ការព្យាបាល​ជំងឺ​ដុំ​មហារីក​ថ្លើម សម័យ​ទំនើប !

​ក​) ការយល់ដឹង​ទូទៅ​៖

​ប្រភេទ​ជំងឺ​ដុំ​មហា​រីកសាច់​ថ្លើម (HCC) គឺជា​ប្រភេទ​ជំងឺថ្លើម​ ដែល​ក្រុមការងារ​វេជ្ជបណ្ឌិត​ឯកទេស​យើងខ្ញុំ​តែង​តែ​បាន​ជួបប្រទះ និង​ទទួល​ព្យាបាល​អ្នកជំងឺ​ជា​ញឹកញាប់​នៅ​ក្នុង​ផ្នែក​ឯកទេស​ជំងឺថ្លើម​នៃ​មន្ទីរពេទ្យ​កាល់ម៉ែត​។

​បើទោះបី​សព្វថ្ងៃនេះ​យើង​មាន​វិធីសាស្ត្រ​ទំនើបៗ ហើយ​មាន​ថ្នាំ​ដែលមាន​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់​ក្នុងការ​ព្យាបាល​ជំងឺ​យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏​ជំងឺ​មួយ​នេះ ​គឺ​នៅតែមាន​ភាព​កាច​សារ​ហាវ ហើយ​ក៏មាន​ភាពលំបាក​នៅក្នុង​ការ​ថែ​រទាំ​ព្យាបាល​ចំពោះ​អ្នកជំងឺ និង​បាន​កំពុងតែ​សម្លាប់​ជីវិត​មនុស្ស​ជាច្រើន​លើ​ពិភពលោក​ក្នុង​មួយឆ្នាំៗ​។​

​ខ​)​មូលហេតុ​៖

​ដុំ​មហា​រីកសាច់​ថ្លើម ភាគច្រើន​គឺ​បណ្តាលមកពី​ការ​រលាក​សាច់​ថ្លើម​រ៉ាំ​រៃ (Chronic Hepatitis)​។ ដោយសារ​មេរោគ​រលាក​ថ្លើម​ប្រភេទ សេ ប្រភេទ បេ និង​ការ​ពិសា​គ្រឿង​ស្រវឹង​ច្រើន​ហើយ​រយៈពេល​យូរ​ជាដើម ហើយ​វិវត្តន៍​ទៅជា​ថ្លើម​ក្រិន និង​ដំណាក់កាល​ចុងក្រោយ ​គឺ​ការលេចចេញ​នៃ​ដុំ​មហារីក នៅលើ​សាច់​ថ្លើម​ដែល​ក្រិន​នោះ (80-90%)​។​

​មូលហេតុ​ខ្លះៗ​បន្ថែមទៀត​មាន​៖

– សត្វល្អិត​ម្យ៉ាង​រស់​តាម​ដង​ទន្លេមេគង្គ​លើ ម្តុំ​ខេត្តក្រចេះ និង​ស្ទឹងត្រែង (liver fluke) អាច​ឆ្លង​មក​មនុស្ស​ដោយ​ការទទួល​ទាន​ខ្ចៅ ខ្យង ឬ​ត្រី​ដែលមាន​ពង ឬ​កូន​សត្វល្អិត​ប៉ារ៉ាស៊ីត​នេះហើយ​ចម្អិន​មិន​ឆ្អិន​ល្អ​។​

– ការបរិភោគ​អាហារ​ផ្អាប់​យូរ មាន​ដុះ​ផ្សិត Beta Aflatoxin ជាប្រចាំ អាច​បណ្តាលឲ្យ​កើត​មហារីក​ថ្លើម មាន​អត្រា​ខ្ពស់ជាង មេរោគ​រលាក​ថ្លើម បេ និង សេ រួមបញ្ចូល​គ្នា​ទៅទៀត​។​

​ចំណាំ​៖ ដុំ​មហារីក​ថ្លើម​ក៏​អាចមាន​នៅលើ​អ្នកជំងឺ​ដែល​មិនទាន់មាន​បញ្ហា​ក្រិន​ថ្លើម​ផងដែរ (១០% ទៅ ២០%) ជាពិសេស​ គឺ​អ្នកជំងឺ​ដែល​មាន​ផ្ទុក​មេរោគ​រលាក​ថ្លើម​ប្រភេទ បេ រ៉ាំ​រៃ (chronic hepatitis B )​។​

​គ​) រោគសញ្ញា​៖

​រោគសញ្ញា​ដែល​អាចឲ្យ​យើង​ដឹង​អំពី​ជំងឺ​មួយ​នេះ​គឺមាន​ដូចជា​:

– មាន​ការឈឺ​ចុកចាប់​នៅ​ផ្នែក​ខាងស្តាំ​នៃ​ពោះ​

– ថ្លើម​រីក​ធំ (​ដោយ​ការពិនិត្យ​របស់​វេជ្ជបណ្ឌិត​)

– អ្នកជំងឺ​ភាគច្រើន​មានមក​ជាមួយ​រោគសញ្ញា​នៃ​ជំងឺ​ក្រិន​ថ្លើម (​លឿង​ភ្នែក និង​ស្បែក ទាច​ទឹក​ក្នុង​ស្រោមពោះ ហើមជើង​…)

– មានពេលខ្លះ​អ្នកជំងឺ​បាន​រកឃើញ​ដុំ​សាច់​មហារីក​ថ្លើម​នេះ ​ដោយ​ការ​ពិនិត្យមើល​អេកូ​ពោះ (Medical checkup)…​។​

​ឃ​) ការធ្វើ​រោគវិនិច្ឆ័យ​៖

​យើង​អាច​ធ្វើឡើង​បាន​តាមរយៈ​

– ការសាកសួរ​អំពី​ប្រវត្តិ​របស់​ជំងឺ​

– ការពិនិត្យ​របស់​វេជ្ជបណ្ឌិត (Physical examination)

– ការធ្វើ​អេកូ​ពោះ​រកមើល​ដុំ​សាច់​ថ្លើម​

– ការពិនិត្យ​ឈាម​មើល​ជាតិ AFP ដែលជា Tumors marker

– ការចាក់​យក​សាច់​ថ្លើម​ទៅ​វិភាគ (Hepatic biopsy)

– ការធ្វើ​ស្កា​ន់​នែ​ពោះ​ដោយ​ចាក់​ថ្នាំ (Injection abdominal CT scan) ។​

​ង​)​ការព្យាបាល​៖

​វិធីសាស្ត្រ​នៃ​ការព្យាបាល​មានដូចជា ការវះកាត់​, ការចាក់​បញ្ចូល​ជាតិ​អាល់កុល និង សារជាតិ​គីមី (Chemo embolisation) ដើម្បី​កម្ទេច​ដុំ​សាច់​មហារីក​នេះ និង​ការប្រើប្រាស់​ថ្នាំ​ដើម្បី​ជួយ​ពន្យារ​ការលូតលាស់​រប​ស់​ដុំ​សាច់​នេះ​។ គោលបំណង​សំខាន់​របស់​ការព្យាបាល​ទាំងអស់នេះ គឺ​ដើម្បី​លើក​កម្ពស់​កា​រស់នៅ​របស់​អ្នកជំងឺ និង​ពន្យារពេល​នៃ​ការរស់នៅ​របស់​អ្នកជំងឺ​ឲ្យ​បាន​កាន់តែ​យូរ​បំផុត​តាម​លទ្ធភាព​ដែល​អាចធ្វើ​ទៅបាន​។​

​បច្ចុប្បន្ននេះ​មានការ​ព្យាបាល​ទំនើប​ថ្មី​មានដូចជា​៖

១. ការព្យាបាល​ដោយ​ថ្នាំ​ឆ្លាត​កម្ទេច​ហ្សែ​ន អាច​ពន្យា​ជីវិត​អ្នកជំងឺ​បានយូរ​ដល់​២​ឆ្នាំ​ភាគច្រើន ហើយ​គុណភាព​ជីវិត​របស់​អ្នកជំងឺ​ប្រសើរ​ជាង​ការមិន​ព្យាបាល​ឆ្ងាយ​ណាស់​។ អ្នកជំងឺ​ភាគច្រើន​រស់នៅ​ដូច​មនុស្ស​ធម្មតា មិនមាន​ការឈឺចាប់​អ្វី​ទាំងអស់​។​

២. មហារីក​ថ្លើម​ដំណាក់កាល​ដំបូងៗ ការព្យាបាល​ដោយ​វះកាត់​ប្តូរ​ថ្លើម​ថ្មី បន្ទាប់មក​បន្ត​ការព្យាបាល​ដោយ​ថ្នាំ​ឆ្លាត រយៈពេល​២​ឆ្នាំ អ្នក​ជំងឺរ​ស់បាន​លើសពី​៥​ឆ្នាំ ៥០%​។​

​បញ្ជាក់​៖ ការប្រើប្រាស់​ថ្នាំ​គីមី​ចាក់​តាម​សរសៃ (Chemotherapy) និង​ការបាញ់​កាំរស្មី (Radiotherapy) ទៅលើ​ដុំ​សាច់​មហារីក​នេះ គឺ​មិនមាន​ចម្លើយ​ល្អជា​វិជ្ជមាន​នោះទេ​សម្រាប់​ប្រភេទ​នៃ​ដុំ​មហារីក​មួយ​នេះ​។ ជំងឺមហារីក​ថ្លើម​មិនអាច​បង្ការ​បាន​100%​ទេ​។​

“​ដំបូន្មាន​របស់​ក្រុមការងារ​វេជ្ជបណ្ឌិត​ឯកទេស​នៃ​មន្ទីរពេទ្យ​កាល់ម៉ែត គឺ​មានតែ​កា​រ​បង្ការ និង​ការពារ​តែមួយគត់​ ដែលជា​វិធី​ល្អ​បំផុត​សម្រាប់​គ្រប់​អ្នកជំងឺ​។ ការព្យាបាល​មេរោគ​រលាក​ថ្លើម​ប្រភេទ បេ និង សេ ឲ្យបាន​ត្រឹមត្រូវ និង​ប្រាកដប្រជា មុនពេល​វិ​វត្ត​ទៅដល់​ដំណាក់កាល​ក្រិន​ថ្លើម​នេះ ការចាក់​ថ្នាំ​បង្ការ​ការពារ​មេរោគ​រលាក​ថ្លើម​ប្រភេទ បេ ពីដំបូង​ទី និង​ជៀសវាង​ការ​ពិសា​គ្រឿង​ស្រវឹង​រយៈពេល​យូរ​ជាដើម គឺជា​វិធានការ​ដ៏​ប្រសើរ​បំផុត​”៕​

អត្ថបទ៖ រស្មី

សូមចុចអាន៖ ​តើ​ជំងឺ​បូស​ថ្លើម​ បណ្តាលមកពី​អ្វី​?