ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
ផែថថាន ប្រឈមជម្រើសដំណោះស្រាយនយោបាយដ៏តានតឹងបំផុត
រដ្ឋាភិបាលចម្រុះបច្ចុប្បន្នរបស់ថៃដឹកនាំដោយគណបក្សភឿថៃ បានប្រឈមការតតាំងផ្ទៃក្នុងយ៉ាងខ្លាំងផង និង រលកនៃការតវ៉ាពីខាងក្រៅចំពោះការដឹកនាំរបស់គណបក្សភឿថៃ ជាពិសេសនោះគឺ ការប្រឈមបណ្តឹងរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភាទៅកាន់តុលាការធម្មនុញ្ញដែលមានអំណាចផុតលេខដែលធ្លាប់ទម្លាក់អតីតនាយករដ្ឋមន្តី សេដ្ឋា ថាវីស៊ីន និង រំលាយគណបក្សឈ្នះឆ្នោតជាដើមកាលពីឆ្នាំមុន។

ត្រឹមតែរយៈពេល២២ខែកន្លងមកនេះ រដ្ឋាភិបាលថៃដែលកើតចេញពីការចងសម្ព័ន្ធគណបក្សចំនួន១១ មានតំណាងរាស្រ្តក្នុងសភា៣២៤ បានប្តូរនាយករដ្ឋមន្ត្រីម្នាក់រួចទៅហើយ គឺ លោក សេដ្ឋា ថាវីស៊ីន ដោយត្រូវបានដកចេញពីតំណែង បន្ទាប់ពីតុលាការធម្មនុញ្ញ រកឃើញថា អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះបានរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដោយតែងតាំងមេធាវីស្និទ្ធលោក ថាក់ស៊ីន ដែលធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារ ទៅក្នុងគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃ។
ការសម្រេចទម្លាក់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃរបស់តុលាការធម្មនុញ្ញថៃនាដើមខែសីហាឆ្នាំមុននេះ បានកើតឡើងមួយសប្តាហ៍បន្ទាប់ពីតុលាការដដែលនេះ បានរំលាយគណបក្សឆ្ពោះទៅមុខ (Move Forward) ដែលជាគណបក្សឈ្នះការបោះឆ្នោតច្រើនបំផុត នៅក្នុងការបោះឆ្នោតកាលខែឧសភាឆ្នាំ២០២៣ និងបានហាមប្រាមមេដឹកនាំរបស់គណបក្សនេះ ពីការធ្វើនយោបាយរយៈពេល១០ឆ្នាំ។
ក្នុងមួយសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ នយោបាយថៃបានផ្ទុះកក្រើកជាផ្ទៃក្នុងជាថ្មី ក្នុងពេលដែលគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល មានផែនការរុះរើគណៈរដ្ឋមន្ត្រី រហូតដល់ចលនាទាមទារ ឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីចុះចេញពីអំណាច ការរំលាយសភា និង បរិបទមួយដែលគេមើលឃើញថា ប្រទេសថៃតែងជួបប្រទះញឹកញាប់នោះ គឺ លទ្ធភាពនៃការធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធាទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលដោយប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងគ្រាអាសន្ន។
បើប្រទេសថៃជួបប្រទះនូវហេតុការណ៍ណាមួយខាងលើ តើអ្វីជាដំណោះស្រាយនយោបាយ?

ការរុះរើគណៈរដ្ឋមន្ត្រី៖ រដ្ឋាភិបាលថៃដឹកនាំដោយគណបក្សភឿថៃបច្ចុប្បន្នកំពុងប្រើប្រាស់ជម្រើសនេះ ដោយការស្នើដកក្រសួងមហាផ្ទៃពីគណបក្ស ភូមិចៃថៃ (Bhumjaithai) ដែលមានសមាជិកសភា៦៩រូបស្ថិតក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ប៉ុន្តែត្រូវប្រគល់ក្រសួងសុខាភិបាលសាធារណៈ និងតំណែងនៅក្នុងទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីទៅកាន់គណបក្សនេះវិញ។ ប៉ុន្តែគណបក្សភូមិចៃថៃ បានច្រានចោលសំណើនេះ ដោយប្រកាសដកខ្លួនចេញពីរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលស្ទើរតែអស់សុពលភាពដោយសារតំណាងរាស្រ្តក្នុងអំណាចស្ទើរតែធ្លាក់ក្រោមមធ្យមភាគ។ ទោះបីយ៉ាងណា ក្នុងដំណាក់កាលចុងក្រោយមានការសម្របសម្រួលឃើញថា គណបក្សដែលនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះផ្សេងទៀត បានបង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តនៅជាមួយគណបក្សភឿថៃ។ ប្រការនេះធ្វើឲ្យតំណាងរាស្រ្តក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះបច្ចុប្បន្នមានលើ ២៤៨ ដែលជាមធ្យមភាគសមាជិកសភា។ ជាជម្រើសដ៏តឹងតែងបំផុតក្នុងការធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលមានស្ថិរភាព ដែលអាចពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្លាស់ប្តូររដ្ឋមន្ត្រីមួយចំនួន ដើម្បីបំពេញចិត្តគណបក្សចម្រុះ។ យោង The Nation ដំណោះស្រាយប្តូររុះរើគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថ្មីនឹងចំណាយពេលប្រហែលពី ៧ទៅ ១៤ថ្ងៃ ប្រសិនបើមានការឯកភាពគ្នាយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
ផ្លាស់ប្តូរនាយករដ្ឋមន្ត្រី៖ ចរន្តនៃការទាមទារឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីចុះចេញពីអំណាចកំពុងកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងចំណោមអ្នកតវ៉ា មានបណ្តាញសិស្សនិស្សិត និងបណ្តាញសង្គមស៊ីវិលជាដើម។ ក្រៅពីនោះ គណបក្សក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះខ្លះទៀត ក៏បានដាក់ចេញការទាមទារឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត្រ ចុះចេញពីអំណាចផងដែរ។ ប្រសិនបើគណបក្សចម្រុះដកការគាំទ្រ ឬប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលលែងមានសំឡេងភាគច្រើននៅក្នុងសភា នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីអាចត្រូវបានស្នើបេក្ខភាពថ្មី។ នេះនឹងតម្រូវឱ្យមានការបោះឆ្នោតនៅក្នុងសភាជាន់ទាប ដោយបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រីដែលត្រូវបានតែងតាំងត្រូវការយ៉ាងហោចណាស់ ២៤៨ សំឡេង (ដែលជាសំឡេងភាគច្រើន)។ សារព័ត៌មាន The Nation ផ្សាយថា ដំណើរការនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចំណាយពេលប្រហែល ៣០ទៅ ៤៥ថ្ងៃ។
ការរំលាយសភា៖ តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងក្រៅរដ្ឋាភិបាលខ្លះបានដាក់ការទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត្រ រំលាយសភា ដើម្បីបញ្ចៀសការធ្វើរដ្ឋប្រហារដោយយោធា ដែលប្រទេសថៃជួបប្រទះជាញឹកញាប់ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ខ្លួន។ ប្រសិនបើជម្លោះនយោបាយថៃនៅតែមិនអាចដោះស្រាយបាន ការរំលាយសភាអាចជាជម្រើសមួយរបស់គណបក្សភឿថៃដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ និងបញ្ជៀសការធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធា ដែលអាចប្រើពេលយូរវិលទៅរកអំណាចស៊ីវិលវិញ។ តាម The Nation ក្រោយការប្រកាសរំលាយសភា ប្រទេសថៃនឹងត្រូវរៀបចំការបោះឆ្នោតសកលឡើងវិញក្នុងរយៈពេល ៤៥ទៅ៦០ថ្ងៃ។ នេះនឹងអនុញ្ញាតឱ្យសាធារណជនសម្រេចចិត្តតាមរយៈការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសគណបក្សដែលពួកគេពេញចិត្តជាថ្មី។ ដំណើរការបោះឆ្នោត និងការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលទាំងមូលនឹងចំណាយពេលប្រហែលពី ៧៥ទៅ១០៥ថ្ងៃ។
ជម្រើសរដ្ឋប្រហារ៖ ជារឿយៗ ប្រទេសថៃកើតមានរដ្ឋប្រហារនៅពេលដែលភាពជាប់គាំងនយោបាយឈានដល់ការជាប់គាំង ដែលជាធម្មតាកើតឡើងដោយការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន ឬដឹកនាំដោយយោធា។ ប្រសិនបើរឿងនេះកើតឡើង វាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងបង្កឱ្យមានការប្រឆាំងយ៉ាងខ្លាំងពីសាធារណជន និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ដែលវានឹងជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់សេដ្ឋកិច្ច និងទំនុកចិត្តអន្តរជាតិ។ ក្នុងអំឡុងពេលផ្ទុះភាពចលាចលនយោបាយក្នុងប្រទេសថៃក្នុងមួយសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ មានការអំពាវនាវមិនឲ្យមានរដ្ឋប្រហារយោធាឡើយ ព្រោះវាប៉ះពាល់ដល់វិស័យទេសចរណ៍ធ្ងន់ធរ៕
រ៉ាន់ រើយ


-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
រដ្ឋមន្ត្រី៨រូបដាក់ពាក្យលាឈប់ពីរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ដឹកនាំដោយគណបក្សភឿថៃ
-
សន្តិសុខសង្គម៦ ថ្ងៃ ago
ក្រោយពីភ្លើងឆេះហាង ពេជ្រ ចរណៃ ត្រូវជួសជុលសងម្ចាស់ដើមវិញខ្ទង់ ៥០ ទៅ៦០ម៉ឺនដុល្លារ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ផែថងថាន រក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ និង គ្មានការលាលែងពីអំណាច រហូតពេលនេះ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២ ថ្ងៃ ago
រុស្ស៊ី អះអាងថា ប្រទេសមួយចំនួន ត្រៀមបញ្ជូនក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ ឲ្យអ៊ីរ៉ង់ ដោយផ្ទាល់
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
យន្តហោះចម្បាំងអាមេរិក ចាកចេញពីមូលដ្ឋាននៅអង់គ្លេសហើយ ដើម្បីទៅជួយអ៊ីស្រាអែល ប្រយុទ្ធជាមួយអ៊ីរ៉ង់
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ក្រោយធ្លាយសារសំឡេង ផែថងថាន ប្រឈមរឿងសំខាន់៣ លំបាករើខ្លួនរួច
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៧ ថ្ងៃ ago
គណបក្ស Bhumjaithai ដកខ្លួនចេញពីរដ្ឋាភិបាលចម្រុះដឹកនាំដោយបក្សភឿថៃ
-
ព័ត៌មានជាតិ១ ថ្ងៃ ago
កម្ពុជា ទទួលរងឥទ្ធិពលពីព្យុះមួយទៀត គឺព្យុះទី២ ឈ្មោះ សេពផេត