លោកស្រី ជា លាង ជាស្រ្តីខ្មែរដំបូងដែលកាន់តំណែងជាអគ្គព្រះរាជអាជ្ញានៃមហាអយ្យការអមតុលាការកំពូល ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៩ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។ លោកស្រី ក៏ធ្លាប់កាន់តំណែងជាសហព្រះរាជអាជ្ញានៃ​​តុលាការ​ខ្មែរក្រហមផងដែរ។ ទម្រាំបានកាន់តំណែងសំខាន់ៗក្នុងស្ថាប័នតុលាការនេះ តើលោកស្រី ជា លាង មានប្រវត្តិបែបណា? ហើយលោកស្រីមានសមត្ថភាព និងចំណេះដឹងដល់កម្រិតណាដែរ? នៅថ្ងៃនេះ «កម្ពុជាថ្មី» នឹងជម្រាបជូននូវប្រវត្តិរបស់លោកស្រី ដូចខាងក្រោម ៖

លោកស្រី ជា លាង កើត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​១៩៦៩ មានស្រុកកំណើតនៅ​ស្រុក​សំរោងទង ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ ដែលមាន​ឪពុក​ឈ្មោះ កែវ ជា និង​ម្តាយ​ឈ្មោះ សេង សៀម និងមាន​បងប្អូន ៦​នាក់​។ លោកស្រីបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍​ជាមួយ​លោក សុខុម ឫទ្ធីវុធ ជាមន្ត្រីនៅ​ក្រសួង​សុខាភិបាល។

ក្រោយបញ្ចប់​ការសិក្សា​នៅ​វិទ្យាល័យ​ទួលទំពូង នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨៨ លោកស្រី ជា លាង ត្រូវ​បាន​រាជរដ្ឋាភិបាល​ផ្តល់​អាហារូប ករណ៍ឲ្យទៅ​បន្ត​ការសិក្សា​នៅ​ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់ ​ជំនាញនីតិសាស្ត្រ ដោយលោកស្រី បានចំណាយ​ពេលសិក្សាប្រមាណ​ ៧​ឆ្នាំ ដើម្បីទទួលបានសញ្ញាបត្រថ្នាក់​បរិញ្ញាបត្រ​ជាន់ខ្ពស់​នីតិសាស្រ្ត ​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ Martin Luther នៅឆ្នាំ ១៩៩៥។ បន្ថែមពីនេះ លោកស្រី ក៏ទទួលបានវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលផ្សេងៗជាច្រើនទៀត ដូចជា វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលស្ដីពី សិទ្ធិមនុស្ស នៅប្រទេសដាណឺម៉ាក វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលផ្នែកច្បាប់ និងតុលាការ នៅប្រទេសជប៉ុន និងវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលស្ដីពី ការស៊ើបអង្កេតរឿងក្ដីព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។

បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សានៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ លោកស្រី បានវិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ហើយបានចាប់ផ្តើមចូលបម្រើការងារជាមន្ត្រី​ផ្នែកច្បាប់​នៅ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ នៅឆ្នាំ១៩៩៦ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៩៩ លោកស្រី ​ត្រូវបាន​ដំឡើងតួនាទីជា​អនុប្រធាន​ការិយាល័យ​បណ្តុះបណ្តាល​នៃក្រសួង​យុត្តិធម៌​។ ដោយហេតុថា លោកស្រី ជាអតីតនិស្សិតដែលបានសិក្សានៅក្រៅប្រទេស និងមានបទពិសោធលើកិច្ចការច្បាប់ ជាពិសេស ជំនាញបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ លោកស្រី ជា លាង ​ក៏ត្រូវ​បាន​តែងតាំង​ជា​ព្រះរាជអាជ្ញា​នៃមហាអយ្យការអមសាលាឧទ្ធរណ៍ ​រាជធានីភ្នំពេញ នៅ​ឆ្នាំ​២០០២​។  ក្នុងតួនាទីជាព្រះរាជអាជ្ញានេះ លោកស្រី បាន​ចូលរួម​ក្នុង​ដំណើរការ​កាត់ក្តីជាច្រើន​នៅ​សាលាឧទ្ធរណ៍ និង​ធ្វើ​អធិការកិច្ច​លើ​ការងារ​របស់​ព្រះរាជអាជ្ញា​​នៅតាមសាលាដំបូងរាជធានី-ខេត្ត ជាដើម។

កិច្ចការបន្ទាប់របស់លោកស្រី គឺជាសហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ​នៃ​អង្គជំនុំជម្រះ​វិសាមញ្ញ​ក្នុង​តុលាការ​កម្ពុជា ឬហៅថា សាលាក្តីខ្មែរក្រហម បន្ទាប់ពីសាលាក្តី​នេះ​ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០០៦។ ក្នុងនាមជាសហព្រះរាជអាជ្ញានៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហម លោកស្រី ជា លាង បាន​ធ្វើការ​ចោទប្រកាន់​ជន​ជាប់ចោទជាមេដឹកនាំ​កំពូលៗ​ ក្នុង​របប​ខ្មែរក្រហមជាបន្តបន្ទាប់ ​ដើម្បី​យក​មក​កាត់ទោសតាមផ្លូវច្បាប់​។ លុះ​ដល់​ឆ្នាំ​២០០៩ លោកស្រី ក៏​ទទួល​ការ​តែងតាំង​​ជា​អគ្គព្រះរាជអាជ្ញានៃមហាអយ្យការអម​តុលាការ​កំពូល​ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ហើយក៏ជាស្រ្តីទី១ ដែលកាន់តំណែងកំពូលនេះនៅស្ថាប័នតុលាការផងដែរ។  រយៈពេលជិត ១៣ឆ្នាំ សម្រាប់តំណែងជា​អគ្គព្រះរាជអាជ្ញានៅតុលាការកំពូល លោកស្រី បានបំពេញការងារយ៉ាងសកម្មលើកិច្ចការច្បាប់ និងតុលាការនៅកម្ពុជា ដែលភាគច្រើន គឺលោកស្រីធ្វើលើកិច្ចការព្រហ្មទណ្ឌ៕

ដោយ ៖ ធឿន វ៉ាន់សុង