លោក អ៊ាង សុផល្លែត ៖ កម្ពុជា ប្តេជ្ញាកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័ន​ផ្ទះកញ្ចក់ចំនួន ៤១,៧% នៅត្រឹម ឆ្នាំ២០៣០

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ គឺជាការគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ និងកាន់តែខ្លាំងឡើងចំពោះ​ពិភពលោក។ កម្ពុជា បានប្តេជ្ញា​សម្រេចឱ្យបាននូវគោលដៅកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ចំនួន ៤១,៧% នៅត្រឹម ឆ្នាំ២០៣០ ហើយរាជរដ្ឋាភិ​បាល​បានចាត់វិធានការ និងយុទ្ធសាស្ត្រជាច្រើនក្នុងការកសាង​ក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្រ្ត ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ រួមទាំងការអនុម័តក្រមបរិស្ថាន ធនធានធម្មជាតិ និងការដាក់ឱ្យដំណើរការនូវយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១​នៃរាជរដ្ឋាភិបាល​ដំណាក់កាលទី៧។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថាន នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលប្រចាំឆ្នាំស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៣ (CCCS23) នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។

ជាមួយគ្នានេះ លោកបានប្រកាសអំពីយុទ្ធសាស្រ្តចក្រាបរិស្ថានថ្មី ២០២៣-២០២៨ ដែលនឹងដាក់​ឱ្យដំណើរ​ការ នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៣។

លោករដ្ឋមន្រ្តី បានលើកឡើងដូច្នេះថា «យើងត្រូវតែផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់មិនត្រឹមតែលើការ​បង្កើតគោលនយោបាយ និងយុទ្ធសាស្ត្រប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ត្រូវការសកម្មភាពជាក់ស្តែងផងដែរ ដើម្បីគាំទ្រដល់តម្រូវការរបស់​ពលរដ្ឋដែលរងផល​ប៉ះពាល់ដោយ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ យើងត្រូវធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីការពារបរិស្ថានរបស់យើង និងធានាអនាគតប្រកប ដោយនិរន្តរភាព​សម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់»។

នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំ CCCS23 បានទទួលការឧបត្ថម្ភពីប្រទេសអូស្ត្រាលី តាមរយៈកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចដ៏ធំ គឺកម្មវិធីភាពជាដៃគូ កម្ពុជា អូស្រ្តាលី សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយភាពធន់ (CAPRED) ជាមួយ ដៃគូសហការរួមមានទីភ្នាក់​ងារជំនួយអាមេរិក​ USAID ផងដែរ។

ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំនៅកម្ពុជាលោក ចាស្ទីន វ៉ាយអាត បានលើកឡើងថា ការប្រែប្រួលអាកាស ធាតុគឺជាការគំរាមកំហែងដ៏ធំបំផុតមួយ ដែលយើងកំពុងប្រឈម។ កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ គឺជាឱកាសមួយដើម្បី ពិភាក្សាអំពីសកម្មភាពជាក់ស្តែង ដើម្បីសម្របខ្លួនទៅនឹងផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និង សម្រេចបាននូវអាព្យាក្រឹតកាបូន ត្រឹមឆ្នាំ២០៥០។

លោកបានបន្ថែមថា អូស្ត្រាលី កំពុងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងសកម្មភាពលើបញ្ហាបម្រែបម្រួលអាកាស ធាតុនៅក្នុង​ប្រទេសកម្ពុជា។ តាមរយៈ កម្មវិធី CAPRED ​នឹង​តភ្ជាប់​ភ្លើងអគ្គិសនីស្អាតទៅកាន់ភូមិដែល មិនមានថាមពលអគ្គិសនី​ប្រើប្រាស់ បង្កើនសុវត្ថិភាពទឹកតាមរយៈ​ការបង្កើន​លទ្ធភាព​ទទួលបាន​ទឹកស្អាត​នៅ តាមជនបទ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​គាំទ្រ​គំរូ​អាជីវកម្ម​គ្មាន​កាកសំណល់​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្មផងដែរ។

ទន្ទឹមនឹងនេះលោក W. Patrick Murphy ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិក បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់​នៃព្រឹត្តិការណ៍នេះ នៅពេលដែលកម្ពុជា និងពិភពលោកកំពុងរៀបចំសម្រាប់សន្និសីទ​អាកាសធាតុពិភពលោក COP លើក ទី២៨ នៅទីក្រុងឌូបៃ។​

លោកបានបន្ថែមដូច្នេះថា «យើងធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងលើ​កិច្ចការសម្របសម្រួល​របស់យើង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុង ការគាំទ្រយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា ដើម្បីសម្រេចបាន​នូវអព្យាក្រឹតភាពកាបូន»។

លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូត Murphy បានបញ្ជាក់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកបានវិនិយោគទឹកប្រាក់ជាង ១០០លានដុល្លារ នៃជំនួយអន្តរជាតិ ដោយផ្តោតលើការងារប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាស​ធាតុ រួមទាំងការសម្របសម្រួល​ការលក់ឥណទានកាបូនជាង ៤០លានដុល្លារទៅឱ្យក្រុមហ៊ុន​អាមេរិកដូចជា ក្រុមហ៊ុន Disney និង Delta។

ការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ គឺមិនអាចកាត់ផ្តាច់ពី​ការគិតគូពីអនាគត​របស់មនុស្សជំនាន់​ក្រោយ ប្រទេសជាតិ និងពិភពលោកបានទេ។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់ប្រធានក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គការ MFI អ្នកឧកញ៉ា សៀ រិទ្ធី។

អ្នកឧកញ៉ា បានបន្តថា អង្គការ MFI បានពិនិត្យ​មើលលើបញ្ហាទាំងនេះ ហើយបានរកឃើញថា ការប្រែប្រួលអាកាស​ធាតុ គឺពិតជាបញ្ហាដ៏សំខាន់បំផុត ជាពិសេសសម្រាប់អ្នកដែលងាយរងគ្រោះបំផុត។

សូមបញ្ជាក់ថា វេទិកាគោលនយោបាយអន្តរជាតិ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយ​មាន​ការ​រួម​គ្នា​ជា​មួយ​តំណាង​មក​ពី​ក្រសួង​បរិស្ថាន អង្គការ MFI ភ្នាក់ងារអភិវឌ្ឍន៍ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការស្វីស ស្ថានទូត អង់គ្លេស ស្ថានទូតបារាំង អង្គការ EnergyLab Cambodia និង អង្គការ​ FAO។ វេទិកានេះក៏បានពិនិត្យលើ តួនាទីសំខាន់នៃគោល​នយោបាយ​អន្តរជាតិ ក្នុងការបង្កើតយុទ្ធសាស្ត្រទប់ទល់នឹងផលប៉ះ​ពាល់នៃបម្រែ បម្រួលអាកាសធាតុនៅកម្ពុជា។

កិច្ចប្រជុំនេះបានធ្វើការស្វែងយល់បន្ថែមពីហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុ និរន្តភាពនៃកសិកម្ម និងសាក វប្បកម្ម សហគ្រិនភាព​ថាមពល ទេសចរណ៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាព សុវត្ថិភាពទឹក ទីផ្សារកាបូន ក៏ដូចជា ផែនការសេដ្ឋកិច្ច និងបរិស្ថានជាតិ​របស់ប្រទេសកម្ពុជា៕