​អាជីវកម្ម​បន្លំ​បង់​ពន្ធ​មិន​គ្រប់ មន្រ្តី​ពន្ធដារ​ប្រាប់​បច្ចេកទេស​ពិនិត្យ​តាមដាន

ក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​កាល​ពី​ពេល​ថ្មី​ៗនេះ លោក​ស្រី ប៊ុន នារី អគ្គនាយក​រង​នៃ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​ពន្ធដារ​បាន​គូស​បញ្ជាក់​​​មក​កាន់ ​«កម្ពុជា​ថ្មី​» ជុំវិញ​​នីតិវិធីក្នុងការ​កៀរគរ​ចំណូល​ពន្ធ​នៅ​តាម​បណ្តា​សហគ្រាស​អាជីវកម្ម​។

លោក​ស្រី ប៊ុន នារី មាន​ប្រសាសន៍​ថា ពាក់ព័ន្ធ​ការ​ប្រមូល​ចំណូល​ពន្ធ​តាម​សហគ្រាសអាជីវកម្ម​ ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​តាម​របប​ស្វ័យ​ប្រកាស ពោល​មិន​មែន​ពន្ធដារ​ជា​អ្នក​កំណត់​ផ្ទាល់​នោះ​ទេ ដូច្នេះ​មាន​ន័យ​ថា សហគ្រាសឬ​រូប​វន្ត​បុគ្គល​​ជា​អ្នក​កំណត់​​​និង​គណនា​នូវ​ប្រាក់​ពន្ធ ប្រាក់​ចំណូល​របស់​ខ្លួនឯងមក​កាន់​រដ្ឋបាល​សារពើ​ពន្ធ។

ចំពោះ​សំណួរ​ដែលលើក​ឡើង​ថា នៅ​ពេល​ដែល​អ្នក​ជាប់​ពន្ធ​បាន​ដាក់​លិខិត​ប្រកាស​ពន្ធ​​មិន​សមស្រប​តាម​ទំហំ​ជាក់ស្ដែង​នៃ​ផល​របរ តើ​រដ្ឋបាល​សារពើពន្ធ​ត្រូវ​មាន​កាតព្វកិច្ច​យ៉ាង​ដូចម្តេច?

ជុំ​វិញ​សំណួរ​លើក​ឡើង​ខាង​លើ​នេះ បើ​តាម​លោក​ស្រី ប៊ុន នារី បាន​ពន្យល់​ថា «យន្តការ​នៅ​ក្នុង​កិច្ចការ​បច្ចេកទេស​ពន្ធដារត្រូវ​ត្រួត​ពិនិត្យ​រាល់​លិខិត​ប្រកាស​របស់​អតិថិជន​ថា​តើ​ទំហំ​សហគ្រាស​របស់​អតិថិជន​មាន​ទំហំ​ប៉ុណ្ណឹង ចរន្ត​អាជីវកម្ម​​ប៉ុណ្ណឹង គាត់​បាន​ប្រកាស​ពន្ធ​តូច​មួយ ឬគាត់​ប្រកាស​ខាតសមស្រប​ដែរ​ឬទេ? បើ​គាត់ប្រកាស​ខាត​ជាង​ ១០ ឆ្នាំ​មកហើយ មិន​ដែល​ដួល​ទៅ​ណា​សោះ ដូច្នេះ​ពេល​ហ្នឹង​វា​ចូល​ទៅ​ដល់​កម្រិតហានិភ័យ​មួយ ដែលពន្ធដារ​មាន​ប្រព័ន្ធ​នៅ​ក្នុង​ការវិភាគ​តាមដាន»។

លោក​ស្រី​បន្ត​ថា ការ​ធ្វើ​សវនកម្ម​ត្រូវ​តែ​​ធ្វើ​ឡើង​ដើម្បី​ធានា​បាន​ថា ការ​បង់ពន្ធបានត្រឹមត្រូវ។ ដូច្នេះហើយ រដ្ឋបាលសារពើពន្ធ​​នឹង​ចុះ​វាយ​តម្លៃ​ក៏ដូចជាធ្វើការណែនាំដល់សហគ្រាស ការ​ប្រកាស​ពន្ធរបស់​សហគ្រាស​មិន​ឆ្លើយតប​ពី​ភាព​ជាក់ស្តែង​ពី​ទំហំ​និង​ផល​របរ​អាជីវកម្ម។

បើតាម​មមន្រ្តី​ពន្ធដារ កន្លង​ទៅ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​ពន្ធដារ​ក៏​តែងតែ​ចុះ​ទៅ​ពន្យល់​អំពី​កាតព្វកិច្ច​និង​ច្បាប់​ស្តី​ពី​សារពើពន្ធ និង​ចុះ​​ទៅណែនាំ​អំពីរបៀបនិង​វិធីសាស្រ្ត​នៅក្នុង​ការប្រកាសពន្ធដល់​សហគ្រាស​និង​អង្គភាព​អាជីវកម្ម​នានា។

បើ​យោង​តាម​សេចក្តីប្រកាស​របស់​ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី ១២ ខែ​មករា ឆ្នាំ ២០២១ បាន​​ចំណាត់​ថ្នាក់អ្នកជាប់ពន្ធ​តាម​របបស្វ័យប្រកាស ផ្អែកលើ​កម្រិតផលរបរប្រចាំឆ្នាំ​ទៅតាម​វិស័យ​ចម្បងរួមមាន វិស័យកសិកម្ម, វិស័យឧស្សាហកម្ម និងវិស័យសេវាកម្ម និងពាណិជ្ជកម្ម។

អ្នកជាប់ពន្ធតាមរបបស្វ័យប្រកាសត្រូវបានចាត់ថ្នាក់​ជា ៣ ប្រភេទ៖

១- អ្នកជាប់ពន្ធតូច គឺជាសហគ្រាសឯកបុគ្គល ឬសហគ្រាសសហកម្មសិទ្ធិដែល៖

ក- មានផលរបរប្រចាំឆ្នាំចាប់ពី ២៥០ លាន​រៀល ដល់ ១០០០ លានរៀល សម្រាប់វិស័យ កសិកម្ម, សេវាកម្ម និងពាណិជ្ជកម្ម ឬ
ខ- មានផលរបរប្រចាំឆ្នាំ​ចាប់ពី ២៥០ លាន​រៀល ដល់ ១ ៦០០ លាន​រៀល សម្រាប់វិស័យឧស្សាហកម្ម ឬ
គ- មាន​ផលរបរក្នុងរយៈពេល​បី​ខែជាប់គ្នាណាមួយ ដែលបញ្ចប់ក្នុងឆ្នាំ​ប្រតិទិន​ចរន្ត​ចាប់​ពី ៦០ លាន​រៀល​ឡើងទៅ ឬ
ឃ- រំពឹងថាមាន​ផលរបរក្នុងរយៈពេល បី ខែជាប់គ្នា​ខាងមុខ ចាប់ពី ៦០ លានរៀលឡើងទៅ ឬ
ង- ចូលរួមដេញថ្លៃ ពិគ្រោះថ្លៃ ឬស្ទង់ថ្លៃ ក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ទំនិញឬសេវា រួមទាំងភាស៊ី។

២- អ្នកជាប់ពន្ធមធ្យម​គឺជាបុគ្គល​ដែលស្ថិតក្នុងលក្ខខណ្ឌ​ណា​មួយក្នុង​ចំណោម​លក្ខខណ្ឌ​ខាងក្រោម៖

ក- មានផលរបរប្រចាំឆ្នាំលើសពី ១ ០០០ លានរៀល ដល់ ៤ ០០០ លានរៀល សម្រាប់វិស័យកសិកម្ម ឬ
ខ- មានផលរបរប្រចាំឆ្នាំ​លើស​ពី ១ ០០០ លាន​រៀល ដល់ ៦ ០០០ លាន​រៀល សម្រាប់វិស័យសេវាកម្ម និង​ពាណិជ្ជកម្ម ឬ
គ- មានផលរបរប្រចាំឆ្នាំលើសពី ១ ៦០០ លានរៀល ដល់ ៨ ០០០ លានរៀល សម្រាប់វិស័យ ឧស្សាហកម្ម ឬ
ឃ- ជាសហគ្រាស​ដែលបានចុះបញ្ជី​ជានីតិបុគ្គល ការិយាល័យតំណាង ឬ
ង- ជា​ស្ថាប័នរដ្ឋថ្នាក់ជាតិ​និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ សមាគមឬអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនានា ឬគម្រោង​ដែលស្ថិត​ក្រោមស្ថាប័ន​ទាំងនេះ ឬ
ច- ជាបេសកកម្មទូត​និងកុងស៊ុល​បរទេស អង្គការ​អន្តរជាតិ និងទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការ បច្ចេកទេស​របស់រដ្ឋាភិបាលនានា ឬគម្រោងដែលស្ថិតក្រោមស្ថាប័នទាំងនេះ។

៣- អ្នកជាប់ពន្ធធំ​គឺជាបុគ្គលដែលស្ថិត​ក្នុងលក្ខខណ្ឌណាមួយ​ក្នុងចំណោមលក្ខខណ្ឌ​ខាងក្រោម៖

ក- មានផលរបរប្រចាំឆ្នាំលើសពី ៤ ០០០ លានរៀល សម្រាប់វិស័យកសិកម្ម ឬ
ខ- មានផលរបរប្រចាំ​ឆ្នាំលើសពី ៦ ០០០ លានរៀល សម្រាប់វិស័យសេវាកម្មនិងពាណិជ្ជកម្ម ឬ
គ- មានផលរបរប្រចាំឆ្នាំលើសពី ៨ ០០០ លានរៀល សម្រាប់វិស័យឧស្សាហកម្ម ឬ
ឃ- ជាបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ក្រុមហ៊ុន​ពហុជាតិ សាខាក្រុមហ៊ុនបរទេស ឬ
ង- ជាសហគ្រាសដែលបានចុះបញ្ជីជាគម្រោងវិនិយោគមានលក្ខណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់។

ក្នុងករណីផលរបរដែលអ្នកជាប់ពន្ធបានប្រកាស​ មិនឆ្លុះបញ្ចាំងនូវផលរបរជាក់ស្តែង​របស់អ្នក​ជាប់​ពន្ធ​ទេនោះ អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ​មានសិទ្ធិ​ធ្វើចំណាត់ថ្នាក់​អ្នកជាប់ពន្ធឡើងវិញ​ ដោយផ្អែកលើ​តម្លៃ​ទ្រព្យ​សកម្មដែលបានប្រើប្រាស់​ក្នុងអាជីវកម្ម​​របស់សហគ្រាសដូចខាងក្រោម៖

១- អ្នកជាប់ពន្ធតូច៖

ក- មានទ្រព្យសកម្មអាជីវកម្មប្រចាំឆ្នាំចាប់ពី ២០០ លាន​រៀល ដល់ ១ ០០០ លានរៀល សម្រាប់ វិស័យ​កសិកម្ម, សេវាកម្ម និងពាណិជ្ជកម្ម ឬ
ខ- មានទ្រព្យសកម្មអាជីវកម្មប្រចាំឆ្នាំចាប់ពី ២០០ លានរៀល ដល់ ២ ០០០ លានរៀល សម្រាប់វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម។

២- អ្នកជាប់ពន្ធមធ្យម

ក- មាន​ទ្រព្យសកម្ម​អាជីវកម្ម​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​លើស​ពី ១០០០ លាន​រៀល ដល់ ២០០០ លានរៀល សម្រាប់​វិស័យ​កសិកម្ម, សេវាកម្ម និង​ពាណិជ្ជកម្ម ឬ
ខ- មាន​ទ្រព្យសកម្មអាជីវកម្ម​ប្រចាំឆ្នាំ​លើសពី ២ ០០០ លានរៀល ដល់ ៤ ០០០ លានរៀល​សម្រាប់​វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម។

៣- អ្នកជាប់ពន្ធធំ

ក- មានទ្រព្យសកម្មអាជីវកម្មប្រចាំឆ្នាំលើស​ពី ២ ០០០ លានរៀល សម្រា​ប់វិស័យ​កសិកម្ម, សេវាកម្ម និង​ពាណិជ្ជកម្ម ឬ
ខ- មានទ្រព្យសកម្មអាជីវកម្មប្រចាំឆ្នាំលើស​ពី ៤ ០០០ លានរៀល សម្រាប់វិស័យឧស្សាហកម្ម។

អត្ថបទ៖ ថារី