ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
ថៃធ្លាប់ចាញ់សង្គ្រាមភូមា រហូតរើរាជធានីកាលពី២៥៨ឆ្នាំមុន
សង្គ្រាមរវាងនគរសៀមដែលបច្ចុប្បន្នហៅថា «ព្រះរាជាណាចក្រថៃ» និង នគរភូមាដែលបច្ចុប្បន្នមានឈ្មោះថា «មីយ៉ាន់ម៉ា» បានកើតឡើងជាញឹកញាប់ក្នុងអតីតកាលមានប្រវត្តិរហូតដល់២៣៩ឆ្នាំ ដោយចាប់ផ្តើមដំបូងក្នុងឆ្នាំ១៥៤៧ ជាបន្តបន្ទាប់មករហូតដល់ឆ្នាំ១៧៨៦ ប៉ុន្តែមានម្តងនោះទាហានភូមាបានធ្វើឲ្យសៀមវិនាសនគរដ៏ស៊ីវិលបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ពេលដែលសៀមមានអំណាចបំផុត និង រីកចម្រើនផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចបំផុត។

សៀមធ្លាប់បានជោគជ័យខ្លះក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តសង្គ្រាមឈ្លានពានប្រទេសជិតខាងដើម្បីពង្រីកទឹកដី មុននឹងការកសាងរាជាណាចក្រអយុធ្យាដ៏មហិមានៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ប៉ុន្តែក្រោយរីកចម្រើនដល់កំពូលនោះ ក៏ធ្លាប់រងគ្រោះរហូតដល់វិនាសនគរ បាត់បោះបង់រាជធានីអយុធ្យានៃដើមកំណើតថៃ រើរាជធានីទៅតាំងទីនៅក្រុងបាងកកបច្ចុប្បន្ន ក្រោមថ្វីដៃប្រយុទ្ធរបស់ប្រទេសភូមាកាលពី២៥៨ឆ្នាំមុននេះប៉ុណ្ណោះ។
ប្រវត្តិងើបឡើងនៃរាជាណាចក្រអយុធ្យា
មុនប្តូរឈ្មោះទៅជារាជាណាចក្រថៃក្នុងឆ្នាំ១៩៣៩ រាជាណាចក្រអយុធ្យា ឬអាណាចក្រអយុធ្យា ជាអាណាចក្រសៀមដ៏មានអំណាច និងរុងរឿង ដែលមានរាជធានីនៅទីក្រុងអយុធ្យាពីឆ្នាំ ១៣៥១ ដល់ឆ្នាំ ១៧៦៧ ដែលជាឆ្នាំចុងក្រោយនៃការវិនាសដោយសារការដុតបំផ្លាញដោយកងទ័ពភូមា។
រាជាណាចក្រអយុធ្យា បានគ្រប់គ្រងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ក្នុងវិស័យជាច្រើនដូចជា វប្បធម៌ ពាណិជ្ជកម្ម និងអំណាចយោធា។ ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ (Ramathibodi I) បានបង្កើតអយុធ្យានៅឆ្នាំ១៣៥១ ហើយបានក្លាយជាមហាអំណាចមួយនៅអាស៊ីយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
ការរីកចម្រើនដ៏ឆាប់រហ័សរបស់ក្រុងអយុធ្យា ដោយសារតែការតាំងទីនៅលើដងទន្លេ ចៅប្រាយ៉ាតភ្ជាប់ពីទន្លេមេគង្គទៅកាន់សមុទ្រ ធ្វើឲ្យនគរអយុធ្យាគ្រប់គ្រងផ្លូវពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសចិន ឥណ្ឌា និងឧបទ្វីបម៉ាឡេ។ កំឡុងពេលឈានដល់ចំណុចកំពូល ព្រះរាជាណាចក្របានក្លាយជាមហាអំណាចមួយនៅអាស៊ី។
តាមឯកសារដែលចុះផ្សាយលើគេហទំព័រ histofreak.com ពាណិជ្ជករ និងអ្នកការទូតអឺរ៉ុបជាច្រើនភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះភាពធំល្វឹងល្វើយនៃរាជធានី។ អ្នកធ្វើដំណើរខ្លះក៏បានប្រៀបធៀបទីក្រុងនេះទៅនឹងទីក្រុងអឺរ៉ុបផ្សេងទៀតដូចជាប៉ារីស និងទីក្រុង Venice របស់អ៊ីតាលី ជាដើម។ ទីក្រុងបុរាណនៃអយុធ្យាត្រូវបានពិពណ៌នាដោយអ្នកទស្សនាជាច្រើនថាជាទីក្រុងដែលពោរពេញទៅដោយទ្រព្យសម្បត្តិ វិមានមាស បន្ទាយយក្ស និងផ្ទះឈើប្រណីត។ ជាមួយនឹងទំនាក់ទំនងការទូតដ៏រឹងមាំ កម្លាំងយោធាដ៏រឹងមាំ និងអំណាចសេដ្ឋកិច្ច អយុធ្យាបានរារាំងគូប្រជែងជិតខាងរបស់ពួកគេដោយជោគជ័យពីការវាយលុកនគររបស់ពួកគេសម្រាប់សតវត្សបន្ទាប់។
ការវិនាសរាជធានីអយុធ្យា
សន្តិភាពមិនស្ថិតស្ថេរយូរអង្វែងពេញនគរអយុធ្យានោះទេ។ ការប្រជែងគ្នារវាងនគរភូមា និងសៀម ដែលមានរាប់រយឆ្នាំមកហើយនោះ ក៏តែងផ្ទុះឡើងនូវសង្គ្រាមជាហូរហែ។ មហាអំណាចទាំងពីរបានប្រកួតប្រជែងដណ្តើមយកទឹកដី ផ្លូវពាណិជ្ជកម្ម និងឥទ្ធិពលក្នុងតំបន់ទូទាំងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ នេះយោងតាម histofreak។
សង្គ្រាមជាច្រើនរវាងសៀមនិងភូមាបានកើតឡើងចាប់តាំងពីសតវត្សទី១៦ ដោយមានលទ្ធផលមិនអាចសន្និដ្ឋានបាន។ សង្គ្រាមធំៗនៃរាជាណាចក្រទាំងពីរគឺផ្តើមផ្ទុះឡើងជាបន្តបន្ទាប់ចាប់ពីឆ្នាំ ១៥៤៧ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៧៨៦។
រាជាណាចក្រទាំងពីរមានប្រវត្តិឈ្នះនិងចាញ់គ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងសង្គ្រាមដណ្តើមវាទីកាន់កាប់ទឹកដីប៉ុន្តែមានម្តងនោះ សៀមមានប្រវត្តិចាញ់សង្គ្រាម និងវិនាសនគរអយុធ្យា រហូតផ្លាស់ទីតាំងរាជធានី ក្នុងសង្គ្រាម ចន្លោះឆ្នាំ ១៧៦៥ ដល់ ១៧៦៧ ដោយសារស្តេច Hsinbyushin នៃសន្តតិវង្ស Konbaung នៃប្រទេសភូមា ដែលកាលនោះ ទាហានរបស់ភូមាបានលុកលុយ និងដុតកម្ទេចរាជធានីអយុធ្យាឲ្យវិនាសក្នុងឆ្នាំ១៧៦៧៕
រ៉ាន់ រើយ

-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ពលរដ្ឋថៃ នៅជាប់ព្រំដែនមីយ៉ាន់ម៉ា កំពុងត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ភាពអាសន្ន
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
ថៃ អះអាងថា ជនកំសាកដែលលួចវាយទាហានកម្ពុជា គឺជាទេសចរ ប៉ុណ្ណោះ
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
កម្ពុជា រងឥទ្ធិពលពីព្យុះមួយទៀត គឺជាព្យុះទី៥ ឈ្មោះ ណារី (Nari)
-
បច្ចេកវិទ្យា២ ថ្ងៃ ago
OPPO Reno14 Series 5G សម្ពោធផ្លូវការហើយ ជាមួយស្ទីលរចនាបថកន្ទុយទេពមច្ឆា និងមុខងារ AI សំខាន់ៗ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២ ថ្ងៃ ago
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងថាមពលថៃ ប្រាប់ពលរដ្ឋកុំជ្រួលច្របល់ បើសង្គ្រាមផ្ទុះឡើង អ្នកខាតធំគឺខ្លួនឯង
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ព្យុះទី៣ និងទី៤ អស់ឥទ្ធិពល តែកម្ពុជានៅតែមានភ្លៀងធ្លាក់ជាមួយផ្គររន្ទះ និងខ្យល់កន្ត្រាក់
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
«នាយករដ្ឋមន្ត្រី៣នាក់ក្នុងពេល៣ថ្ងៃ» ជារឿងដែលមួយពិភពលោក មិនអាចធ្វើបានដូចថៃ
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ ago
អាវុធហត្ថបង្ក្រាបរថយន្ត ១ គ្រឿង លួចដឹកទឹកដោះគោស្រស់ ២៧ កេះ នាំចូលពីថៃ