សុខភាព
តើការផឹកកាហ្វេ ពិតជាអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកថ្លើមពិតមែន?
ប្រសិនបើលោកអ្នក មានទម្លាប់ផឹកកាហ្វេពីរទៅបីពែងជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ តើការផឹកកាហ្វេជាប្រចាំ ពិតជាអាចកាត់បន្ថយការប្រឈមនឹងជំងឺមហារីកថ្លើមដែរឬទេ?
ចម្លើយនោះគឺ ការផឹកកាហ្វេមួយពែងជារៀងរាល់ថ្ងៃអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ។ ការកាត់បន្ថយហានិភ័យនេះកាន់តែមានសារៈសំខាន់ជាមួយនឹងការប្រើប្រាស់កាន់តែខ្ពស់ ដោយឈានដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុតនៅបីទៅបួនពែងក្នុងមួយថ្ងៃ។ កាហ្វេមានផ្ទុកជាតិកាហ្វេអ៊ីន និងប៉ូលីហ្វេណុល ដែលជាសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម ដែលមិនត្រឹមតែផ្តល់ឲ្យវានូវរសជាតិប្លែករបស់វាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជួយការពារកោសិកាពីឥទ្ធិពលបំផ្លាញនៃរ៉ាឌីកាល់សេរី ដែលអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺមហារីក។

វិទ្យាស្ថានអាមេរិកសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវជំងឺមហារីក (AICR) បានធ្វើការសិក្សាទ្រង់ទ្រាយធំមួយដែលមានអ្នកចូលរួមជិត ៥០០,០០០នៅចក្រភពអង់គ្លេស ដោយតាមដានពួកគេអស់រយៈពេលប្រហែល ១០ ឆ្នាំ។ ក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួម ៧៨% ទទួលទានកាហ្វេជាប្រចាំ ខណៈ ២២% មិនផឹកកាហ្វេ។ ការសិក្សាបានរកឃើញថាអ្នកផឹកកាហ្វេមានហានិភ័យទាបនៃការវិវត្តទៅជាជំងឺថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ ២១% ហានិភ័យនៃជាតិខ្លាញ់ថ្លើមទាប ២០% និងការថយចុះហានិភ័យនៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ ៤៩% បើធៀបនឹងអ្នកដែលមិនផឹកកាហ្វេ។
ក្នុងពេលដែលកាហ្វេអាចផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់សុខភាពជាច្រើន វាត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងល្អបំផុតក្នុងទម្រង់ដ៏បរិសុទ្ធរបស់វា ដោយគ្មានបន្ថែមជាតិស្ករ សារធាតុផ្អែម ឬរសជាតិ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មនុស្សមួយចំនួនគួរតែកំណត់ការទទួលទានកាហ្វេរបស់ពួកគេ រួមទាំងអ្នកដែលមានជំងឺតម្រងនោម ជាតិស្ករក្នុងឈាមខ្ពស់ កូលេស្តេរ៉ុលខ្ពស់ ឬសម្ពាធឈាមខ្ពស់។ មនុស្សវ័យកណ្តាល និងវ័យចំណាស់ ក៏ដូចជាអ្នកដែលមានបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្ត ជំងឺបេះដូង ឬជំងឺច្រាលអាស៊ីត គួរតែពិចារណាកាត់បន្ថយការទទួលទានកាហ្វេរបស់ពួកគេផងដែរ។
ទោះបីជាតែ និងកាហ្វេអាចជួយដល់សុខភាពទូទៅក៏ដោយ ការការពារជំងឺមហារីកតម្រូវឲ្យមានវិធីសាស្រ្តដ៏ទូលំទូលាយជាងនេះ។ នេះរួមបញ្ចូលទាំងការរក្សារបបអាហារដែលមានសុខភាពល្អ គ្រប់គ្រងភាពតានតឹង សម្រាកឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ និងការពិនិត្យសុខភាពជាប្រចាំ ជាពិសេសសម្រាប់អ្នកដែលមានហានិភ័យនៃជំងឺថ្លើមដូចជាជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B ឬ C ។
លើសទម្ងន់ និងធាត់គឺជាកត្តាហានិភ័យចម្បងនៃជំងឺមហារីកជាច្រើនប្រភេទ រួមទាំងថ្លើម ពោះវៀនធំ ស្បូន និងមហារីកសុដន់។ សកម្មភាពរាងកាយទៀងទាត់ និងការរក្សាទម្ងន់ឲ្យមានសុខភាពល្អអាចជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺខ្លាញ់រុំថ្លើមដែលមិនមានជាតិអាល់កុល ដែលជាលទ្ធផលកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកថ្លើម។ លើសពីនេះ ការកំណត់ ឬចៀសវាងគ្រឿងស្រវឹងគឺចាំបាច់ណាស់ ព្រោះវាជាមូលហេតុនាំឲ្យខូចថ្លើម ក្រិនថ្លើម និងបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកថ្លើម។
នៅដំណាក់កាលដំបូង មហារីកថ្លើមច្រើនតែមិនបង្ហាញរោគសញ្ញាច្បាស់លាស់។ អ្នកជំងឺអាចជួបប្រទះការអស់កម្លាំងជាប់លាប់ បាត់បង់ចំណង់អាហារ ស្រកទម្ងន់ដោយមិនបានពន្យល់ ឬឈឺចុកចាប់នៅផ្នែកខាងលើពោះខាងស្តាំ។ ក្នុងករណីខ្លះជំងឺខាន់លឿង (លឿងនៃស្បែកនិងភ្នែក) ឬគ្រុនក្តៅស្រាលដែលមិនអាចពន្យល់បានអាចលេចឡើង។ រោគសញ្ញាទាំងនេះមិនជាក់លាក់ទេ ហើយអាចច្រឡំចំពោះស្ថានភាពថ្លើមផ្សេងទៀត ដូចជាជំងឺរលាកថ្លើម ឬក្រិនថ្លើម ដែលអាចនាំឲ្យមានការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយ នៅពេលដែលមហារីកពិបាកព្យាបាល។
វាជារឿងសំខាន់សម្រាប់បុគ្គល ជាពិសេសអ្នកដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ ដើម្បីធ្វើការត្រួតពិនិត្យជំងឺមហារីកថ្លើមជាប្រចាំ។ ក្រុមនេះរួមមានអ្នកដែលមានជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B ឬ C អ្នកផឹកស្រាជាប្រចាំ បុគ្គលដែលមានប្រវត្តិគ្រួសារមានជំងឺមហារីកថ្លើម ឬក្រិនថ្លើម អ្នកដែលមានថ្លើមខ្លាញ់ អ្នកធាត់ ឬអ្នកជក់បារី។ វេជ្ជបណ្ឌិតអាចណែនាំ អ៊ុលត្រាសោនថ្លើម ការធ្វើតេស្ត AFP (ដែលវាស់កម្រិត AFP សម្រាប់ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យមហារីកថ្លើម) និងការធ្វើតេស្តចាំបាច់ផ្សេងទៀតសម្រាប់ការរកឃើញដំបូង៕

អត្ថបទ៖ សាង ស្រីល័ក្ខ
ចុចអាន៖កំហុសមួយចំនួនពីការញ៉ាំប្រូតេអ៊ីន នាំឲ្យខូច ក្រលៀនធ្ងន់ធ្ងរ

-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២ ថ្ងៃ ago
ពលរដ្ឋថៃ រាប់ពាន់នាក់រត់ភៀសខ្លួន បន្ទាប់ពីយន្តហោះមីយ៉ាន់ម៉ា ទម្លាក់គ្រាប់បែកនៅព្រំដែន
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
រុស្ស៊ី អះអាងថា ប្រទេសមួយចំនួន ត្រៀមបញ្ជូនក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ ឲ្យអ៊ីរ៉ង់ ដោយផ្ទាល់
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
កម្ពុជា ទទួលរងឥទ្ធិពលពីព្យុះមួយទៀត គឺព្យុះទី២ ឈ្មោះ សេពផេត
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
ជប៉ុន ប្រកាសពង្រឹងទំនាក់ទំនងកងទ័ពជាមួយកម្ពុជាឱ្យកាន់តែរឹងមាំ
-
នយោបាយ៤ ថ្ងៃ ago
ក្រោយបិទនាំចូលឥន្ធនៈនាយករដ្ឋមន្ត្រីថានៅអាចឆ្លើយតបថែមទៀតបើថៃចង់លេង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
PTT៖ ការផ្អាកនាំចូលប្រេងថៃរបស់កម្ពុជា មិនប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ចំណូលក្រុមហ៊ុនទេ
-
សន្តិសុខសង្គម៦ ថ្ងៃ ago
សង្ស័យជាគំនុំ ជនសង្ស័យ ២ នាក់ ជិះម៉ូតូដើររកជនរងគ្រោះ ២ ថ្ងៃហើយ ទើបឃើញឈរមុខផ្ទះ កាប់ដាច់ប្រអប់ដៃជ្រុះមកដី
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
យោធាថៃប្រើអាវុធបាញ់ស្ទាក់ក្រុមពលករថៃលួចឆ្លងដែនពេលយប់ចូលមកកម្ពុជា