សុខភាព
សូមប្រយ័ត្ន បាត់បង់សារធាតុរាវក្នុងខ្លួន អាចបណ្ដាលឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត
ការបាត់បង់សារធាតុរាវក្នុងខ្លួនធ្ងន់ធ្ងរ ដែលយើងអាចហៅបានថា “ស្ហុកកង្វះចំណុះឈាម ឬសារជាតិទឹក (Volemia)” គឺតម្រូវឲ្យមានការសង្រ្គោះជាបន្ទាន់។ ស្ហុករបៀបនេះ យើងអាចដឹងបានតាមរយៈការហូរឈាម ឬការបាត់បង់ជាតិទឹកធ្ងន់ធ្ងរពីក្នុងខ្លួន។
ស្ហុកដែលកើតឡើងដោយការខ្វះចំណុះឈាម ឬសារជាតិទឹកបាន លុះត្រាតែបាត់បង់ឈាម ១/៥នៃទំងន់ខ្លួន ឬក៏ ២០% នៃឈាម ឬជាតិទឹកសរុបនៅក្នុងខ្លួន។
ក) មូលហេតុស្ហុក (Cause Hypovolemic Shock)៖
ស្ហុករបៀបនេះវាស្តែងចេញ ក្រោយពីយើងបាត់សារជាតិរាវ ជាពិសេសឈាមតាមរយៈ
– ការហូរឈាមធ្ងន់ធ្ងរពីកន្លែងដាច់ ឬរបួសខ្ទេចខ្ទាំ
– ការហូរឈាមអាចមាននៅក្នុងៈ ពោះ គ្រឿងក្នុង បែកកូនក្រៅស្បូន(GEU) តាមបំពង់អាហារ ឬតាមទ្វាមាស។
ម្យ៉ាងទៀតស្ហុករបៀបនេះ ក៏អាចកើតឡើងបានដែរ ពេលដែលបាត់ជាតិទឹកក្នុងខ្លួនដូចជាៈ
– ការរាគរូសយូរ និងច្រើនដង ឬក៏ការក្អួតខ្លាំង
– ការរលាកដែលមានទំហំធំ
– ការបែកញើសច្រើនហួសហេតុពេក
ខ) រោគសញ្ញា ( Symptoms of shock hypo volemia)៖
រោគសញ្ញា វាមានការប្រែប្រួលទៅតាមស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃការបាត់បង់ឈាម និងវត្ថុរាវ។ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏ជំងឺនេះវាអាចមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត ដែលតម្រូវអោយមានការសង្គ្រោះយ៉ាងទាន់ពេលវេលា។ ការហូរឈាមខាងក្នុងពោះ វាមានការពិបាកមើលសញ្ញាជាងការហូរឈាមចេញក្រៅ។
១. រោគសញ្ញារួមផ្សំនៃស្ហុកនេះមានដូចជាៈ
– វិលមុខ
– ឈឺក្បាល
– ក្អួត
– ស្រេកទឹក
– បែកញើសស្អិត
២. រោគសញ្ញាធ្ងន់ធ្ងរៈ
– ដង្ហើមញាប់
– ញើសស្អិត
– ជីពចរដើរញាប់ ឬខ្សោយជួនចាប់ពុំបាន
– ទឹកនោមតិច
– ខ្សោយ
– ស្រវាំងភ្នែក
– បបូរមាត់ស្វាយ ចុងជើងចុងដៃស្វាយ
– សន្លឹម បាត់បង់ស្មារតី។
គ) ការព្យាបាលបឋម (Emergency care and first aid)៖
ជំងឺនេះបើពុំមានការព្យាបាលទេ វានឹងបណ្តាលអោយអ្នកជំងឺស្លាប់។
ការសង្គ្រោះដំបូងចាំបាច់មានៈ
– ដាក់អ្នកជំងឺសម្រាក ដោយលើកជើងឲ្យខ្ពស់ជាងក្បាល
– ប្រយ័ត្នការលើកដាក់អ្នកជំងឺ បើសង្ស័យវាមានបញ្ហាក្បាល បាក់ក
– រក្សាអ្នកជំងឺឲ្យមានកំដៅធម្មតា ជៀសវាងទុកអ្នកជំងឺក្នុងសីតុណ្ហភាពត្រជាក់ខុសធម្មតា(Hypothermie)
– មិនត្រូវឲ្យជាតិទឹកតាមមាត់នោះទេ
– ដាក់សេរ៉ូម (2 IV fluid) + O2
ឃ) ការព្យាបាលទូទៅ (Hypovolemia Shock Treatment)៖
ក្នុងមន្ទីរពេទ្យ នៅពេលជួបប្រទះអ្នកជំងឺស្ហុកដោយកង្វះឈាម ឬសារធាតុជាតិទឹកនោះការចាំបាច់របស់យើងគឺ ត្រូវផ្តល់ឲ្យនូវវត្ថុរាវ និងផលិតផលឈាមតាមសរសៃ ដើម្បីបង្កើនបានវិញនូវរបត់ឈាមរត់ និងដើម្បីស្ថាបនាការខូចខាតដោយការរបួសប៉ះទង្គិច ឬក៏ដោយសារជំងឺ។
ការសង្គ្រោះ (អាស្រ័យលើស្ថានភាពអ្នកជំងឺ) មានដូចតទៅ៖
– រកផ្លូវចាក់ថ្នាំ ២ធំៗ (2ways fluid)
– អាចបញ្ចូលផ្លាស្មា
– អាចបញ្ចូលផ្លាកែត
– អាចបញ្ចូលគ្រាប់ឈាមក្រហម
– អាចបញ្ចូល សេរ៉ូម (cristalloide)
ស្ហុកដោយសារកង្វះឈាម ជាជំងឺធ្ងន់ធ្ងរអាចបណ្តាលឲ្យអ្នកជំងឺស្លាប់ភ្លាមៗ ដូចនេះ ពេលដែលយើងមិនអាចគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍នៃអ្នកជំងឺបាន ជាពិសេសពេលដែលមានសញ្ញាជីវិតធ្ងន់ធ្ងរ យើងគួរតែបញ្ចូនអ្នកជំងឺឲ្យបានឆាប់រហ័សទៅមន្ទីរពេទ្យ ដែលមានក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញរង់ចាំជួយសង្គ្រោះ៕
អត្ថបទ៖រស្មី
ចុចអាន៖មនុស្សស្លាប់ភ្លាមៗ អាចបណ្ដាលមកពីហេតុផលប៉ុន្មាននេះ
ចុចអាន៖៥ យ៉ាងអាចមិនដឹង ហើយប្រើថ្នាំប៉ារ៉ាសេតាម៉ុលខុស ដែលបណ្ដាលឲ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត
-
កីឡា៧ ថ្ងៃ ago
ឈ្នះខ្សែក្រវាត់ថ្ងៃជាមួយ ឈឿង ល្វៃ កីឡាករ Erdene ក៏មានរថយន្តទទួល
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
ម្ចាស់សំណង់របងថ្មនៅរមណីយដ្ឋានឆ្នេរនេសាទ នៅតែរឹងទទឹងមិនព្រមវាយកម្ទេចរបងចេញ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ ថ្ងៃ ago
Breaking News! បណ្ដាញសង្គម Facebook មានបញ្ហានៅទូទាំងពិភពលោកជាថ្មី
-
សន្តិសុខសង្គម១ សប្តាហ៍ ago
ដកហូតមុខតំណែង មេបញ្ជាការរងស្រុកស្វាយជ្រុំ៣នាក់ ពាក់ព័ន្ធករណីទារប្រាក់ពីអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនជាង១ពាន់ដុល្លារ
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ដើម្បីកុំឱ្យភោជនីយដ្ឋានដួលរលំបះជើងទាន់ សម្ដេចធិបតី បញ្ជាឱ្យកែម៉ោងពិនិត្យជាតិអាល់កុល
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្កុតឡែនរកឃើញហ្វូស៊ីលចម្លែករូបរាងដូចសត្វនាគចិនអាយុកាល ២៤០ លានឆ្នាំ
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៦ ថ្ងៃ ago
តួជនទី៣ Benz ត្រលប់មកតំណែងស្រីស្អាតម្ដងទៀត ទោះឈានដល់អាយុ៤៣ឆ្នាំ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
នាវាចម្បាំងថៃ ច្រឡំដៃបាញ់កាំភ្លើងធំ ចំនាវាគ្នាឯង