ស្វែង​យល់ពី​តួនាទីភារកិច្ច​ ការ​​ជ្រើសតាំង​គណៈ​អភិបាល​រាជធានីខេត្ត ក្រុង ​ស្រុក ខណ្ឌ

ច្បាប់​ស្តី​ពី​ការ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​រាជធានី​ ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ បង្ហាញពី​ដំណើរ​ការប្រព្រឹត្តិទៅ​នៃ​គណៈអភិបាល​រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ។ គណៈអភិបាលរួមមាន ប្រធានមួយរូប​ដែលហៅថាអភិបាល និង​អភិបាលរង​មួយចំនួន។

អភិបាលរាជធានី អភិបាលខេត្ត ត្រូវ​តែងតាំង​ដោយ​ព្រះរាជក្រឹត្យតាមសំណើ​របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី តាម​សេចក្តីស្នើ​សុំ​ពីរដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃ។ អភិបាលរងរាជធានី អភិបាលរងខេត្ត អភិបាលក្រុង អភិបាលស្រុក អភិបាលខណ្ឌ ត្រូវ​តែងតាំង​ដោយ​អនុក្រឹត្យ​តាមសំណើ​របស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ។

អភិបាលរងក្រុង អភិបាលរងស្រុក អភិបាលរងខណ្ឌ ត្រូវតែងតាំង​ដោយប្រកាស​របស់​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ។

យោង​តាម​មាត្រា ១៤០ ថ្មី បានបង្កើនចំនួនគណៈអភិបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ​ដូច​ខាង​ក្រោម៖

-គណៈអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ​មានចំនួន​យ៉ាងច្រើន ១១ រូប។
-គណៈអភិបាលខេត្តមានចំនួនពី ៧ រូប ទៅ ១១ រូប។
-គណៈអភិបាលក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ មានចំនួនពី ៥ រូប ទៅ ៧ រូប។

ចំនួន​ជាក់ស្តែងនៃ​គណៈអភិបាលសម្រាប់រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ត្រូវ​កំណត់​ដោយ​អនុក្រឹត្យ​តាម​សំណើរបស់រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ។

តាម​មាត្រា ១៤៣ អភិបាល​រាជធានី អភិបាលខេត្ត ត្រូវជ្រើសរើសពី​ក្នុងចំណោម​មន្ត្រីទាំងពីរភេទ ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​មន្ត្រី​រដ្ឋបាល​ជាន់ខ្ពស់​ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលមាន​លក្ខណសម្បត្តិ​ដូច​ខាង​ក្រោម ៖

– មាន​ឋានន្តរសក្ដិ​ឧត្តម​មន្តី
– មាន​អាយុចាប់ពី​សាមសិបប្រាំ (៣៥) ឆ្នាំ​ឡើង គិតដល់ថ្ងៃតែងតាំង
– មាន​បទពិសោធន៍​ការងារ​ផ្នែករដ្ឋបាល​សាធារណៈ​យ៉ាងតិច​ចំនួនប្រាំពីរ (០៧) ឆ្នាំ ឬ/​និង​មាន​សញ្ញាបត្រ​បរិញ្ញាបត្រ​ដែល​ទទួលស្គាល់​ដោយក្រសួងអប់រំ យុវជន និង​កីឡា
– មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត​ផ្លូវការ​ក្នុងរយៈពេលនៃការតែងតាំង
– មិនធ្លាប់​មាន​ទោសឧក្រិដ្ឋ ឬ​មជ្ឈិម​ណាមួយ។

លោក សួន សុម៉ាលីន ដែល​ទើប​ទទួល​បាន​ការ​តែងតាំង​ជាអភិបាលនៃគណ:អភិបាលខេត្តព្រៃវែង

អភិបាលរង​រាជធានី អភិបាលរងខេត្ត ត្រូវជ្រើសរើសពីក្នុងចំណោមមន្ត្រីទាំងពីរភេទ ដែលស្ថិត​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​មន្ត្រីរដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់ ក្រសួងមហាផ្ទៃដែលមានលក្ខណសម្បត្តិ ដូចខាងក្រោម ៖

– មាន​ឋានន្តរសក្ដិ ចាប់ពី​វរមន្ត្រីឡើងទៅ
– មានអាយុចាប់ពីសាមសិបប្រាំ (៣៥) ឆ្នាំឡើង គិតដល់ថ្ងៃតែងតាំង
– មានបទពិសោធន៍ការងារផ្នែករដ្ឋបាលសាធារណៈយ៉ាងតិចចំនួនប្រាំ (០៥) ឆ្នាំ ឬ/​និង​មានសញ្ញាបត្របរិញ្ញាបត្រ​ដែលទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា
– មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតផ្លូវការក្នុងរយៈពេលនៃការតែងតាំង
– មិនធ្លាប់​មានទោសឧក្រិដ្ឋ ឬ មជ្ឈិមណាមួយ។

អភិបាលក្រុង អភិបាលស្រុក អភិបាលខណ្ឌ ត្រូវ​ធ្វើការ​ជ្រើសរើស​ពី​ក្នុងចំណោម មន្ត្រី​ទាំងពីរ​ភេទ​ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​មន្ត្រីរដ្ឋបាល​ជាន់ខ្ពស់​ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែល​មាន​លក្ខណ​សម្បត្តិ ដូច​ខាង​ក្រោម​៖

– មានឋានន្តរសក្ដិចាប់ពី​អនុមន្ត្រីឡើង
– មានអាយុ ចាប់ពីសាមសិប (៣០) ឆ្នាំឡើង គិតដល់ថ្ងៃតែងតាំង
– មានបទពិសោធន៍ការងារផ្នែករដ្ឋបាលសាធារណៈ​យ៉ាងតិចចំនួនប្រាំ (០៥) ឆ្នាំ ឬ/​និងមានសញ្ញាបត្របរិញ្ញាបត្រ​ដែលទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា
– មាន​ឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតផ្លូវការក្នុងរយៈពេលនៃការតែងតាំង
– មិនធ្លាប់​មានទោសឧក្រិដ្ឋ ឬ មជ្ឈិមណាមួយ។

អភិបាលរងក្រុង អភិបាលរងស្រុក អភិបាលរងខណ្ឌ ត្រូវធ្វើការជ្រើសរើសពីក្នុងចំណោម​មន្ត្រីទាំងពីរ​ភេទ ដែលស្ថិតក្នុងក្របខ័ណ្ឌមន្ត្រីក្រមការក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលមាន លក្ខណ​សម្បត្តិ​ដូចខាង​ក្រោម ៖

– មានឋានន្តរសក្ដិ​ចាប់ពីនាយក្រមការ​ឡើង
– មានអាយុចាប់ពីម្ភៃប្រាំ (២៥) ឆ្នាំឡើង គិតដល់ថ្ងៃតែងតាំង
– មាន​បទពិសោធន៍ការងារ​ផ្នែករដ្ឋបាលសាធារណៈ​យ៉ាងតិចចំនួនបី (០៣) ឆ្នាំ ឬ/​និង​មានសញ្ញាបត្របរិញ្ញាបត្ររងដែលទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងអប់រំ យុវជននិងកីឡា
– មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតផ្លូវការក្នុងរយៈពេលនៃការតែងតាំង
– មិនធ្លាប់មានទោសឧក្រិដ្ឋ ឬ មជ្ឈិមណាមួយ។

​បើ​យោង​តាម​មាត្រា ១៤៦ ក្នុងករណីចាំបាច់ អភិបាល អភិបាលរង អាចជ្រើសរើស​ពីក្នុង​ចំណោម​មន្រ្តី​ទាំងពីរភេទដែលស្ថិតក្នុងក្របខ័ណ្ឌមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល ក្រៅពីក្របខ័ណ្ឌក្រសួងមហាផ្ទៃ ប៉ុន្ដែ​ត្រូវមាន​លក្ខណសម្បត្តិសមស្របតាម​ច្បាប់​ដែល​បាន​កំណត់។

អភិបាល អភិបាលរង មាន​អាណត្តិការងារ​មិនលើសពីបួន (០៤)ឆ្នាំ។ អភិបាល អភិបាលរង​អាច​ត្រូវបានតែង​តាំង​បានបួន (០៤) ឆ្នាំ​ទៀត សម្រាប់ អាណត្តិទី២ ​នៅក្នុងដែន​សមត្ថកិច្ច​ដដែល។

អភិបាល អភិបាលរងមិនមែនជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឡើយ។ អភិបាល អភិបាលរង​អាចចូលរួម​គ្រប់​អង្គប្រជុំ និងមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិក្នុង​អង្គប្រជុំរបស់​ក្រុម​ប្រឹក្សាបាន តែ​មិនអាច​ធ្វើការបោះឆ្នោត​បានឡើយ។

តាម​មាត្រា ១៥០ អភិបាល អភិបាលរង ត្រូវបញ្ឈប់ពីមុខតំណែង​នៅមុនពេលបញ្ចប់​អាណត្តិការងារប្រសិន​បើ​សាមីខ្លួន៖

– ដាក់ពាក្យលាលែងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរជូនទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ឬ
– ត្រូវបានដកហូតពីមុខតំណែង។

ក្នុង​មាត្រា ១៥១ អភិបាល អភិបាលរងណាមួយ ត្រូវដកហូត​ពីមុខតំណែង​មុនពេល​បញ្ចប់​អាណត្តិ​ការងារក្នុងករណី​ណាមួយដូចខាងក្រោម ៖

– បាត់បង់លក្ខណ​សម្បត្តិ​ជាអភិបាល ឬ​អភិបាលរង
– អសមត្ថភាព
– បំពេញការងារ​មិនបានល្អ
– មានបញ្ហាសុខភាព ឬ បាត់បង់សម្បទាវិជ្ជាជីវៈ ដោយ​មានលិខិត​បញ្ជាក់​ពី​សា្ថប័ន​មានសមត្ថកិច្ច
– បោះបង់ចោល​ការងារ
– ប្រព្រឹត្ត​ខុសឆ្គងពី​ក្រមសីលធម៌​វិជ្ជាជីវៈ។

តាម​មាត្រា១៥២ ក្រុមប្រឹក្សា​អាចស្នើជាលាយលក្ខណ៍​អក្សរទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បី​ដកហូត​អភិបាល អភិបាលរង​ចេញពី​មុខតំណែង ដោយផ្អែកតាម​ករណីណាមួយក្នុងចំណោមករណី​ដូចមាន​ចែងក្នុងមាត្រា ១៥១ នៃច្បាប់​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​រាជធានី​ ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ។

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវធ្វើការស៊ើបអង្កេតជាបន្ទាន់នូវ​សំណើខាងលើនេះ​ ដើម្បី​ធ្វើ​សេចក្តី​រាយការណ៍​ជូនប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ពិនិត្យសម្រេច​ចំពោះអភិបាល​រាជធានី អភិបាលខេត្ត អភិបាលរង​រាជធានី អភិបាលរងខេត្ត អភិបាលក្រុង អភិបាល ស្រុក អភិបាលខណ្ឌ។

ចំពោះ​អភិបាលរងក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវធ្វើការស៊ើបអង្កេតនិង​ដោះស្រាយ​ជា​បន្ទាន់។

ក្នុង​មាត្រា១៥៣ អភិបាល អភិបាលរង ត្រូវទទួល​ប្រាក់​បៀវត្សនិង​អាច​ទទួល​កម្រៃ​ផ្សេងៗ​ទៀតដែល​សមស្រប​នឹងមុខតំណែង។ ប្រាក់​បៀវត្ស និង​កម្រៃផ្សេងៗ​ទៀត​របស់អភិបាល អភិបាលរង​ត្រូវ​កំណត់​ដោយអនុក្រឹត្យ​តាមសំណើ​រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ បន្ទាប់​ពីបាន​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​រដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។

​មាត្រា ១៥៤ ច្បាប់​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​រាជធានី​ ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ អភិបាល​មាន​តួនាទី​ជា​តំណាង​ក្រសួង ស្ថាប័ន​នានា​​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ណែនាំ​សម្របសម្រួលតម្រង់​ទិស​មន្ទីរ អង្គភាព ខ្សែ​បណ្ដោយ​របស់​ក្រសួង ស្ថាប័ន​និងទីភ្នាក់ងារ​​​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល ដែល​ធ្វើសកម្មភាព​ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ក្រុមប្រឹក្សា។

អភិបាលត្រូវធ្វើ​ជាតំណាង​រាជរដ្ឋាភិបាល តំណាងក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធក្នុងការងារ សន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់​របៀបរៀបរយ​សាធារណៈ ច្បាប់ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ក្នុងដែន​សមត្ថកិច្ច​របស់​ខ្លួន។

ក្នុងតួនាទីជាតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាល ក្រសួង ស្ថាប័ននានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល អភិបាល​ត្រូវមាន​គណនេយ្យភាព ចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាល ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួង​ស្ថាប័ននានា។

ក្នុង​ករណីចាំបាច់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ​អាចស្នើរាជរដ្ឋាភិបាល​ចេញអនុក្រឹត្យដើម្បី​កំណត់តួនាទីសិទ្ធិ​អំណាច​របស់អភិបាល​ក្នុងតួនាទីជាតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងស្ថាប័ននានាតាម​ការ​ចាំបាច់។

ក្នុង​មាត្រា ១៥៧ ក្រុមប្រឹក្សាអាចកោះអញ្ជើញគណៈអភិបាល ឬ អភិបាល និង បុគ្គល​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​មកសាកសួរ​បំភ្លឺក្នុងកិច្ចប្រជុំសាមញ្ញឬវិសាមញ្ញរបស់ក្រុមប្រឹក្សា៕