ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
មេទ័ពការ៉ែន លោក Saw Chit Thu ដែលអាមេរិកទើបដាក់ទណ្ឌកម្ម មានប្រវត្តិបែបណា?
វរសេនីយ៍ឯក Saw Chit Thu គឺជាមេដឹកនាំយោធានៃកងរំដោះប្រជាជនជាតិការ៉ែន (Karen) ដ៏លេចធ្លោ និងជាឥស្សរជនដ៏មានឥទ្ធិពលក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងមានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ និងសហគ្រាសខុសច្បាប់នៅតាមព្រំដែនថៃ-មីយ៉ាន់ម៉ាដែលកក្រើកតំបន់អាស៊ីអាគ្មេយ៍នាពេលថ្មីៗនេះនិងនាំទៅដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មលោក ពីសំណាក់ចក្រភពអង់គ្លេស អឺរ៉ុប និង សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងដំណាក់កាលចុងក្រោយនេះ។
តើប្រមុខកងទ័ពការ៉ែន លោក វរសេនីយ៍ឯក Saw Chit Thu មានប្រវត្តិបែបណា ក្នុងវិស័យយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា និងថាតើ ហេតុអ្វីបានជាគាត់មានឥទ្ធិពលនៅមីយ៉ាន់ម៉ា?

កើតនៅក្នុងភូមិ Kyar Inn ស្រុក Hlaingbwe រដ្ឋ Karen ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា លោក Saw Chit Thu បានចាប់ផ្តើមការងារចូលបម្រើកងទ័ពរបស់គាត់ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៩០។ ដំបូងឡើយ លោកបម្រើការជាវរសេនីយឯកនៅក្នុងសហភាពជាតិការ៉ែន (KNU) និងក្រុមប្រដាប់អាវុធដែលហៅថា កងទ័ពរំដោះជាតិ Karen (KNLA)។ លោកគឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តជិតស្និទ្ធរបស់ឧត្តមសេនីយ៍ Tin Maung មេបញ្ជាការកងពលតូចទី ៧ របស់ KNU/KNLA ។
នៅឆ្នាំ១៩៩៤ បន្ទាប់ពីការបែកគ្នានៅក្នុង KNU លោកបានចូលរួមជាមួយកងទ័ពប្រជាធិបតេយ្យ Karen Buddhist Army (DKBA) ដែលជាសម្ព័ន្ធកងទ័ពរបស់ទាហាន ពុទ្ធសាសនា Karen។ លោកបានដឹកនាំកងវរសេនាតូច DKBA កងវរសេនាតូចលេខ ៩៩៩ និងដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងសមរភូមិ ដោយដណ្តើមបានទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រ និងទទួលបានការគ្រប់គ្រងលើសិទ្ធិជួញដូរឈើតាមដងទន្លេ Moei ជាពិសេសគ្រប់គ្រងនៅតំបន់ Shwe Kokko ជាប់ព្រំដែនថៃ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១០ លោក Saw Chit Thu បានទទួលយកសំណើររបស់រដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរ DKBA ទៅជាកងកម្លាំងការពារព្រំដែន (BGF) ក្រោមការបញ្ជារបស់ Tatmadaw (យោធាមីយ៉ាន់ម៉ា)។ លោកក៏បានក្លាយជាតួរអង្គដ៏សំខាន់នៅក្នុង BGF ដែលនាំទៅដល់ការបង្កើតក្រុមហ៊ុន Chit Lin Myaing ដែលជាក្រុមហ៊ុនដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការកាប់ឈើ ការជួញដូររថយន្ត និងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងរដ្ឋ Kayin។
រឿងដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺលោកបានចាប់ដៃគូជាមួយពាណិជ្ជករចិន លោក She Zhijiang ដើម្បីអភិវឌ្ឍទីក្រុង Yatai ថ្មីនៅ Shwe Kokko ដែលជាគម្រោងដែលទាក់ទាញការអង្គេតជាអន្តរជាតិដោយសារតែផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការឆបោកផ្នែកការងារនិងប្រតិបត្តិការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិតដ៏ល្បីល្បាញនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។

នៅខែមករា ឆ្នាំ ២០២១ លោក Saw Chit Thu និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្សេងទៀត បានលាលែងពី BGF ដោយលើកឡើងពីបំណងចង់ជៀសវាងជម្លោះជាមួយប្រជាជន Karen។ ចលនានេះបាននាំឱ្យមានការបង្កើតកងទ័ពជាតិ Karen (KNA) នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៤ ដែលបានប្រកាសឯករាជ្យពីយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះបីជាមានការប្រកាសយ៉ាងនេះក៏ដោយ កងកម្លាំងរបស់លោក Saw Chit Thu បានរក្សាការគ្រប់គ្រងលើទីក្រុង Myawaddy ដ៏មានឥទ្ធិពលលើប្រតិបត្តិការឆបោកតាមអនឡាញ។ កងទ័ពជាតិ Karen (KNA) របស់លោកត្រូវបានចោទប្រកាន់ថា បានជួយសម្រួលដល់ការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត ការជួញដូរមនុស្ស និងប្រតិបត្តិការរត់ពន្ធឆ្លងដែន ជាពិសេសផ្តោតលើជនជាតិអាមេរិក។
នៅក្នុងខែឧសភាឆ្នាំ២០២៥ នេះ ក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មលើ លោក Saw Chit Thu កូនប្រុសទាំងពីររបស់លោកនិង កងកម្លាំង KNA ចំពោះការជាប់ពាក់ព័ន្ធនិងជាមេខ្លោងនាំឲ្យមានការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត ការជួញដូរមនុស្ស និងសកម្មភាពរត់ពន្ធ។
ប្រតិបត្តិការទាំងនេះត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងការខាតបង់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុយ៉ាងសំខាន់ចំពោះជនរងគ្រោះ និងបានបង្កើនការព្រួយបារម្ភអំពីការកេងប្រវ័ញ្ចបុគ្គលដែលងាយរងគ្រោះនៅក្នុងតំបន់។ លើសពីនេះទៀតនៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ចក្រភពអង់គ្លេសក៏បានដាក់ទណ្ឌកម្មលោកចំពោះការចោទប្រកាន់ថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងគម្រោងបោកប្រាស់ការងារ ដែលជនរងគ្រោះត្រូវបានជួញដូរដើម្បីបម្រើការក្នុងប្រតិបត្តិការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត។

លើសពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយោធា និងជំនួញរបស់គាត់ លោក Saw Chit Thu ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាអ្នកគោរពព្រះពុទ្ធសាសនា។ លោកសង្កេតមើលរបបអាហារបួសយ៉ាងតឹងរ៉ឹងក្នុងថ្ងៃវិសាខបូជា ឧបត្ថម្ភអាហារឥតគិតថ្លៃដល់សហគមន៍ Karen និងផ្ដល់ការសម្រាកព្យាបាលជំងឺនៅក្នុងវត្ត។ ទោះបីជាមានទ្រព្យសម្បត្តិ និងឥទ្ធិពលក៏ដោយ លោកនៅតែរក្សារបៀបរស់នៅផ្ទាល់ខ្លួនធម្មតា ដោយចូលចិត្តអាហារសាមញ្ញៗ និងទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃដែលផ្តោតលើជំនឿរបស់លោក។
វរសេនីយឯក Saw Chit Thu នៅតែជាឥស្សរជនដែលមានឥទ្ធិពលនៅក្នុងទិដ្ឋភាពនយោបាយ និងយោធាដ៏ស្មុគស្មាញរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ សមត្ថភាពរបស់លោកក្នុងការផ្លាស់ប្តូរសម្ព័ន្ធមិត្ត និងការចូលរួមរបស់លោកនៅក្នុងការតស៊ូប្រដាប់អាវុធ និងសហគ្រាសខុសច្បាប់កំពុងរារាំងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីសម្រេចបានសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់៕

អត្ថបទ៖ ប៊ុន សុភាព

-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
សេដ្ឋវិទូ៖ សេដ្ឋកិច្ចថៃប្រឈមហានិភ័យធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិបរិត្តផរណា
-
នយោបាយ៤ ថ្ងៃ ago
រយៈពេលមិនដល់១២ម៉ោងកម្ពុជាទះថៃ៣កំផ្លៀង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៧ ថ្ងៃ ago
សហព័ន្ធឧស្សាហកម្មថៃ៖ ការបិទព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា ប៉ះពាល់ដល់ការនាំចេញថៃ ៥,២ ប៊ីលានដុល្លារ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
Breaking News! អ៊ីស្រាអែល វាយប្រហារអ៊ីរ៉ង់ហើយ! សង្គ្រាមធំអាចផ្ទុះឡើង
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
កម្ពុជា នឹងទទួលរងឥទ្ធិពលព្យុះទី១ ចាប់ពីថ្ងៃនេះ ដល់ថ្ងៃទី១៣មិថុនា
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
មហាសំណាង! មនុស្សម្នាក់គត់នៅរស់ពីការធ្លាក់យន្តហោះឥណ្ឌា ដោយសារលោតចុះតាមច្រកចេញអាសន្ន
-
នយោបាយ៤ ថ្ងៃ ago
សម្ដេចតេជោប្រាប់ទៅរដ្ឋាភិបាលត្រៀមផ្ទុះអាវុធគ្រប់ពេលដែលថៃឈ្លានពាន
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២ ថ្ងៃ ago
អ្នកស្លាប់និងរបួសនៅអ៊ីស្រាអែលកើនឡើងយ៉ាងគំហុក ខណៈអ៊ីរ៉ង់បាញ់ស្រោចមីស៊ីល