តើការLiveផ្សាយពីជម្លោះបុគ្គលនៅតាមទីសាធារណៈ ខុសវិជ្ជាជីវៈ បំពានសិទ្ធិ និងខុសច្បាប់ដែរទេ?

បច្ចុប្បន្ននេះ មានអ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួននៅតាមបណ្តាញសង្គម និងអ្នកសារព័ត៌មានអនឡាញ បានចុះផ្សាយជាលក្ខណៈវីដេអូ និងឡាយ(Live)ផ្ទាល់នូវសកម្មភាពប៉ុនប៉ងសម្លាប់ខ្លួន ជម្លោះគ្រួសារនៅតាមទីសាធារណៈ ការមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កម្រិតស្រាលនៃបុគ្គលធម្មតា ដោយបង្ហាញអត្តសញ្ញាណជនរងគ្រោះ ជនសង្ស័យ ឬជនបង្កហេតុជារូបភាពច្បាស់ៗ។ តើសកម្មភាពទាំងអស់នេះ ខុសវិជ្ជាជីវៈ ក្រមសីលធម៌សារព័ត៌មាន រំលោភបំពានសិទ្ធិ និងខុសច្បាប់ដែរឬទេ?

លោក មាស សោភ័ណ្ឌ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មានបានលើកឡើងថា ផ្អែកទៅលើ​មាត្រា​១៥​ នៃ​ច្បាប់​របបសារព័ត៌មាន​បានចែងថា​ លើកលែងតែ​មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ពីតុលាការ​ បើមិនដូច្នោះទេ អ្នកសារព័ត៌មាន​ពុំអាច​ផ្សាយដំណឹង​ រូបថត​ឬគំនូ​ ដែលអាចឱ្យអ្នកអាន​ស្គាល់ឈ្មោះ​ និងភិនភាគ។ ដូចយ៉ាង ករណីភាគីក្នុងរឿងរដ្ឋប្បវេណី​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​បិតុភាព​ អាពាហ៍ពិពាហ៍​ រឿង​លែងលះ​ប្តីប្រពន្ធ​ ឬរឿង​អាណាព្យាបាល​កុមារ យុវជន​អាយុតិច​ជាង១៨ឆ្នាំ​ក្នុង​រឿង​រដ្ឋប្បវេណី​ ឬព្រហ្មទណ្ឌ ស្រ្តី​ដែល​រងគ្រោះ​ដោយ​អំពើរំលោភលើរាងកាយ​ ឬអំពើចាប់បង្ខំសេពសន្ទវៈ។ ប៉ុន្តែ ក្នុងករណី​​សាម៉ីជន ឬ​អាណាព្យាបាល​យល់ព្រម​ជា​លាយលក្ខណ៍​អក្សរ​ គឺសារព័ត៌មាន​អាច​ផ្សព្វផ្សាយ​រឿង​នេះ​បាន​ លើកលែងតែ​ការ​ផ្សាយ​នោះ​ នាំ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​ស៊ើបអង្កេត​របស់​តុលាការ។

បើតាមលោក មាស សោភ័ណ្ឌដដែល គឺជន​ណាណាម្នាក់​ដែល​យល់ថា​អត្ថបទ​ណាមួយទោះបីជា​សរសេរ​បញ្ឆិតបញ្ឆៀង​ដោយ​រូបគំនូរ​ ឬ​រូបថតណាមួយ​នៃ​សារព័ត៌មាន​ណាមួយ​ខុសពីការពិត​ ធ្វើ​ឱ្យ​ខូត​ខាត​ដល់​កិត្តិយស​ និង​សេចក្ដី​ថ្លៃ​ថ្នូរ​របស់ខ្លួន បុគ្គលនោះ មាន​សិទ្ធិ​ទាមទារ​ឱ្យ​សារព័ត៌មាន​ធ្វើ​ការ​កែ​តម្រូវ​ ឬ​មាន​សិទ្ធ​ឆ្លើយតប​ ឬធ្វើបណ្តឹង​ពី​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​ ពី​បទ​មួលបង្កាច់​ ឬ​ពី​បទ​ជេរប្រមាថ​ ចំពោះ​ការ​ប៉ះពាល់​កិត្តិយស​ និង​សេចក្ដី​ថ្លៃ​ថ្នូរ​របស់ខ្លួន​។ លោកអះអាងបែបនេះ ដោយយោងទៅតាមមាត្រា​១០នៃច្បាប់ស្តីពីរបបសារ​ព័ត៌​មាន​។ បើតាមមាត្រាទី១០ដដែលនេះ គឺថាបើតុលាការរកឃើញថា ការ​ផ្សាយ​នោះ​មាន​លក្ខណៈ​ខុសពីការពិតតាមបណ្តឹងរបស់ជនរងគ្រោះ តុលាការអាចបង្គាប់ឱ្យសារព័ត៌‌មាននោះចុះផ្សាយនូវការកែតម្រូវ ឬសងជំងឺចិត្ត ឬចុះផ្សាយនូវការកែតម្រូវផង និងបង់ប្រាក់សងជំងឺចិត្តផង។ ជាពិសេស តុលាការអាចផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីមួយលានរៀល (១.០០០.០០០រៀល) ទៅ​ប្រាំលាន​រៀល (៥.០០០.០០០រៀល)។

ចំណែក លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ និងជាអនុប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាវិញ បានបញ្ជក់ថា ៖ «ការថតរូប ឬសកម្មភាពនៅទីសាធារណៈ មិនខុសទេ ប៉ុន្តែវាអាចជាអំពើល្មើសនៅពេលយកទៅធ្វើក្នុងផ្លូវខុស ដូចជាការប្រើប្រាស់ក្នុងចេតនាទុច្ចរិតក្នុងន័យបំផ្លើសបំភ្លៃ ញុះញង់ បំផុសឱ្យមានការភាន់ច្រឡំ ឬអំពើចលាចល ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតជាដើម»។

ក្រៅពីប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិបុគ្គល និងប្រាសចាកពីច្បាប់សារព័ត៌មាន ទង្វើបែបនេះថែមទាំងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈរបស់អ្នកការសែតទៀតផង។ នេះ គឺជាការគូសបញ្ជាក់ពីលោក ពុយ គា ជាអគ្គលេខាធិកាក្លិបអ្នកការសែតកម្ពុជា។ លោកបាននិយាយ៖ «គេផ្សាយព័ត៌មានហ្នឹងបាន លុះត្រាតែជម្លោះខ្លះ ខុសពីធម្មតា ខុសពីប្រក្រតី ពេលខ្លះជម្លោះហ្នឹងសាមញ្ញពេក យើងយកមកផ្សាយដែរ វាអត់មានតម្លៃ»។ លោកបន្ថែមថា ជាទូទៅនៅក្នុងទម្រង់នៃការថតរូបមនុស្សសាមញ្ញដូចជាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ឬឈ្លោះប្រកែកគ្នា មិនតម្រូវឱ្យបញ្ចេញរូបភាពច្បាស់ៗឱ្យអ្នកមើល ស្គាល់អត្តសញ្ញាណឡើយ។

ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទាំងក្រសួង​ព័ត៌មាន និងក្លិបអ្នកការសែតកម្ពុជា បានអប់រំ ណែនាំ លើកកម្ព​ស់​​ការ​យល់ដឹង​របស់អ្នក​សារព័ត៌មាន​ទាំង​ផ្នែក​ច្បាប់ ជំនាញ និងក្រម​សីលធម៌ ​វិជ្ជាជីវៈ ដោយកំពុងបើកជាថ្នាក់បណ្តុះបណ្តាលផ្តល់នូវជំនាញទាំងអស់នេះ។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោក មាស សោភ័ណ្ឌ និងលោក ពុយ គា៕

ដោយ៖ វង់ លីលី