វប្បធម៌ ជំនឿ
ព្រឹទ្ធាចារ្យគុនខ្មែរ លះបង់ផលិតភាពយន្ត បង្ហាញជីវិតគ្រូល្បុក្កតោសម័យបុរាណ មិនមានអ្នកដឹង
ព្រឹទ្ធាចារ្យ ក្រមាមាស សាន គឹមស៊ាន បានតស៊ូជាង ២០ឆ្នាំ ទម្រាំស្រាវជ្រាវឱ្យក្បាច់គុនខ្មែរ ល្បុក្កតោឱ្យរស់ឡើងវិញ ដោយបានធ្វើការជាមួយក្រសួងពាក់ព័ន្ធ និងតាៗជាគ្រូ និងសិស្សគុន។ ជាមួយគ្នានេះ លោកខិតខំសម្រេចផលិតភាពយន្ត ដើម្បីរំលឹកវប្បធម៌អតីតមហានគរជាព្រលឹងបុព្វបុរស និងជាបេតិកភណ្ឌជាតិ ដែលបានបាត់បង់អស់ជាង ២០០០ឆ្នាំ។
បណ្ឌិត សាន គឹមស៊ាន បានឱ្យ “កម្ពុជាថ្មី” ដឹងនៅថ្ងៃនេះថា រឿង ព្រលឹងល្បុក្កតោ ជាស្នាដៃ និពន្ធ ដឹកនាំសម្ដែង កាត់តលោក ដែលខិតខំបង្កើតភាពយន្តនេះ ក្នុងនាមជាអ្នកស្រឡាញ់ ជាអ្នកខំស្នងក្បាច់គុនខ្មែរបន្តពីគ្រូៗជំនាន់មុនដោយមានការលំបាកជាច្រើន។
ព្រឹទ្ធាចារ្យ សាន គឹមស៊ាន មានប្រសាសន៍បន្តថា៖ “ទោះខ្ញុំមានជីវភាពមិនគ្រប់គ្រាន់ តែព្រលឹងបុព្វបុរសនៅជាមួយខ្ញុំរាល់ពេល ខ្ញុំមិនដែលបោះបង់ចោលទេ។ ក្នុងភាពយន្តនេះ ខ្ញុំចង់ឱ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយដឹង ការរស់នៅរបស់គ្រូៗដែលជាគ្រូរបស់ខ្ញុំ ដែលខ្ញុំបានរៀនសូត្រ បានយល់ដឹងប្រវត្តិពីពួកគាត់ គឺកាប់មិនមុត ដុតមិនឆេះ ក្បាច់គុននេះក្បាច់គុននោះ គឺមានបង្ហាញនៅក្នុង ភាពយន្ត ព្រលឹងល្បុក្កតោ នេះ”។
ទីប្រឹក្សាក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ រូបនេះ បានឱ្យដឹងថា៖ “ភាពយន្តរឿង ព្រលឹងល្បុក្កតោនេះ បង្កើតឡើងដើម្បីបង្ហាញក្បាច់មួយចំនួនក្នុងគុនខ្មែរបុរាណ ដែលល្បុក្កតោជាក្បាច់គុនសំខាន់ក្នុងជួរកងទ័ព ក្នុងស្រទាប់ប្រជាជន ក្នុងការការពារទឹកដី។ តួសម្ដែង គឺជាអ្នកគុនល្បុក្កតោពិតៗ ដើម្បីបង្ហាញក្បាច់គុនខ្មែរច្បាស់លាស់ ហើយខ្ញុំបានពិនិត្យពិច័យនូវក្បាច់នីមួយៗដែលសម្ដែងនេះ ដោយបានបង្ហាត់ និងកែគ្រប់យ៉ាង ដើម្បីបញ្ជាក់ជូនកូនចៅជំនាន់ក្រោយឱ្យបានឃើញថា ល្បុក្កតោជាក្បាច់គុនរបស់ដូនតាខ្មែរពិតៗ មិនលួចចម្លងពីក្បាច់គុនបរទេសណាទេ ដោយក្បាច់គុននេះ មានកំណើតតាំងពីមុនសម័យអង្គរទៅទៀត”។
ព្រឹទ្ធាចារ្យ ក្រមាមាស សាន គឹមស៊ាន បានឱ្យដឹងបន្ថែមថា លោកធ្លាក់ខ្លួនពីមាន មកក្រ គឺដើម្បីកសាង ទ្រទ្រង់ ក្បាច់គុនវប្បធម៌ជាតិ។ លោក លើកឡើងថា ការផលិតភាពយន្តនេះ មានការលំបាកច្រើន ហើយលោកបានសរសេររឿងនេះចប់ដោយទុកចោលអស់រយៈពេល២ឆ្នាំ ដោយសារមិនមានថវិកា។ ភាពយន្តនេះត្រូវបានចាប់ផ្ដើមដំណើរការថតចាប់ពីឆ្នាំ២០១៨ និងបញ្ចាំង ចាប់ពីថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា នេះ នៅគ្រប់រោងភាពយន្តនៅកម្ពុជា។
ព្រឹទ្ធាចារ្យ ក្រមាមាស សាន គឹមស៊ាន មានប្រសាសន៍ថា ទោះបីការផលិតភាពយន្តមិនបានល្អ ១០០% ដោយសារកង្វះធនធានថវិកា លោកសូមសំណូមពរប្រជាពលរដ្ឋយោគយល់ ចូលរួមគាំទ្រ រិះគន់ស្ថាបនា ដោយយកព្រលឹងជាតិដាក់ក្នុងបេះដូង ដើម្បីឈានដល់ការផលិតភាពយន្តពីក្បាច់គុនល្បុកតោបន្តទៀត។
គួរបញ្ជាក់ថា ភាពយន្ត រឿង ព្រលឹងល្បុកតោ ថ្លែងពីសម័យបុព្វកាលដ៏យូរលង់ គ្រាភូមិស្រុកប៉ែកខាងតំបន់ភ្នំមានការទន្ទ្រានលុកលុយដោយក្រុមចោរព្រៃដ៏សាហាវយង់ឃ្នង មានបុរសចាស់ម្នាក់ឈ្មោះតាស៊ាន ត្រឡប់ចុះពីលើភ្នំវិញ ជួបរឿងគួរឱ្យរន្ធត់ស្មារតី គឺ មរណភាពបុរសៗក្នុងភូមិ និងភូមិស្រុកត្រូវបានប្លន់ និងបំផ្លាញក្លាយជាផេះផង់។
ភាពយន្តនេះ បង្ហាញ ពីការស្តារឡើងវិញ ការសាងសង់ភូមិស្ថានមករកភាពសុខដុមរមនាជាច្រើនឆ្នាំ និងសេចក្តីស្នេហារបស់កំលោះក្រមុំជនបទព្រៃភ្នំ ជាពិសេសវប្បធម៌ប្រពៃណីដូនតាខ្មែរ។ បញ្ហាប្រឈមដ៏ធំនៃសាច់រឿងគឺការត្រឡប់មកសារជាថ្មីនៃ ពួកចោរព្រៃ បណ្តាលឱ្យយុវជន យុវតីក្នុងភូមិត្រូវក្រោកឈរឡើងរួមគ្នាការពារបូរណភាពទឹកដីខ្លួន ជាពិសេស ក្បាច់គុណល្បុក្កតោ ដែលជា ដួងព្រលឹងនៃជាតិខ្មែរ៕
អត្ថបទ៖ ច័ន្ទ វីរៈ
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៣ ថ្ងៃ ago
អាយដល G-Devith ក៏ឈ្នះរង្វាន់ដែរ ឈ្នះ ១លានរៀល ពី វឌ្ឍនៈ ឡាហ្គឺរ៉េដ
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៧ ថ្ងៃ ago
ពេជ្រ ចរណៃ រក្សាបានរាង និងសម្រស់ស្អាត មិនចាញ់តារាបរទេស
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
ស្គាល់អត្តសញ្ញាណយោធិន១៥រូប ចំណោមអ្នកស្លាប់២០រូប ក្នុងហេតុការណ៍ផ្ទុះឃ្លាំងគ្រាប់នៅកំពង់ស្ពឺ
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
កម្ពុជានឹងធ្លាក់ភ្លៀង ៤០% នាដើមរដូវវស្សាឆ្នាំនេះ ខណៈក្រសួងប្រកាសឱ្យប្រុងប្រយ័ត្នបាតុភូត ផ្គរ រន្ទះ និងខ្យល់កន្ត្រាក់
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
សម្ដេចធិបតី ឧបត្ថម្ភជូនគ្រួសារយោធិនដែលស្លាប់មួយគ្រួសារ៨០លានរៀល ឯអ្នករងរបួស២០លានរៀល
-
សេចក្ដីជូនដំណឹង១ សប្តាហ៍ ago
អ្នកឧកញ៉ា ឡេង ណាវ៉ាត្រា បញ្ជាក់ច្បាស់ៗការដោះដូរ ផ្ទះយកដី គឺសម្រាប់តែអតិថិជនស្ម័គ្រចិត្ត ដែលពួកគាត់មានតម្រូវការចាំបាច់ចំណែកគម្រោង បុរី នៅតែប្រកាន់គោលជំហរបញ្ចប់ការដោះស្រាយជូនអតិថិជនទាំងស្រុងដដែល
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
អតីតប្រធានអង្គការភូមិកុមារ SOS ធ្លាប់ជួយកុមារលើពិភពលោកជិត៣ទសវត្សរ៍ បានទទួលមរណភាព
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៧ ថ្ងៃ ago
តារាថៃ Wit បង្ហាញមុខមាត់ថ្មី ក្រោយកែសម្ផស្សលើកដំបូងក្នុងវ័យ ៥៤ ឆ្នាំ