សុខភាព
វិធីបង្ការ និងការព្យាបាលជំងឺអេពីឡឹបស៊ី ឬជំងឺឆ្កួតជ្រូក
ជំងឺឆ្កួតជ្រូក (អេពីឡឹបស៊ី – Epilepsy) ជាបញ្ហាចម្បងមួយក្នុងចំណោមបញ្ហាធំៗនៃសុខភាពសាធារណៈ។ តាមរយៈអង្គការសុខភាពពិភពលោក មានអ្នកជំងឺឆ្កួតជ្រូកប្រមាណ ៦០លាននាក់នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ នៅប្រទេសកម្ពុជាអត្រាប្រេវ៉ាឡង់នៃជំងឺនេះ គឺមានប្រហែល ០,៥៨%។
នៅក្នុងសង្គមខ្មែរយើង ក៏ដូចជាប្រទេសដ៏ទៃទៀតលើពិភពលោកដែរ ភាគច្រើននៃអ្នកជំងឺឆ្កួតជ្រូកច្រើនមិនបានមកទទួលការព្យាបាលទេ ដោយសារទម្លាប់ និងកង្វះការយល់ដឹងអំពីជំងឺនេះ។ អ្នកជំងឺភាគច្រើនត្រូវទទួលរងនូវការរើសអើងពីមិត្តភក្តិនិងមជ្ឈដ្ឋានជុំវិញ។ ពួកគាត់ពេលខ្លះត្រូវខកខានមិនបានបញ្ចប់ការសិក្សា ឬត្រូវបញ្ឈប់ពីការងារ។
ក) រោគសញ្ញា
រោគសញ្ញានៃជំងឺនេះអាចប្រែប្រួលទៅតាមទីតាំង និងទំហំដែលប៉ះពាល់ទៅលើខួរក្បាលដូចជា
– បាត់បង់ស្មារតីភ្លាមៗ
– រឹងខ្លួន និងមានចលនាកន្ត្រាក់ពេញដងខ្លួន និងអវយវៈ
– មានខាំអណ្ដាត ឬរបួសដោយការដួល
– មានលេចនោម
– អាចវង្វេងវង្វាន់ ឈឺក្បាល ឈឺសាច់ដុំ ក្រោយប្រកាច់
– ជួនកាលអាចមានអាការៈស្ពឹកៗ នៅផ្នែកណាមួយនៃរាងកាយ
– ជួនកាលអាចមានការពិបាកនិយាយ ឬមានអារម្មណ៍ប្លែកៗខុសពីធម្មតា
ខ) មូលហេតុ
អ្នកជំងឺឆ្កួតជ្រូក ដែលមានលេចចេញជារោគសញ្ញាម្តងៗ គឺដោយសារមានការប្រែប្រួលខុសពីធម្មតា នៃបន្ទុកចរន្តអគ្គិសនីរបស់កោសិកាខួរក្បាល។ មូលហេតុធំៗមានដូចជាៈ
– ធ្លាប់មានជំងឺគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមខួរក្បាល
– ធ្លាប់មានគ្រោះថ្នាក់ប៉ះក្បាល
– ធ្លាប់រលាកខួរក្បាល រលាកស្រោមខួរក្បាល
– មានដុំសាច់ មហារីក ដុំមេរោគរបេង ឬដុំពងតេនីញ៉ា នៅក្នុងខួរក្បាល
– ការវិវត្តន៍ខុសប្រក្រតីរបស់ខួរក្បាលដោយសារកត្តាផ្សេងៗ តាំងពីទារកនៅក្នុងផ្ទៃម្តាយ
– ពុលដោយសារពិសាសុរាច្រើនពេក ឬក៏ពពួកថ្នាំញៀនផ្សេងៗទៀត។
គ) ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ
ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យត្រូវពឹងផ្អែកលើៈ
– រោគសញ្ញាគ្លីនិក
– ការវាស់រលកចរន្តកោសិកាខួរក្បាលដោយម៉ាស៊ីន EEG ដោយវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញ
– ការថតឆ្លុះខួរក្បាលដោយម៉ាស៊ីន MRI ឬ Scanner
ឃ) ការព្យាបាល និងការបង្ការ
– ដូចបានរៀបរាប់ពីខាងលើ ជំងឺឆ្កួតជ្រូកមានទម្រង់ខុសៗគ្នា ដូច្នេះការព្យាបាលក៏ប្រែប្រួលទៅតាមនោះដែរ។ គ្រូពេទ្យអាចសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសថ្នាំណាមួយ ដែលសមស្របបំផុតសម្រាប់អ្នកជំងឺម្នាក់ៗ
– ដើម្បីបង្ការការប្រកាច់ អ្នកជំងឺត្រូវសម្រាកឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ និងជៀសវាងពីការសេពគ្រឿងស្រវឹង
– ត្រូវជៀសវាងការងារ ឬស្ថានភាពផ្សេងៗ ដែលអាចមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង ដូចជាឡើងទីខ្ពស់ នៅក្បែរទឹក ភ្លើង ។ល។
បើមានអាការៈដូចបានជម្រាបខាងលើ ឬសង្ស័យថា មានជំងឺនេះ សូមរួសរាន់មកជួបជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត ដើម្បីធ្វើការព្យាបាលឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ព្រោះថាជំងឺឆ្កួតជ្រូក ឬអេពីឡឹបស៊ី គឺជាជំងឺដែលព្យាបាលជាសះស្បើយ។ “សូមកុំរើសអើងជាមួយអ្នកជំងឺឆ្កួតជ្រូក ព្រោះជំងឺនេះមិនឆ្លងទេ!”៕
អត្ថបទ៖ រស្មី
សូមចុចអាន៖ មកដឹង ការព្យាបាលនិងបង្ការជំងឺមហារីកក្រពះ
ស្លាប់មនុស្ស៦៦នាក់ និងរបួសជាង១៦០នាក់ ក្នុងហេតុការណ៍បាក់ដំបូលក្លឹបរាត្រី នៅប្រទេស ដូមីនីក
មួយគ្រួសារសុទ្ធតែអ្នកកីឡា បណ្តុះបាន Yuki Ishikawa ជាកំពូលកីឡាករបាល់ទះ
កម្ពុជា នឹងបន្តមានភ្លៀងធ្លាក់ជាមួយផ្គររន្ទះ និងខ្យល់កន្ត្រាក់ដល់ថ្ងៃទី១១មេសា
លោក ហេង សួរ ៖ កម្ពុជាប្តេជ្ញាធ្វើជាប្រទេសត្រួសត្រាយផ្លូវគំរូ សម្រាប់ប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍដទៃ
ក្រសួងការងារ ផ្សព្វផ្សាយស្តីពី “ការបង្ការនិងទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ពលកម្មកុមារតាមសហគ្រាស គ្រឹះស្ថានផលិតឥដ្ឋក្បឿង,កសិឧស្សាហកម្ម”
លោក ជួន ណារិន្ទ៖ សមត្ថកិច្ចមិនអនុញ្ញាតឲ្យយកដងផ្លូវសាធារណៈជាទីលានលេងគប់ទឹក ឬប៉ាតម្សៅឡើយ
ទារលុយមិនបានហើយ ត្រូវកូនបំណុលប្តឹងពីបទគំរាមកំហែងហែកកេរ្តិ៍ទៀត! តើអ្វីទៅ ជាអំពើគំរាមកំហែងហែកកេរ្តិ៍?
ក្រឡាប់រថយន្តដឹកមាន់ សង្កត់រថយន្តអ្នកដំណើរ កៀបជាប់មនុស្ស ០៤ នាក់ នៅស្រុកមុខកំពូល
លោក ត្រាំ ឲ្យ EU ចាយលុយ៣៥០ពាន់លានដុល្លារទិញថាមពលពីអាមេរិក ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយពន្ធ
ផ្ទុះភ្នំភ្លើងនៅហ្វីលីពីន ព្រួសផ្សែងផេះកម្ពស់ ៤ ០០០ម៉ែត្រ
-
សន្តិសុខសង្គម៣ ថ្ងៃ agoឥទ្ធិពលថ្នាំញៀន! កូនមេភូមិបែកថ្នាំចូលកាប់សម្លាប់ប្រពន្ធនាយកសាលានៅបាត់ដំបង
-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ agoកុំចេះតែហ៊ាន! អ្នកចងការប្រាក់ម្នាក់ត្រូវកូនបំណុលប្ដឹងឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ២ឆ្នាំ ក្រោយឆាតទារលុយតាមហ្វេសប៊ុក
-
ព័ត៌មានជាតិ២ ថ្ងៃ agoក្រសួងយុត្តិធម៌កំពុងសិក្សាលើករណីម្ចាស់បំណុលជាប់ពន្ធនាគារព្រោះទារលុយកូនបំណុលហើយ
-
សន្តិសុខសង្គម៣ ថ្ងៃ agoភរិយាមេព្រហ្មទណ្ឌកម្រិតធ្ងន់ខេត្តបាត់ដំបង និងបក្សពួកត្រូវចាប់ខ្លួន ករណីជួញដូរគ្រឿងញៀន
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ agoក្រោយមរណភាពបងប្រុស ទើបសម្ដេចតេជោ ដឹងថា កូនស្រីម្នាក់របស់ឯកឧត្តម ហ៊ុន សាន គ្មានផ្ទះផ្ទាល់ខ្លួននៅ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ agoបាតុភូតចម្លែក៖ ខេត្តថៃទាំង៧៧ កើតបាតុភូតព្រះអាទិត្យដើរចំពីលើក្បាល
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ agoនិស្សិតពេទ្យដ៏ស្រស់ស្អាតជិតទទួលសញ្ញាបត្រ ស្លាប់ជាមួយសមាជិកគ្រួសារក្នុងអគាររលំដោយរញ្ជួយដី
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ agoកម្ពុជា នឹងបន្តមានភ្លៀងធ្លាក់ជាមួយផ្គររន្ទះ និងខ្យល់កន្ត្រាក់ដល់ថ្ងៃទី៥មេសា