ហ្វីលីពីន អះអាង​ថា ចិន​គ្មាន​សិទ្ធិ​​ជ្រៀតជ្រែក​សកម្មភាព​ស្របច្បាប់​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ទេ

រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន បានបញ្ជាក់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៩​ខែ​ឧសភា​ឆ្នាំ​២០២៥​ថា ប្រទេសចិនគ្មានសិទ្ធិអំណាចដើម្បីជំទាស់ ឬជ្រៀតជ្រែកក្នុងសកម្មភាពស្របច្បាប់របស់​ហ្វីលីពីន​នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងនោះទេ ជាពិសេសទាក់ទងនឹងប្រតិបត្តិការដែនសមុទ្រជាប្រចាំ និងការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់​ហ្វីលីពីន។

សេចក្តីប្រកាសនេះ ធ្វើឡើងក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងការទាមទាររបស់ចិន​លើ​អធិបតេយ្យភាព​នៅ​​ប្រជុំកោះ Spratly ដែល​តំបន់​នេះ​ក៏​ត្រូវ​បានអះអាង​​ដោយហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និងតៃវ៉ាន់ផងដែរ។

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស​ហ្វីលីពីន លោកស្រី Teresita Daza បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍​ថា «ហ្វីលីពីនច្បាស់ណាស់​មាន​សិទ្ធិរបស់ខ្លួន ក្នុងការធ្វើប្រតិបត្តិការដែនសមុទ្រជាទម្លាប់ និងការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រនៅក្នុង និងជុំវិញ​តំបន់​ពិសេសទាំងនេះ ហើយនឹងបន្តធ្វើដូច្នេះ​ទៀត។ ចិន​គ្មាន​សិទ្ធិ​ជំទាស់​និង​​ជ្រៀត​ជ្រែក​ចំពោះ​សកម្មភាព​ស្របច្បាប់ និង​ជា​ទម្លាប់​ទាំង​នេះ​ទេ»។

ជម្លោះបានកើនឡើងបន្ទាប់ពីការប្រឈមមុខដាក់គ្នានាពេលថ្មីៗនេះ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងនាវាឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រចិន​ដែល​បានបាញ់កាណុង​ទឹក និង​បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់នាវាស្រាវជ្រាវហ្វីលីពីននៅជិតតំបន់​ថ្ម​ប៉ប្រះទឹកដែលមានជម្លោះ។ ចិនបានអះអាងថា កប៉ាល់ហ្វីលីពីនបានចូលដែនទឹកដោយខុសច្បាប់នៅជិតតំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹក Subi និង Sandy Cay របស់​ចិន។ ហ្វីលីពីនបានសង្កត់ធ្ងន់លើការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការរក្សាអធិបតេយ្យភាពតាមរយៈមធ្យោបាយសន្តិភាព និងផ្លូវច្បាប់។

ភាព​តានតឹង​រវាងហ្វីលីពីន និងចិន បាន​កើន​ឡើង​ជា​លំដាប់ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ជម្លោះលើអធិបតេយ្យភាពនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែល​​ជា​ផ្លូវ​ទឹក​​ពាណិជ្ជកម្ម​អន្តរជាតិ​ដ៏​សំខាន់ និង​មាន​តម្លៃ​ប្រចាំឆ្នាំជាង​៣​ទ្រី​លានដុល្លារ។

ចិនទាមទារភាគច្រើននៃផ្លូវទឹកយុទ្ធសាស្ត្រ​នេះ បើទោះបីជាមានសេចក្តីសម្រេចឆ្នាំ​២០១៦ ដោយតុលាការអាជ្ញាកណ្តាលអន្តរជាតិដែលបានរកឃើញថា ការអះអាង​របស់ទីក្រុងប៉េកាំងមិនមានមូលដ្ឋាននៅក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិក៏ដោយ៕

ដោយ៖ ឈាង