សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ៖ បើអាមេរិកចាត់​ទុកការគប់ស្បែកជើង​ជាសិទ្ធិ​បញ្ចេញមតិ វា​នឹង​អាច​​​កើតឡើង​នៅប្រទេសដទៃទៀត​ រាប់ទាំងកម្ពុជាផង​​​

មានប្រសាសន៍ នៅ​ក្នុង​ពិធីសំណេះសំណាល​ ជាមួយក្រុមគ្រូពេទ្យសម្ដេចតេជោ​​ប្រឆាំង​កូវីដ-១៩ ​នា​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី ​១៧ ខែឧសភានេះ ទាក់​ទង​នឹងការគប់ស្បែកជើងមកលើសម្តេច​ ខណៈ​​ជួបជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ​នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន សម្ដេច​​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានធ្វើការវិភាគ​ទៅ​កាន់​រដ្ឋការអាមេរិកថា ​បើអា​មេរិក​​​ចាត់​ទុក​ការគប់ស្បែកជើង​ជាសិទ្ធបញ្ចេញមតិ រឿងបែបនេះ​​វា​នឹង​អាច​កើតឡើង​នៅ​គ្រប់​ប្រទេសទាំងអស់​​ រាប់ទាំងកម្ពុជាផងដែរ។​​

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា អ្នកដែលបានយកស្បែកជើងគប់សម្ដេចនោះ កំពុងតែត្រូវបានគេលើកតម្កើងជាវីរៈបុរស។ ប៉ុន្តែបញ្ហានេះ សម្ដេចបានលើកឡើងនូវចំណុចមួយចំនួន ក៏ដូចជាបញ្ជូនសារទៅកាន់រដ្ឋការរបស់​សហរដ្ឋអាមេរិកថា អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ប៊ូស ក៏ធ្លាប់ត្រូវបានគេ​គប់ពីរស្បែកជើង ហើយប្រធានាធិបតីបារាំង ដែលទើបតែជាប់ឆ្នោត ក៏ធ្លាប់​ត្រូវគេទះកំផ្លៀង។

ប៉ុន្តែករណីនេះ សម្ដេចបានអំពាវនាវឲ្យអ្នកគាំទ្រទាំង​អស់ ​​កុំធ្វើការតបតជាមួយក្រុមប្រឆាំង គេធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំង គឺជាសិទ្ធិរបស់គេ។ សម្តេច​បញ្ជាក់​ថា នៅពេលសកម្មភាពនេះ​កើតឡើង ប្រសិនបើសម្ដេច​បណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យអ្នកគាំទ្រធ្វើការតបតវិញ ​អ្នកគប់ស្បែកជើងនោះពិតជាគ្រោះថ្នាក់ជាមិនខាន។​ ​​ក្រោយពីហេតុការណ៍នេះបានកើតឡើង សម្ដេច​ទទួលបានកម្លាំងចំនួន ៣ គឺសុំធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងស្ថានទូតអាមេរិក ដើម្បីទាមទារឲ្យអាមេរិកដោះស្រាយ តែសម្តេចមិនអនុញ្ញាត។​

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន​ បញ្ជាក់ទៅកាន់អាមេរិកថា «ខ្ញុំសូមបញ្ជូនសារទៅលើទិដ្ឋភាពច្បាប់  និងនយោបាយ សុំអ្នកកុំភ្លេច ភាគីអាមេរិកខ្លួនឯង​ដែលជាអ្នកទទួលខុសត្រូវលើបញ្ហាសន្តិសុខ​ តើទង្វើបែបនេះ ដោយមានការប៉ុនប៉ងយ៉ាងច្បាស់ក្រឡែតតាមរយៈបទសម្ភាសន៍ ដែលមានតាមទៅដល់សេអ៊ូល មានរបៀបរៀបចំធ្វើយ៉ាងម៉េច ដើម្បីឲ្យបានចូលជាការប៉ុនប៉ង ហើយក៏បានធ្វើសកម្មភាពរួចហើយដែរ តើសហរដ្ឋអាមេរិកចាត់ទុកថា នេះជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ ឬក៏ជាហិង្សា។ ខ្ញុំផ្ដាំផ្ញើទៅភាគីអាមេរិក ខ្ញុំមិនប្រដៅអាមេរិកទេ អាមេរិកត្រូវគិតឲ្យច្បាស់លើចំណុចនេះសង្ឃឹមថា ឯកឧត្តមឯកអគ្គរដ្ឋទូតនៅទីក្រុងភ្នំពេញបញ្ជូនសារនេះទាំងស្រុងទៅកាន់រដ្ឋបាលអាមេរិក បើសិនអាមេរិកចាត់ទុកថា រឿងនេះវាជារឿងសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ ប្រហែលជា​រឿងនេះ នឹងកើតនៅគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ រាប់ទាំងកម្ពុជាផងដែរ អញ្ចឹង​ក្រុមអ្នកប្រឆាំង ហ៊ុន សែន ទាំងប៉ុន្មានត្រៀមត្រូវក្បាលនឹងស្បែកជើង។ រឿងនេះមិនមែនរឿងតូចតាចទេ សហរដ្ឋអាមេរិក​គិតគួរឲ្យបានច្បាស់…ហើយ​បើចាត់​ទុក​ថា ជា​សិទ្ធិបញ្ចេញ​មតិ នៅលើពិភព​លោកនេះ​គ្មានច្បាប់ទម្លាប់ទៀតទេ ហើយនៅកម្ពុជាក៏គ្មានច្បាប់ទម្លាប់ដែរ»។

​សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងទៀតថា នៅស្រុកអាមេរិក ដែល​ថាជាបិតាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអាចធ្វើបែបនេះ​បាន នៅខ្មែរ​ក៏ធ្វើបានដែរ ប៉ុន្តែវាជាហានិភ័យមួយខ្ពស់ណាស់។ នៅពេល​មាន​ហេតុការ​ណ៍នេះ សម្តេច​​​បានអំពាវនាវឲ្យអ្នកគាំទ្រ​ធ្វើការតអត់ធ្មត់ ប៉ុន្តែ​ក្រែង​គ្រប់គ្រង​វាមិនបាន។ ពីព្រោះពួកគេមានកំហឹងឈឺចាប់ធំ​ណាស់។ សម្តេច​មិនបានលើកទឹកចិត្តឲ្យមានអំពើហិង្សាទេ ទាំងអ្នកនៅអាមេរិក ទាំងអ្នកនៅកម្ពុជា ​សម្តេចបាន​​ហាមប្រាមមិនឲ្យធ្វើសកម្ម​ភាពអ្វីទាំងអស់ ហើយ​ក៏មិនបានឲ្យ​ក្រសួងការបរទេស ធ្វើកំណត់ទូតទាមទារឲ្យចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់លើជននោះដែរ។​

សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្រ្តី​បញ្ជាក់យ៉ាងនេះថា «ខ្ញុំមិនសំណូមពរឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក​ចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះជននេះទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំគ្រាន់តែប្រាប់ទៅអាមេរិកថា បើសហរដ្ឋអាមេរិក​ ដែលគេចាត់ទុកថា ជាបិតាប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋចាត់ទុកអំពើហិង្សាបែបនេះ​ជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ ពេលនោះវាមានចរន្តគ្រប់ទីកន្លែងរដ្ឋទាំងអស់​​ រាប់ទាំងនៅកម្ពុជាផង។ ស្ដាប់ខ្ញុំឲ្យច្បាស់ ខ្ញុំអត់ទាម​ទារឲ្យអាមេរិកចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះជននេះទេ ហើយការដែលខ្ញុំមិន​និយាយអ្វីមួយម៉ាត់ ខ្ញុំក៏ចង់ដឹងដែរថា តើអ្នកណា​បានលើកបុគ្គលនេះជាវីរៈបុរសខ្លះ ហើយក្រុមនេះ គឺជាក្រុមណាពិតប្រាកដ»។​

ជាមួយនឹងបញ្ហាខាងលើនេះ សម្ដេចក៏មានការបារម្ភដែរ ​ប្រសិនបើបុគ្គលនេះ ត្រូវបាន​ដាក់ទោស​ ពីព្រោះ​នៅពេលសហរដ្ឋអាមេរិក​ដាក់ទោស បុគ្គលនេះ​ត្រូវស្ថិតនៅក្នុងសំណុំរឿង ​ដែល​ត្រូវបញ្ជូន​មកកម្ពុជាវិញ​ ហើយប្រសិនបើជាន់ដីកម្ពុជា គឺគ្រោះថ្នាក់ហើយ។ សម្ដេចអះ​អាងថា យើងមិនអាចការពារគ្រប់ ២៤​ម៉ោងនោះទេ​ ហើយក៏កង្វល់ទៅដល់អ្នក ដែលបានដាក់ពិន្ទុឲ្យជាវីរៈបុរសថែមទៀត​។​

គួររំលឹកថា ខណៈពេលដែលសម្ដេច​​អញ្ជើញទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេស​អាស៊ាន និង​សហរដ្ឋអាមេរិក​នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ហើយ​ខណៈពេលសម្ដេចបានជួបសំណេះសំណាលជាមួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ ​រស់នៅប្រទេសកាណាដា និងសហរដ្ឋអាមេរិកប្រ​មាណ​ជាង ២០០០នាក់ ក៏ស្រាប់តែមានបុគ្គលម្នាក់​ បានយកស្បែកជើងគប់ទៅលើសម្ដេច តែ​មិនបានប៉ះសម្ដេចនោះទេ ហើយនៅពេល​មានហេតុការណ៍នោះកើតឡើង ក្រុមអ្នកគាំទ្រទាំងអស់ មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យតបនោះទេ។ ចំណែកបុគ្គលនោះ​ ត្រូវបានក្រុមសន្តិសុខជម្លៀសចេញពីទីតាំងកើតហេតុ ដោយមិន​មានការចាប់ខ្លួនឡើយ។ ​បុគ្គលនេះត្រូវបាន​គេស្គាល់ថា មានឈ្មោះ អ៊ុក ទូច ជាពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ​អាមេរិកកាំង អាយុ ៧១​ឆ្នាំ​៕

អត្ថបទ៖ កោះកែវ​