សុខភាព
មូលហេតុ ដែលបណ្តាលឲ្យស្លាប់ភ្លាមៗ ចំពោះមនុស្សពេញវ័យ!
ការស្លាប់ភ្លាមៗ (Adult sudden death) គឺជាការស្លាប់ ដែលមិនអាចរង់ចាំការសង្គ្រោះ ជួនកាលមិនមានអ្វី ដែលអាចពន្យល់ពីការស្លាប់នេះបានទេ។ ជាទូទៅជនរងគ្រោះបាត់បង់ស្មារតី មិនមានដង្ហើម និងជីពចរនោះទេ។ ការស្លាប់ភ្លាមៗ ជាមូលហេតុនៃការស្លាប់ប្រហែល ៤សែននាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រហែលជា ៤ម៉ឺននាក់ នៅប្រទេសបារាំង ដែលមូលហេតុចម្បង គឺបណ្តាលមកពីជំងឺបេះដូង (ជំងឺនេះកើនឡើង សមាមាត្រនឹងអាយុ)។
នៅប្រទេសសឹង្ហបុរី ជំងឺបេះដូង គឺជាមូលហេតុទី២ នៃការស្លាប់ ស្មើនឹង ២៤% នៃការស្លាប់សរុប ដែលក្នុងនោះប្រមាណជា ២៤០០នាក់ មានជំងឺស្ទះសរសៃឈាមបេះដូង ហើយមនុស្សជិត ១០០០នាក់ ក្នុងនេះបានរងគ្រោះដោយការគាំងបេះដូងភ្លាមៗ នៅកន្លែងផ្សេងៗក្រៅពីមន្ទីរពេទ្យ (ភាគរយសរុបនៃការរស់រានមានជីវិតក្នុងក្រុមនេះ មានប្រមាណតែ ២,៦%ប៉ុណ្ណោះ) ហើយមនុស្សរាប់រយនាក់ផ្សេងទៀត រងគ្រោះដោយគាំងបេះដូង នៅពេលទៅដល់មន្ទីរពេទ្យ។
មូលហេតុទូទៅ ដែលបណ្តាលឲ្យស្លាប់ភ្លាមៗរួមមាន
– ជំងឺស្ទះសរសៃឈាមបេះដូង
– ការស្ទះផ្លូវដង្ហើមដោយវត្ថុផ្សេងៗ
– ការលង់ទឹក
– ជំងឺស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល
– ការលេបថ្នាំហួសកម្រិត
– ការចងក
– ការហឺតផ្សែង
– ការឆក់ខ្សែភ្លើង
– អាឡ័កស៊ីធ្ងន់ធ្ងរ
– ការគ្រោះថ្នាក់ប៉ះទង្គិចធ្ងន់ធ្ងរ
ជំងឺស្ទះសរសៃឈាមបេះដូង ភាគច្រើនបណ្តាលមកពីការកកជាតិខ្លាញ់ ដែលស្ទះតាមសរសៃឈាមទៅចិញ្ចឹមបេះដូង (Coronary artery) ដែលគេហៅថា Atherosclerosis។ រោគសញ្ញានៃជំងឺស្ទះសរសៃឈាមបេះដូងរួមមាន
– តឹងណែនទ្រូង ឈឺទ្រូងផ្នែកខាងមុខខ្លាំង អាចរាលដាលទៅ ក ថ្គាម ដើមដៃ ឬស្មាទាំងសងខាង
– ជាទូទៅមានរយៈពេលយូរលើសពី ២០នាទី
– ហើយអាចមានសញ្ញារួមផ្សំដូចជា បែកញើស ចង្អោរ ហត់ ឬអស់កម្លាំង។
កត្តាបង្កគ្រោះថ្នាក់ នៃជំងឺស្ទះសរសៃឈាមបេះដូង (Risk factors of heart attack):
– កត្តាបង្កដែលមិនអាចកែប្រែបានមានៈ ភេទ តំណពូជ ជាតិសាសន៍ និងអាយុ
– កត្តាបង្កដែលអាចកែប្រែបានមាន
• ការលើសជាតិខ្លាញ់
• ការលើសសម្ពាធឈាម
• ជំងឺទឹកនោមផ្អែម
• ការជក់បារី
• ការមិនមានលំហាត់ប្រាណ
• ការលើសទម្ងន់
• ស្ត្រេស និងឆេវឆាវ។
ការស្លាប់ភ្លាមៗ អាចនឹងត្រូវបានជួយសង្គ្រោះក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន
– ឆាប់ស្គាល់នូវការស្លាប់ភ្លាមៗ ហើយទូរស័ព្ទហៅឡានសង្គ្រោះបន្ទាន់ ១១៩ និងឆាប់ធ្វើការសង្គ្រោះបឋម
– ធ្វើការសង្គ្រោះចលនាបេះដូង និងសួតភ្លាមៗ (CPR: Cardio-Pulmonary Resuscitation)
– ឆាប់ធ្វើការឆក់បេះដូងភ្លាមៗ ដោយ AED (Automatic External Defibrillator)
– ឆាប់បញ្ជូនជនរងគ្រោះមកមន្ទីរពេទ្យជំនាញដើម្បីបន្តការព្យាបាល។
ការបង្រៀនចំណេះដឹងទូទៅនៃការសង្គ្រោះបឋមជាសាធារណៈ នៃការជួយសង្គ្រោះចលនាបេះដូង និងសួត មានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការកាត់បន្ថយអត្រាការស្លាប់ភ្លាមៗ ដែលភាគច្រើនកើតឡើងនៅក្រៅមន្ទីរពេទ្យ។
«សកម្មភាពនៃការជួយសង្គ្រោះបន្ទាន់ នៅរយៈពេលប៉ុន្មាននាទីដំបូង គឺជាកត្តាចម្បងក្នុងការជួយដល់អាយុជីវិតជនរងគ្រោះ ហើយសកម្មភាពនេះ អាចធ្វើឡើងដោយយើងទាំងអស់គ្នា និងនៅគ្រប់ទីកន្លែង ហើយអ្វីដែលចាំបាច់នោះគឺ ចំណេះដឹង និងរបៀបសង្គ្រោះបន្ទាន់ដែលត្រឹមត្រូវ»៕
អត្ថបទ៖ រស្មី
សូមចុចអាន៖ សារៈសំខាន់នៃការដាក់ស្ថានភាពដេកផ្អៀង ដើម្បីសុវត្ថិភាព
-
កីឡា៧ ថ្ងៃ ago
ឈ្នះខ្សែក្រវាត់ថ្ងៃជាមួយ ឈឿង ល្វៃ កីឡាករ Erdene ក៏មានរថយន្តទទួល
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
ម្ចាស់សំណង់របងថ្មនៅរមណីយដ្ឋានឆ្នេរនេសាទ នៅតែរឹងទទឹងមិនព្រមវាយកម្ទេចរបងចេញ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ ថ្ងៃ ago
Breaking News! បណ្ដាញសង្គម Facebook មានបញ្ហានៅទូទាំងពិភពលោកជាថ្មី
-
សន្តិសុខសង្គម១ សប្តាហ៍ ago
ដកហូតមុខតំណែង មេបញ្ជាការរងស្រុកស្វាយជ្រុំ៣នាក់ ពាក់ព័ន្ធករណីទារប្រាក់ពីអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនជាង១ពាន់ដុល្លារ
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ដើម្បីកុំឱ្យភោជនីយដ្ឋានដួលរលំបះជើងទាន់ សម្ដេចធិបតី បញ្ជាឱ្យកែម៉ោងពិនិត្យជាតិអាល់កុល
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្កុតឡែនរកឃើញហ្វូស៊ីលចម្លែករូបរាងដូចសត្វនាគចិនអាយុកាល ២៤០ លានឆ្នាំ
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៦ ថ្ងៃ ago
តួជនទី៣ Benz ត្រលប់មកតំណែងស្រីស្អាតម្ដងទៀត ទោះឈានដល់អាយុ៤៣ឆ្នាំ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
នាវាចម្បាំងថៃ ច្រឡំដៃបាញ់កាំភ្លើងធំ ចំនាវាគ្នាឯង