មេទ័ព​ការ៉ែន លោក​ Saw Chit Thu ដែលអាមេរិក​​ទើប​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម មានប្រវត្តិបែបណា?​

វរសេនីយ៍ឯក Saw Chit Thu គឺជាមេដឹកនាំយោធា​​នៃ​កង​រំដោះ​​ប្រជាជន​​​ជាតិ​ការ៉ែន (Karen) ដ៏លេចធ្លោ និងជាឥស្សរជនដ៏មានឥទ្ធិពលក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងមានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ និងសហគ្រាសខុសច្បាប់នៅតាមព្រំដែនថៃ-មីយ៉ាន់ម៉ាដែលកក្រើកតំបន់អាស៊ីអាគ្មេយ៍នាពេលថ្មីៗនេះ​និងនាំទៅដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មលោក ពី​សំណាក់​ចក្រភព​អង់គ្លេស អឺរ៉ុប និង សហរដ្ឋអាមេរិក​ក្នុង​​ដំណាក់​កាល​ចុង​ក្រោយ​នេះ​​។​

តើ​ប្រមុខកងទ័ព​​ការ៉ែន លោក វរសេនីយ៍ឯក ​Saw Chit Thu មាន​ប្រវត្តិ​បែបណា ក្នុងវិស័យ​យោធា​​មីយ៉ាន់​ម៉ា និង​ថាតើ​ ហេតុអ្វីបាន​ជាគាត់​មានឥទ្ធិពល​​នៅមីយ៉ាន់ម៉ា​?

កើតនៅក្នុងភូមិ Kyar Inn ស្រុក Hlaingbwe រដ្ឋ Karen ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ​លោក Saw Chit Thu បានចាប់ផ្តើម​ការ​ងារ​​ចូល​បម្រើ​កងទ័ព​​របស់គាត់ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩​៩០។ ដំបូងឡើយ លោកបម្រើការជាវរសេនីយឯកនៅក្នុងសហភាពជាតិការ៉ែន (KNU) និងក្រុមប្រដាប់អាវុធដែលហៅថា កងទ័ពរំដោះជាតិ Karen (KNLA)។ លោកគឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តជិតស្និទ្ធរបស់ឧត្តមសេនីយ៍ Tin Maung មេបញ្ជាការកងពលតូចទី ៧ របស់ KNU/KNLA ។

នៅឆ្នាំ១៩៩៤ បន្ទាប់ពីការបែកគ្នានៅក្នុង KNU លោកបានចូលរួមជាមួយកងទ័ពប្រជាធិបតេយ្យ Karen Buddhist Army (DKBA) ដែលជាសម្ព័ន្ធ​កងទ័ព​របស់ទាហាន ពុទ្ធសាសនា Karen។ លោកបានដឹកនាំកងវរសេនាតូច DKBA កងវរសេនាតូចលេខ ៩៩៩ និងដើរ​តួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងសមរភូមិ ដោយដណ្តើមបានទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រ និងទទួលបានការគ្រប់គ្រងលើសិទ្ធិជួញដូរឈើតាមដងទន្លេ Moei ជាពិសេសគ្រប់គ្រងនៅតំបន់ Shwe Kokko ជាប់ព្រំដែនថៃ។

ក្នុងឆ្នាំ​២០១០​ លោក Saw Chit Thu បានទទួលយកសំណើររបស់រដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរ DKBA ទៅជាកងកម្លាំងការពារព្រំដែន (BGF) ក្រោមការបញ្ជារបស់ Tatmadaw (យោធាមីយ៉ាន់ម៉ា)។ លោកក៏បានក្លាយជាតួរអង្គដ៏សំខាន់នៅក្នុង BGF ដែលនាំទៅដល់ការបង្កើតក្រុមហ៊ុន Chit Lin Myaing ដែលជាក្រុមហ៊ុនដែលពាក់ព័ន្ធនឹង​ការកាប់ឈើ ការជួញដូររថយន្ត និងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងរដ្ឋ Kayin។

រឿង​​ដែល​គួរឲ្យ​កត់​សម្គាល់ជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺ​លោកបានចាប់ដៃគូជាមួយពាណិជ្ជករចិន លោក She Zhijiang ដើម្បីអភិវឌ្ឍទីក្រុង Yatai ថ្មីនៅ Shwe Kokko ដែលជាគម្រោងដែលទាក់ទាញការអង្គេតជាអន្តរជាតិដោយសារតែផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការ​ឆបោក​​​ផ្នែក​​​ការងារនិងប្រតិបត្តិការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត​ដ៏ល្បីល្បាញ​​នៅ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​។

នៅខែមករា ឆ្នាំ ២០២១ លោក Saw Chit Thu និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្សេងទៀត បានលាលែងពី BGF ដោយលើកឡើង​ពីបំណងចង់ជៀសវាងជម្លោះជាមួយប្រជាជន Karen។ ចលនានេះបាននាំឱ្យមានការបង្កើតកងទ័ពជាតិ Karen (KNA) នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៤ ដែលបានប្រកាសឯករាជ្យពីយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះបីជាមានការប្រកាសយ៉ាង​នេះក៏ដោយ កងកម្លាំងរបស់លោក Saw Chit Thu បានរក្សាការគ្រប់គ្រងលើទីក្រុង Myawaddy ដ៏​មាន​ឥទ្ធិពល​​លើ​​ប្រតិបត្តិការ​​​​ឆបោក​តាមអនឡាញ​​។ កងទ័ពជាតិ Karen (KNA)​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ របស់លោកត្រូវបានចោទប្រកាន់ថា បានជួយសម្រួលដល់ការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត ការជួញដូរមនុស្ស និងប្រតិបត្តិការរត់ពន្ធឆ្លងដែន ជាពិសេសផ្តោតលើជនជាតិអាមេរិក។

នៅក្នុងខែឧសភាឆ្នាំ២០២៥ នេះ ក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មលើ ​លោក Saw Chit Thu កូនប្រុសទាំងពីររបស់លោកនិង កងកម្លាំង KNA ចំពោះការជាប់ពាក់ព័ន្ធនិងជាមេខ្លោងនាំឲ្យមានការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត ការជួញដូរមនុស្ស និងសកម្មភាពរត់ពន្ធ។

ប្រតិបត្តិការទាំងនេះត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងការខាតបង់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុយ៉ាងសំខាន់ចំពោះជនរងគ្រោះ និងបានបង្កើនការព្រួយបារម្ភអំពីការកេងប្រវ័ញ្ចបុគ្គលដែលងាយរងគ្រោះនៅក្នុងតំបន់។ លើសពីនេះទៀតនៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ចក្រភពអង់គ្លេសក៏បានដាក់ទណ្ឌកម្មលោកចំពោះការចោទប្រកាន់ថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងគម្រោងបោកប្រាស់ការងារ ដែលជនរងគ្រោះត្រូវបានជួញដូរដើម្បីបម្រើការក្នុងប្រតិបត្តិការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត។

លើសពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយោធា និងជំនួញរបស់គាត់ លោក Saw Chit Thu ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាអ្នកគោរពព្រះពុទ្ធសាសនា។ លោកសង្កេតមើលរបបអាហារបួសយ៉ាងតឹងរ៉ឹងក្នុងថ្ងៃវិសាខបូជា ឧបត្ថម្ភអាហារឥតគិតថ្លៃដល់​សហគមន៍ Karen និងផ្ដល់ការសម្រាកព្យាបាលជំងឺនៅក្នុងវត្ត។ ទោះបីជាមានទ្រព្យសម្បត្តិ និងឥទ្ធិពលក៏ដោយ លោកនៅតែរក្សារបៀបរស់នៅផ្ទាល់ខ្លួនធម្មតា ដោយចូលចិត្តអាហារសាមញ្ញៗ និងទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃដែលផ្តោតលើជំនឿរបស់លោក។

វរសេនីយឯក Saw Chit Thu នៅតែជាឥស្សរជនដែលមានឥទ្ធិពលនៅក្នុងទិដ្ឋភាពនយោបាយ និងយោធាដ៏ស្មុគស្មាញរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ សមត្ថភាពរបស់លោកក្នុងការផ្លាស់ប្តូរសម្ព័ន្ធមិត្ត និងការចូលរួមរបស់លោកនៅក្នុងការតស៊ូប្រដាប់អាវុធ និងសហគ្រាសខុសច្បាប់កំពុងរារាំងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីសម្រេចបានសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់៕

អត្ថបទ៖ ប៊ុន សុភាព