តើរដ្ឋមន្រ្តីជាស្រ្តី ២រូបនេះ មានគុណសម្បត្តិអ្វីខ្លះ ទើបសម្តេចតេជោ ឲ្យបន្តកាន់តំណែងទៀតនៅអាណត្តិក្រោយ?

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជានៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ បានប្រកាសឲ្យដឹងថា លោកស្រី ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ និងលោកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកិច្ចការនារី នឹងនៅតែបន្តធ្វើជារដ្ឋមន្រ្តីដដែលនៅអាណត្តិក្រោយនេះ។ តើរដ្ឋមន្រ្តីជាស្រ្តីទាំង២រូបនេះ មានគុណសម្បត្តិ និងសម្រេចបានសមិទ្ធផលអ្វីខ្លះទៅ ទើបសម្តេ​ចតេជោសម្រេចឲ្យបន្តកាន់តំណែងនៅអាណត្តិក្រោយបែបនេះ?

• លោកស្រី ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ

លោកស្រី ភឿង សកុណា គឺជាកូនប្រសាព្រឹទ្ធាចារ្យវប្បធម៌ខ្មែរ លោកតា ឆេង ផុន។ ព្រឹទ្ធាចារ្យ ​ឆេង ផុន គឺជា​អតី​ត​រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួង​​វប្បធម៌​ វិចិត្រសិល្បៈ​ និង​ព័ត៌មានក្នុង​ទសវត្សន៍​ឆ្នាំ​៨០។ លោកស្រី ភឿង សកុណា កើតនៅថ្ងៃទី ០៨ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៥៩ ក្នុង​គ្រួសារ​អ្នក​រាជការ​​ដែលមានស្រុកកំណើត​នៅ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់​ និងមាន​ស្វាមីក្នុង​ត្រកូលជាន់ខ្ពស់​ផង​ដែរ។ លោកស្រី គឺ​ជាអ្នកសិក្សា វិស្វករ និងអ្នកនយោបាយខ្មែរនៅ​ក្នុងជួរ​​គណបក្សប្រជាជន​កម្ពុជា។

ប្រវត្តិសិក្សា

ក្រោយបែករបបប៉ុលពត​ឆ្នាំ ១៩៧៩ លោកស្រី ភឿង សកុណា បានសិក្សានៅវិទ្យាល័យភ្នំដូនពេញ។ ជាសិស្សពូកែមួយរូប លោកស្រីទទួលបាន​អាហារូបករណ៍សិក្សា​នៅសហភាពសូវៀតរយៈពេល ៦ ឆ្នាំ ផ្នែកវិស្វករគីមីឧស្សាហកម្ម និង​បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និង​បណ្ឌិតពីប្រទេស​បារាំង​ ផ្នែកសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ។

-ឆ្នាំ ២០០២ ៖ បណ្ឌិតផ្នែកចំណីអាហារ និងមីក្រូជីវវិទ្យាពីសាកលវិទ្យាល័យ Burgundy ប្រទេសបារាំង
-ឆ្នាំ ១៩៨៧៖ អនុបណ្ឌិតវិទ្យាសាស្ត្រវិស្វកម្មពីវិទ្យាស្ថាន Gubkhine នៅទីក្រុងមូស្គូ សហភាពសូវៀត
-ឆ្នាំ ១៩៨៦៖ សញ្ញាប័ត្រវិស្វកម្មគីមី នៅវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា
-ឆ្នាំ១៩៨១៖ សញ្ញាប័ត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ នៅរាជធានីភ្នំពេញ

បទពិសោធន៍ការងារ

ពេលវិលត្រឡប់​ក្រោយ​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស លោកស្រី ភឿង សកុណា ​បានចូលទៅបម្រើការងារនៅក្រសួងឧស្សាហកម្ម ជាបុគ្គលិកទទួលខុសត្រូវផ្នែកបទដ្ឋានឧស្សាហកម្មធុនស្រាល។ ដោយមានចំណង់ចំណូលចិត្តស្រឡាញ់ការងារជាគ្រូបង្រៀន​តាំងពីនៅកុមារភាព លោកស្រី បានសុំផ្ទេរទៅធ្វើជាគ្រូបង្រៀននៅវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិជ្ជាកម្ពុជាលើមុខជំនាញ រូបវិទ្យា គីមីវិទ្យា និងមីក្រូជីវវិទ្យា។

តាមរយៈការខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រពង្រឹងសមត្ថភាពផ្ទាល់ខ្លួន រួមផ្សំជាមួយស្មារតីទទួលខុសត្រូវក្នុងការងារ និងមានទំនាក់ទំនងល្អយ៉ាងទូលំទូលាយជាមួយនិស្សិត និងមជ្ឈដ្ឋានជុំវិញខ្លួន លោកស្រី បានឡើងតួនាទីពីគ្រូបង្រៀនរហូតក្លាយទៅជានាយិកាវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា។ ដោយឡែក នៅឆ្នាំ២០០៨ លោកស្រីបានទទួលតួនាទីជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា និងត្រូវ​បាន​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​តែងតាំង​ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង វប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ នាឆ្នាំ២០១៣។

-ឆ្នាំ ២០១៣៖ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ
-ឆ្នាំ ២០០៨៖ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា
-ឆ្នាំ ២០០៨-២០១៣៖ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា
-ឆ្នាំ២០០៣-២០០៨៖ នាយិកាវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា
-ឆ្នាំ២០០០-២០០៣៖ នាយករង វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា
-ឆ្នាំ១៩៩៤-២០០០: ព្រឹទ្ធបុរសមហាវិទ្យាល័យវិស្វកម្មគីមី វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា
-ឆ្នាំ១៩៩១-១៩៩៤: សាស្ត្រាចារ្យ វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា
-ឆ្នាំ១៩៨៧-១៩៩១៖ បុគ្គលិកក្រសួងឧស្សាហកម្ម

សមិទ្ធផលការងារ

ក្នុងតួនាទី​ដឹកនាំ​នៅក្រសួង​វប្បធម៌ លោកស្រី ភឿង សកុណា បានខិតខំប្រឹងប្រែងលើការការពារ អភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍវប្បធម៌ជាតិ។ ក្នុង​នោះ ​បាន​ធ្វើការ​ជាមួយភាគី​ពាក់ព័ន្ធ ដើម្បី​ទាមទារវត្ថុបុរាណខ្មែរដែលកាន់កាប់ និងជួញដូរដោយខុសច្បាប់​ ត្រឡប់​មកប្រទេសកំណើតវិញ។ ក្រសួងវប្បធម៌ បានសិក្សាស្រាវជ្រាវចងក្រងបោះពុម្ភឯកសារ អំពីសិល្បៈវប្បធម៌ខ្មែរសំខាន់ៗសម្រាប់ធ្វើជាក្បួនខ្នាតផ្សព្វផ្សាយ ដូចជា របាំព្រះរាជទ្រព្យ ល្ខោនខោល ចាប៉ីដងវែង និង​ឯកសារមរតកមនុស្ស​រស់។

សមិទ្ធផលសំខាន់ផ្សេងទៀត គឺការងារ​អភិរក្ស ​និងជួសជុល​សំណង់បុរាណ​នានា​មាន ប្រាសាទ ព្រះវិហារ ស្ពាន និងសំណង់បុរាណផ្សេងៗទៀត ដើម្បីថែរក្សាទុកជាមរតកកូនចៅជំនាន់ក្រោយ។ អ្វីជាមោទនភាពទៀតនោះ គឺក្រសួងវប្បធម៌ដែលមានលោកស្រី ភឿង សកុណា ជារដ្ឋមន្រ្តី បានដឹកនាំក្នុងការ​នាំសម្បត្តិវប្បធម៌​ជាតិ ​ទៅ​ចុះនៅក្នុងបញ្ជីអង្គការយូណេស្កូ ដូចជា ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ល្បែងទាញព្រ័ត្រ ចាប៉ីដងវែង និងល្ខោនខោល ជាដើម។​ ជាមួយគ្នានេះ ក្រសួងក៏បានបន្ត​ការ​អភិរក្ស ​និង​អភិវឌ្ឍ​បេតិកភណ្ឌ​វប្បធម៌​ដោយ​ជំរុញការ​ចុះ​បញ្ជី ពង្រឹងការ​គ្រប់គ្រង​សិក្សាស្រាវជ្រាវ និងចងក្រង​បង្កើត​តម្លៃ​ពី​បេតិកភណ្ឌ​វប្បធម៌។

កាលពី​ឆ្នាំ ២០២២ លោកស្រីបណ្ឌិតសភាចារ្យ ភឿង សកុណា ក៏​បានប្រែសម្រួល និង​រៀបរៀង​សៀវភៅ​ពី​កំណត់ត្រារបស់អគ្គទេសាភិបាលបារាំង លោក ហ្សង់ មូរ៉ា ស្តីពីដំណើរបរបាញ់ និងប្រពាតព្រៃរបស់ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ដែល​មាន​ចំណងជើង​ថា “ពីភ្នំពេញ ទៅកាន់ខេត្តពោធិ៍សាត់ អមដំណើរព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា និងរាជបរិពារ ឆ្នាំ ១៨៨២” ដើម្បី​ចូលរួម​ផ្សព្វផ្សាយ​ដល់ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​បាន​ស្វែង​យល់បន្ថែម៕

• លោកស្រី​បណ្ឌិត អ៊ឺ​ង កន្ថាផាវី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកិច្ចការនារី

លោកស្រី​បណ្ឌិត អ៊ឹង កន្ថាផាវី ទទួលតំណែង​​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​កិច្ចការ​នារី ​ក្នុង​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ២០០៤។ ជាបញ្ញវន្ត​ដែល​ទទួល​ការ​សិក្សា​នៅ​ក្រៅប្រទេស​ លោក​ស្រី ធ្លាប់​​បម្រើការងារ​ជា​វេជ្ជបណ្ឌិត​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​នៅ​ប្រទេស​បារាំង មុន​វិលត្រឡប់​មក​ប្រទេស​កម្ពុជា​។

ក្រុម​គ្រួសារ

លោកស្រី អ៊ឹ​ង កន្ថាផាវី ​កើត​នៅ​ថ្ងៃ ១៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ១៩៦០។ ឪពុកលោក​ស្រី ​គឺ​លោក អ៊ឹង គៀត អតីត​ឧ​ត្ត​ម​ប្រឹក្សា​ផ្ទាល់​ព្រះមហា​ក្សត្រ ធ្លាប់​កាន់​តួនាទី​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​សង្គមកិច្ច​​ ក្នុង​សម័យ​សង្គម​រាស្រ្តនិយម​របស់​​ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ​សម្តេច ព្រះនរោត្តម សីហនុ និងក៏​ជា​អតីត​រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួង​សាធារណការ ​និង​ដឹក​ជញ្ជូនក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ១៩៩៣។ ស្វាមី​របស់​លោក​ស្រី ​ជា​អតីត​អភិបាល​រង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ គឺ​លោក ត្រាក់ ថៃសៀង ដែល​បច្ចុប្បន្ន​ជា​រដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួង​សាធារណការ ​និង​ដឹក​ជញ្ជូន។

កាន់​តំណែង​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​កិច្ចការ​នារី

មុនពេលទទួល​តំណែង​​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​កិច្ចការ​នារី​ក្នុង​ឆ្នាំ២០០៤ លោកស្រី អ៊ឹ​ង កន្ថាផាវី ​បាន​បម្រើការ​រយៈពេល​៥​ឆ្នាំ ​ជា​រដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួង​កិច្ចការ​នារី និង​អតីត​យុទ្ធជន (បច្ចុប្បន្ន​ក្រសួង​កិច្ចការ​នារី) ដោយ​ទទួល​ខុសត្រូវ​អំពី​គោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ និង​ផែនការ​សកម្មភាព​ឆ្លើយតប​នឹង​យេនឌ័រ។ ជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកិច្ចការនារី ក្រៅ​ពី​ទទួលខុសត្រូវ​លើ​ការ​គ្រប់គ្រង​ និង​ការ​ដឹកនាំ​នៅ​ក្រសួង​ លោកស្រី​ ក៏​ជា​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ជាតិ​កម្ពុជា ​ដើម្បី​ស្ត្រី​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៤។

អតីត​គ្រូពេទ្យនៅបារាំង

ក្នុង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ ១៩៩០ លោក​ស្រី​​ អ៊ឹង កន្ថាផាវី ធ្វើការ​ភាគច្រើន​នៅ​ប្រទេស​បារាំង ជា​វេជ្ជបណ្ឌិត​ឯកជន​ពី​ឆ្នាំ១៩៩០ ដល់​ឆ្នាំ១៩៩៤ និង​ជា​ប្រធាន​នាយកដ្ឋាន​ស្រាវជ្រាវ​ឱសថ​នៅ ABR (សហគ្រាស​បារាំង​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ទីផ្សារ​ឱសថ និង​ការស្រាវជ្រាវ​ឱសថ) ពី​ឆ្នាំ១៩៩៧ ដល់​ឆ្នាំ១៩៩៨​។

លោក​ស្រីទទួលបានតួនាទី​ជា​អគ្គលេខាធិការ​រង​អង្គការ​​ក្រៅរ​ដ្ឋាភិបាល AMC (Association des Medecins Cambodgiens) សម្រាប់​គម្រោង​ផ្តល់ជំនួយផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្ត និងសង្គម​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា តាមរយៈ​ការបរិច្ចាគ​សម្ភារៈ​បរិក្ខារពេទ្យ និង​ថ្នាំពេទ្យ ព្រមទាំង​បញ្ជូន​ក្រុម​គ្រូពេទ្យ​មក​កម្ពុជា ដើម្បី​ថែទាំ​ប្រជាជន​ក្រីក្រ​នៅ​តាម​ជនបទ និង​លើក​កម្ពស់សមត្ថភាព​ក្រុម​គ្រូពេទ្យមូលដ្ឋាន។

ពី​ឆ្នាំ១៩៩៥ ដល់ ឆ្នាំ១៩៩៧ លោកស្រី​​​ ជាទីប្រឹក្សា​បច្ចេកទេស​របស់​ក្រសួង​អភិវឌ្ឍន៍ជនបទក្នុង​ប្រទេសកម្ពុជា ដោយ​ទទួលខុសត្រូវលើសុខភាពសហគមន៍ (អាហារូបត្ថម្ភ អនាម័យ ព័ត៌មាន​សុខភាព) និង​កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍​សហគមន៍ រួមទាំង​មីក្រូឥណទាន និង​ការ​គ្រប់គ្រងទឹក ផលិតកម្ម​កសិកម្ម​ខ្នាតតូចប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

ការ​សិក្សា

លោក​ស្រី​ទទួល​សញ្ញាបត្រ​បណ្ឌិត​ផ្នែក​វេជ្ជសាស្ត្រ​ពី​សាកលវិទ្យាល័យ Saint Antoine ទីក្រុង​ប៉ារីស ដែល​មាន​ឯកទេស​ខាង​អាហារូបត្ថម្ភ និង​ជំងឺត្រូពិកខល (tropical diseases) និង​សញ្ញាបត្រ (Brevet) រដ្ឋបាល​សាធារណៈ​ពី​សាលា Ecole Nationale d’Administration (ENA) ប្រទេស​បារាំង​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៩៥។ លោក​ស្រី​បាន​ចូលរួម​ក្នុង​កម្មវិធី​ “អ្នកដឹកនាំ​ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍន៍៖ ការ​គ្រប់គ្រង​កំណែ​ទម្រង់​នយោបាយ និង​សេដ្ឋកិច្ច” នៅ​សាលា John F. Kennedy School of Government នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ Harvard នៅ​ឆ្នាំ​២០០៤។

ពានកិត្តិយស

លោកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី ទទួល​បានការសរសើរលើស្នាដៃការងារ ក្នុង​ភាព​ជាអ្នកដឹកនាំ​លើ​ការ​ពង្រឹង​ភាពអង់អាច​ដល់ស្រ្តី និង​សមភាព​យេនឌ័រ “Leadership in Women Empowerment and Gender Equality” ពីសាកលវិទ្យាល័យ លីមកុកវីង “Limkokwing University”។ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ លោកស្រី ​គឺជា​អ្នកដឹកនាំម្នាក់ក្នុងចំណោមស្ត្រីទាំងប្រាំបួន ដែលបាន​ទទួល​រង្វាន់​ពី​វេទិកាភាព​ជាអ្នកដឹកនាំ​ស្ត្រីនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (APEC) ជា “ស្ត្រីឆ្នើមបំផុត”។

ស្នាដៃ

លោក​ស្រី ​អ៊ឹង កន្ថាផាវី ​ជា​ស្ថាបនិកមួយ​រូប​នៃ​មូលនិធិ​ទ្រង់ទ្រង់​មន្ទីរពេទ្យ​នគរទេព​ដែល​ឯកទេស​ព្យាបាល​រោគ​ស្រ្តី ហើយ​​កន្លង​ទៅ ​ធ្លាប់​ត្រូវ​ប្រើប្រាស់​ជា​ទីតាំង​​​សម្រាប់​ព្យាបាល​អ្នក​ឆ្លង​កូវីដ ១៩។ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកស្រី ក្រសួងកិច្ចការនារី​បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​ក្នុងការ​ធ្វើសមាហរណកម្ម​វិធានការ​សមភាព​យេនឌ័រ​ទៅក្នុងច្បាប់សំខាន់ៗ​ដូចជា ច្បាប់​ភូមិបាល ច្បាប់​សរីរាង្គវិមជ្ឈការ និង​វិសហមជ្ឈការ ច្បាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើហិង្សាលើស្ត្រី ដូចជា​ការ​ប្រឆាំង​ការជួញ​ដូរមនុស្ស ច្បាប់​ស្តីពីការ​ធ្វើអាជីវកម្មផ្លូវភេទ ច្បាប់ស្តីពីអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងការ​ការពារ​ជនរងគ្រោះ។

លោកស្រី​តែងតែ​តស៊ូមតិ​សម្រាប់បញ្ហាយេនឌ័រ​ក្នុងកំណែទម្រង់រដ្ឋ និង​លើក​កម្ពស់​ការពង្រឹង​សេដ្ឋកិច្ច​របស់ស្ត្រី និង​តួនាទី​ធ្វើការសម្រេចចិត្ត។ នៅក្នុងតំបន់ ​និងជុំវិញពិភពលោក រដ្ឋមន្ត្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី បាន​ចូលរួម​ចំណែកក្នុងការ​ជំរុញរបៀបវារៈរបស់ស្ត្រី ជាពិសេស ​នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ​ថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រី​សមភាពយេនឌ័រអាស៊ីបូព៌ា វេទិកា​ថ្នាក់​រដ្ឋមន្ត្រី​អាស៊ីបូព៌ា​ស្តីពីគ្រួសារ និង​កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ានស្តីពីស្ត្រី៕