សុខភាព
កើតដុំគីសនៅចុងឫសធ្មេញ? តើត្រូវធ្វើយ៉ាងដូចម្តេច?
ជំងឺគីស គឺអាចកើតឡើងនៅតំបន់ឆ្អឹងថ្គាមលើ និងក្រោម ហើយមានច្រើនប្រភេទដែលអាចចែកជា ៣ក្រុមធំៗ គឺ៖
– គីសដែលវិវត្តន៍ពីការកកើតធ្មេញ
– គីសដែលកើតឡើងមិនពាក់ព័ន្ធបញ្ហាធ្មេញ
– គីសដែលកើតឡើងពីការរលាកធ្មេញ
ក្នុងចំណោមនោះប្រភេទគីសដែលជួបប្រទះជាញឹកញាប់ជាងគេគឺ គីសនៅតំបន់ចុងឬសធ្មេញ (Radicular Cyst) ដែលមានប្រហែល ៦៥% ទៅ ៧០%នៃក្រុមប្រភេទគីសទាំងអស់ដែលស្ថិតនៅក្នុងឆ្អឹងថ្គាម។
១) តើគីសចុងឬសធ្មេញបណ្តាលមកពីអ្វី?
គីសនៅចុងឬសធ្មេញបណ្តាលមកពីបណ្តូលធ្មេញងាប់ ហើយជំរុញឲ្យមានការរលាក និងមានបម្រែបម្រួលនៅតំបន់ចុងឬសធ្មេញនៃកោសិកា (Rest of Malssez)។ មូលហេតុដែលបណ្តាលឲ្យបណ្តូលធ្មេញ (Pulp) ងាប់មានច្រើន ហើយបញ្ហាចម្បងមកពីរោគពុកធ្មេញ និងការប៉ះទង្គិចធ្មេញ។
២) តើគីសនៅចុងឬសធ្មេញធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺឈឺដែរឬទេ?
គីសនៅចុងឬសធ្មេញមិនធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺមានការឈឺចាប់នោះទេ ដូចនេះហើយអ្នកជំងឺមិនមានការចាប់អារម្មណ៍ ហើយអ្នកជំងឺអាចដឹងខ្លួនឯងមានសភាពប្លែកក្នុងមាត់ នៅពេលដែលគីសរីកធំដែលធ្មេញរង្គើខ្លាំង ឬប៉ោងឆ្អឹង។
៣) តើការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យអាស្រ័យទៅលើអ្វីខ្លះ?
យើងអាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យតាមរយៈ៖
– ភាពព្រួយបារម្ភរបស់អ្នកជំងឺ
– ប្រវត្តិសុខភាពទូទៅរបស់អ្នកជំងឺ
– ប្រវត្តិការព្យាបាលធ្មេញ ឬការប៉ះទង្គិច
– ការពិនិត្យក្រៅមាត់ និងក្នុងមាត់៖ ធ្មេញដូរពណ៌ក្រម៉ៅខ្លាំង
– ការថតកាំរស្មីអ៊ិច (Periapical X-Ray, Panoramic X-Ray)
– ការធ្វើ Needle Aspiration
– ការច្រឹបសាច់យកទៅវិភាគ (Biopsy)
៤) តើមានវិធីសាស្ត្រអ្វីខ្លះក្នុងការព្យាបាល?
ការព្យាបាល គឺអាស្រ័យទៅលើស្ថានភាពជាក់ស្តែងរបស់អ្នកជំងឺម្នាក់ៗ ព្រមទាំងទីតាំង និងទំហំនៃគីសដែលមានដូចជា៖
– ព្យាបាលធ្មេញឡើងវិញ (ដោយមិនចាំបាច់ដកធ្មេញ) ក្នុងករណីធ្មេញងាប់បណ្តូលធ្មេញ ឬព្យាបាលពីមុនមិនស្អាត ហើយទំហំគីសតូចជាង២សង់ទីម៉ែត្រ។ ក្រោយការព្យាបាលត្រូវធ្វើការតាមដានដោយការថតកាំរស្មីអ៊ិច X-ray ជារៀងរាល់ ៣ខែម្តង ដើម្បីឲ្យដឹងពីការជាសះស្បើយឡើងវិញ។
– ធ្វើការវះកាត់ចុងឬសធ្មេញ (Apicoectomy) ដោយកោសយកគីសចេញ និងធ្វើការបិទប៉ះចុងឬសធ្មេញ (Retrograde Filling)
– ធ្វើការវះកាត់យកផ្នែកណាមួយនៃឬសធ្មេញចេញ ឬធ្មេញមួយចំហៀងចេញ (Hemisection of Root) ដោយកោសយកគីសចេញ
– ជម្រើសចុងក្រោយគឺ ដកធ្មេញចេញ និងកោសសំអាតគីសចេញ។
៥) តើការផឹកថ្នាំអាចព្យាបាលគីសធ្មេញបានឬទេ?
ការផឹកថ្នាំតែមួយមិនអាចព្យាបាលគីសធ្មេញបានទេ គឺត្រូវព្យាបាលទៅតាមបច្ចេកទេសដែលបានជម្រាបជូនខាងលើ។
៦) ក្នុងករណីមិនព្យាបាល តើគីសចុងឬសធ្មេញបង្កផលវិបាកអ្វីខ្លះ?
– ពេលដែលគីសរីកធំខ្លាំង នាំឲ្យប៉ោងឆ្អឹង ធ្មេញរង្គើ ទម្រង់មុខខូចទ្រង់ទ្រាយ
– បណ្តាលឲ្យបាក់ឆ្អឹងថ្គាម ស្ពឹកបបូរមាត់ ខុសង៉ាំទំពា
– ចំពោះថ្គាមលើអាចបំផ្លាញដល់ថង់ខ្យល់ (Sinus Maxilla)
– ពេលមានការរលាកនាំឲ្យហើមមុខខ្លាំង និងគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត
– ការព្យាបាលកាន់តែពិបាក និងស្មុគស្មាញ
មន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែតសូមផ្តល់អនុសាសន៍ក្នុងការការពារ៖
– អនាម័យសុខភាព មាត់ធ្មេញជាប្រចាំ ដោយការដុះសំអាតធ្មេញ និងការប្រើប្រាស់អំបោះទាក់ធ្មេញ។
– ស្វែងរកសេវាព្យាបាលធ្មេញជាមួយទន្តបណ្ឌិតជំនាញដែលត្រឹមត្រូវ រាប់ចាប់ពីការសំអាតធ្មេញ ការប៉ះធ្មេញ និងការព្យាបាលធ្មេញជាដើម។
– ណាត់ជួបប្រឹក្សាពីបញ្ហាសុខភាពមាត់ធ្មេញជាទៀងទាត់ រៀងរាល់ ៦ខែម្តង។
– ទន្តបណ្ឌិតជំនាញនៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែតស្វាគមន៍ លោក លោកស្រី ក្នុងការមកទទួលការប្រឹក្សាយោបល់ និងពិនិត្យព្យាបាលនូវសុខភាពមាត់ធ្មេញរបស់លោកអ្នកប្រកបដោយគុណភាព ប្រសិទ្ធភាព និងប្រសិទ្ធផល៕
អត្ថបទ៖ រស្មី
-
កីឡា៦ ថ្ងៃ ago
ឈ្នះខ្សែក្រវាត់ថ្ងៃជាមួយ ឈឿង ល្វៃ កីឡាករ Erdene ក៏មានរថយន្តទទួល
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
ម្ចាស់សំណង់របងថ្មនៅរមណីយដ្ឋានឆ្នេរនេសាទ នៅតែរឹងទទឹងមិនព្រមវាយកម្ទេចរបងចេញ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១៤ ម៉ោង ago
Breaking News! បណ្ដាញសង្គម Facebook មានបញ្ហានៅទូទាំងពិភពលោកជាថ្មី
-
សន្តិសុខសង្គម១ សប្តាហ៍ ago
ដកហូតមុខតំណែង មេបញ្ជាការរងស្រុកស្វាយជ្រុំ៣នាក់ ពាក់ព័ន្ធករណីទារប្រាក់ពីអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនជាង១ពាន់ដុល្លារ
-
ជីវិតកម្សាន្ដ១ សប្តាហ៍ ago
មនុស្សស្និទ្ធស្នាលទម្លាយពីស្ថានភាព Ngoc Trinh ក្រោយចេញពីពន្ធនាគារជាង៣ខែ
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ដើម្បីកុំឱ្យភោជនីយដ្ឋានដួលរលំបះជើងទាន់ សម្ដេចធិបតី បញ្ជាឱ្យកែម៉ោងពិនិត្យជាតិអាល់កុល
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្កុតឡែនរកឃើញហ្វូស៊ីលចម្លែករូបរាងដូចសត្វនាគចិនអាយុកាល ២៤០ លានឆ្នាំ
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៦ ថ្ងៃ ago
តួជនទី៣ Benz ត្រលប់មកតំណែងស្រីស្អាតម្ដងទៀត ទោះឈានដល់អាយុ៤៣ឆ្នាំ