Connect with us

នយោបាយ

«មនុស្សពាល» យកសម្តីស្អប់ខ្ពើម និងការបរិហារផ្ទាល់ខ្លួន ជ្រកក្រោមលេស «សេរីភាពបញ្ចេញមតិ»

បានផុស

នៅ

ការជជែកដេញដោលគ្នាអំពីសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅកម្ពុជា មិនមែន​ជារឿងថ្មីទេ ជាពិសេស​រាល់ពេល​ជនបរិហារកេរិ៍្ត និងអ្នកវាយប្រហារ​ ញុះញង់បង្កចលាចលសង្គមត្រូវបានចាប់ខ្លួន ប៉ុន្តែ ពាក្យ​ថា «ការនិយាយដោយសំអប់ គុំគួន និង​បទគំរាមកំហែងពាក្យសម្តី កម្រត្រូវបានគេយកមកពន្យល់ណាស់។​

ដើម្បីអាចបែងចែកបាននូវការនិយាយដោយសេរីនិងនិយាយដោយសំអប់

ពិភពលោក​បានកំណត់ការនិយាយប្រភេទ ហេតុផល ​«ខ្ពើមស្អប់» ទៅដល់បណ្តាសុន្ទរកថា ឃ្លា​ ប្រយោគ​រូបភាព​ស្នាដៃសិល្បៈ​សំឡេង​វីដេអូណា ដែលគ្មានន័យអ្វីក្រៅពីការបង្ហាញការស្អប់ខ្ពើមចំពោះក្រុមណាមួយ មនុស្ស​ណាម្នាក់ ជាតិសាសន៍​ សាសនា ជាពិសេសការប្រាស្រ័យទាក់ទងណាក្តី ដែលទំនងជាអាចញុះញង់បញ្ឆេះ​ការខ្ពើមស្អប់​ខឹងសម្បារ និង​អាច​បង្កឱ្យមានអំពើហិង្សាគ្រប់ទម្រង់ ។

ការនិយាយបង្កាច់បង្ខូចឬបំពក់អារម្មណ៍នៃការស្អប់គ្នារវាងក្រុមណាមួយ ក្នុងតំបន់ឬក្រុមសហគមន៍ផ្សេងៗគ្នាបង្កើតបានជាបទចោទប្រកាន់ព្រហ្មទណ្ឌក្រោមមាត្រាភាគច្រើននៃប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យដែលមានការអភិវឌ្ឍ មានច្បាប់ដែលរឹតត្បិតការនិយាយព្រោះស្អប់(មិនមែនព្រោះប្រយោជន៍)រួមមាន អូស្រ្តាលី ដាណឺម៉ាក បារាំង អាល្លឺម៉ង់ ឥណ្ឌាអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ស៊ុយអែត នូវែលហ្សេឡង់ និង ចក្រភពអង់គ្លេស។

សូមចុច Subscribe Channel Telegram កម្ពុជាថ្មី ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានថ្មីៗទាន់ចិត្ត

ការនិយាយប្រភេទ ហេតុផល​«ខ្ពើមស្អប់»ត្រូវបានប្បញ្ញត្តិនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញតាមមាត្រា ១៩ (២) ដែលផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិដែលចែងផងដែរចំពោះការរឹតត្បិតសមហេតុផលប្រឆាំងនឹងការបញ្ចេញមតិណាមានចេតនាញុះញង់ មាន​កំហឹងផ្ទាល់ខ្លួន បង្កអសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈសុជីវធម៌ ឬសីលធម៌ ឬនៅក្នុងទំនាក់ទំនង ការមើលងាយតុលាការ ការបរិហារកេរ្តិ៍ឬការញុះញង់ឱ្យមានទំនោរខ្ពើមស្អប់ជាមួយ​ខ្លួន​ឬទៅប្រព្រឹត្តបទល្មើសហិង្សា។ល។

នៅសហរដ្ឋអាមេរិកសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិក្នុងវិសោធនកម្មដំបូងនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញសហរដ្ឋអាមេរិកបែងចែកជាពីរប្រភេទ គឺច្បាប់ដែលមានគោលបំណងដើម្បីការពារសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងច្បាប់ដែលមានគោលបំណងការពារសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្ស

ត្បិតតែ​ធម្មជាតិសកលនៃអ៊ីនធឺណិតធ្វើឱ្យមានការលំបាកក្នុងការកំណត់ព្រំដែននៃ ការសរសេរ ការផលិតវីដេអូ​ តែអ្វី ដែលញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើង អរិភាព ឬអំពើហិង្សាត្រូវហាមឃាត់ដោយច្បាប់ ។

តើអ្វីកើតឡើងនៅពេលបុគ្គលប្រើសេរីភាព​នៃការបញ្ចេញមតិព្រោះគំនិតស្អប់ផ្ទាល់ខ្លួន?
សេរីភាពនេះច្រើនតែត្រូវបានប្រើប្រាស់ខុស ក្នុងការធ្វើឱ្យមាន​ជនរងគ្រោះ ដូចជាសិល្បករ អ្នកសារព័ត៌មាន អ្នកធុរកិច្ចនិងសកម្មជននយោបាយ បុគ្គលសាធារណៈ ដែលរងការច្រណែន ហើយវាយប្រហារព្រោះចិត្ត​ប្រឆាំងស្អប់ ដែលជារឿយៗគ្មាន​ភស្តុតាង មិនពឹងផ្អែកលើតថភាព ប្រើអារម្មណ៍ចោទប្រកាន់ជាធំ តែពេលប្រឈម​នឹងចំណាត់ការច្បាប់​បែរជាអះអាងថាជាសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ។

តើច្បាប់អន្តរជាតិវិញ តើសុន្ទរកថាឬការបញ្ចេញមតិព្រោះស្អប់ គឺជាអ្វី?
មិនមាននិយមន័យដែលបានព្រមព្រៀងជាអន្តរជាតិសម្រាប់ការនិយាយស្តីព្រោះអារម្មណ៍ស្អប់ទេ តែយោងតាមអង្គការសហប្រជាជាតិសុន្ទរកថារបៀប«ស្អប់និងចាត់ថ្នាក់​រើសអើង» ត្រូវបានកំណត់ថាជាប្រភេទនៃការប្រាស្រ័យទាក់ទងឬឥរិយាបទដែលវាយប្រហារ ការរើសអើង។

ច្បាប់សិទិ្ធមនុស្សអន្តរជាតិបានកំណត់ស្តង់ដារដែលរដ្ឋនានាត្រូវបានគេសន្មត់ថាប្រកាន់ខ្ជាប់នូវសេចក្តីណែនាំរឹងមាំប្រឆាំងនឹងការនិយាយស្តីព្រោះ«ស្អប់ឬគំនុំ ផលប្រយោជន៍បុគ្គល» នៅក្នុងយុត្តាធិការរបស់ពួកគេ។

ទោះបីជាសិទ្ធិចាំបាច់ក្នុងការនិយាយដោយសេរីគឺជាសិទ្ធិមូលដ្ឋានក៏ដោយ ក៏មានការរឹតត្បិតធំៗមួយចំនួនដែលត្រូវអនុវត្តជាមួយវាដែរ។ យោងតាមមាត្រា ១៩ (៣) នៃកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីសិទិ្ធពលរដ្ឋនិងសិទិ្ធនយោបាយ (ICCPR) សិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិអាចត្រូវបានកំណត់ដើម្បីគោរពសិទ្ធិអ្នកដទៃនិងផលប្រយោជន៍នៃសណ្តាប់ធ្នាប់សុខភាពសាធារណៈឬសីលធម៌។


មនុស្សពាលពូកែដៀលត្មះនៅព័ទ្ធបំផ្លាញ​សន្តិសុខកម្ពុជា

វប្បធម៌ដៀលត្មះ មាក់ងាយ​ជេរប្រមាថ ប្រើពាក្យ «ល្ងង់» «ឡប់» «ល្ងើ» ។ល។ មិនមាន​ជាចរិតនៃការនិយាយដោយសេរីសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិទេ តែជាភាពពាល និងអវិជ្ជា អសីលធម៌នៃបុគ្គល ។ រាល់ការបញ្ចេញមតិដែលអមមកជាមួយ​នូវ ភាពពិត គុណតម្លៃ និងការគោរពគ្នា ព្រមជាមួយ​ការបង្ហាញ​ជារួមនូវ ហេតុផល​ដើមចម ក៏ដូចជា​ដំណោះស្រាយរាប់ថាជាសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ ចំណែកការនិយាយស្តីចង្អុលកំហុស បំភ្លៃ បំភាន់​ប្រមាថ ពន្យុះបែបទុច្ចរិត ជាចេតនាជាន់ពន្លិចសេរីភាព​ក្នុងការ​ទទួលបានព័ត៌មាន​ត្រឹមត្រូវ​នៅកម្ពុជា។ ទាំងសេរីភាពនៃការនិយាយ និងសេរីភាពខាងការទទួលបាន ការនិយាយមួយត្រឹមត្រូវមានសីលធម៌ ហ៊ាន​ទទួលខុសត្រូវ គឺចាំបាច់ដូចគ្នាចំពោះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។

យើង​មាន​សិទ្ធិក្នុងការកាន់កាប់មតិខ្លួនឯងនិងជំទាស់នឹងគំនិតរបស់អ្នកដទៃតែពំុមែន​ដៀលត្មះអ្នកដទៃនោះទេ។

ទាំងនេះមិនមែនជាដំណើរប្រើសិទ្ធិស្របច្បាប់តាមលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យទេហើយ​ ការអត់អោនក៏មិនមែនជាដំណោះស្រាយដែរ ៕

វង្ស​បុត្រា

Helistar Cambodia - Helicopter Charter Services
Sokimex Investment Group

ចុច Like Facebook កម្ពុជាថ្មី

ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ម៉ោង មុន

តើវិបត្តិនៅសមុទ្រក្រហម បង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះដល់សហភាពអ៊ឺរ៉ុប?

ព័ត៌មានជាតិ៦ ម៉ោង មុន

លោក ហេង សួរ ដឹកនាំ​កិច្ចប្រជុំ​អន្តរក្រសួង​ស្តីពី​វិធាន​ការរួម​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​អគ្គិភ័យ​ក្នុង​វិស័យ​កម្ម​មន្ត​សាល និង​ឧស្សាហកម្ម​ទេសចរណ៍

ចរាចរណ៍៦ ម៉ោង មុន

ឆ្នាំ២០២៣ ខេត្តកំពង់ចាម មានអ្នកស្លាប់ព្រោះគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជាង១រយនាក់ និងរបួសជាង២រយនាក់

ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៩ ម៉ោង មុន

ជប៉ុន កាត់ទោសប្រហារជីវិតបុរសម្នាក់ ក្នុងករណីដុតស្ទូឌីយូគំនូរជីវចល KyoAni សម្លាប់មនុស្សជាង ៣០នាក់

ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១០ ម៉ោង មុន

សិង្ហបុរី និងចិន ចុះហេត្ថលេខាព្រមព្រៀង ទៅលើការចូលប្រទេសគ្នាទៅវិញទៅមក ដោយមិនមានទិដ្ឋាការរយៈពេល ៣០ ថ្ងៃ

ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ មុន

ក្មេងស្រីហ្វីលីពីន-កូរ៉េ ដែលត្រូវសេដ្ឋីឌូបៃយកទៅចិញ្ចឹម ពេលនេះមានស្ថានភាពបែបណាហើយ?

ជីវិតកម្សាន្ដ៤ ថ្ងៃ មុន

លេចមុខតួឯកប្រុសក្នុងរឿង “កងដៃចាំស្នេហ៍” ស្នាងភ្នួស​ សុំឲ្យគ្រប់គ្នាអហោសិកម្ម

ចរាចរណ៍៥ ថ្ងៃ មុន

ករណី​បុករះ​ស្លាប់​៤នាក់​នៅ​ស្ពាន​អាកាស​ឫស្សី​កែវ​ មាន​ម្នាក់​ជា​និស្សិត​ពូកែ​ជំនាញ​ស្ថាបត្យកម្ម និង​នគរូបនីយវិទ្យា

ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៣ ថ្ងៃ មុន

យន្តហោះក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Jetstar មួយគ្រឿង បុកគ្នាជាមួយរថយន្តសន្តិសុខអាកាសយាដ្ឋាន

ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ មុន

គម្រោង​ទឹកស្អាត​ធំបំផុត​ចាយ​ទុនជាង ១០០ លាន​​ដុល្លារ​នៅ​បាក់ខែង ​គ្រោង​​ចាប់ផ្តើម​សាងសង់​

Sokha Hotels

ព័ត៌មានពេញនិយម