វប្បធម៌ ជំនឿ
បណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង បារម្ភចំពោះការសំពះរបស់ខ្មែរអាចនឹងបាត់បង់ ប្រសិនមិនជួយគ្នាអភិរក្ស
មន្ត្រីស្រាវជ្រាវផ្នែកទំនាក់ទំនង វប្បធម៌ អប់រំ និងទេសចរណ៍នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង បានលើកឡើងថា ជារួមស្ថានភាពនៃការសំពះរបស់ខ្មែរហាក់មានការអន់ថយខ្លះ ព្រោះការគោរពវប្បធម៌មិនសូវបានតឹងរ៉ឹង លំហូរចូលរបស់ឥទ្ធិពលអឺរ៉ុបចូលមក ក៏ជាជ្រុងមួយដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ផងដែរ។
លោក ឈត ប៊ុនថង បានថ្លែងប្រាប់ “កម្ពុជាថ្មី” ថា ទោះបីការសំពះ ជារឿងមួយមានភាពងាយស្រួល ក៏ប៉ុន្តែ ប្រជាជនមួយចំនួននៅមិនទាន់សំពះបានត្រឹមត្រូវតាមរបៀបសំពះទាំង៥ របស់ខ្មែរឡើយ។ ចំណែកមួយចំនួនទៀតមិនដឹងផងថា សំពះទាំង៥របៀបនេះ សំពះបែបណា នៅពេលណាទេ។ ម៉្យាងវិញទៀត កាលដែលមនុស្សចាស់ ឬ ឳពុកម្តាយមិនចូលចិត្តសំពះ ហើយសំពះមិនបានត្រឹមត្រូវ អាចជះឥទ្ធិពលនេះទៅដល់កូនចៅ និងក្មេងក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ន មិនចាំដល់ជំនាន់ក្រោយឡើយ ពួកគេនឹងមិនចេះពីរបៀបសំពះបានត្រឹមត្រូវប្រាកដណាស់។ ដូច្នេះ ប្រសិនបើឳពុកម្តាយ យុវជនជំនាន់នេះមិនចូលចិត្តសំពះ ចូលចិត្តតែស្វាគមន៍គ្នាតាមរបៀបបរទេស កូនចៅជំនាន់ក្រោយនឹងមិនចេះពីការសំពះ ហើយក៏មិនយល់ពីអត្ថន័យ នៃការសំពះទៀតផង។
លោក ឈត ប៊ុនថង មានប្រសាសន៍ថា៖ “ខ្ញុំគិតថា បើសិនជាយើងអត់នាំគ្នាគិតគូរ អត់នាំគ្នាអភិរក្ស អត់យកមកអនុវត្តន៍វាអាចនឹងបាត់ ហ្នឹងត្រូវហ៊ាននិយាយបែបនឹង។ តែបើយើងចេះតែនាំគ្នារំលឹក បង្រៀនសិស្សតាំងពីមតេ្តយ្យ បឋមអីហូរហែចឹងមក ហើយសង្គមខ្មែរទម្លាប់អនុវត្តការសំពះឡើងវិញវាមិនបាត់ទេ។ ចឹងហើយរឿងនេះវាជាជ្រុងតូចមួយ ទេ តែបើសិនយើងជួបគ្នា យើងមកសំពះ ហើយសំពះយើងមាន៥របៀបនឹង។ ហើយសំពះទៅ ជួបក្មេងៗយើងសំពះម៉េច ជួបមនុស្សចាស់ជាងយើងសំពះម៉េច មនុស្សធំជាងយើងសំពះម៉េច ហូរហែចឹងទៅ ការសំពះយើងវានឹងមិនបាត់ទេ”។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោកក៏បានលើកពីភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងការចូលរួមចំណែកលើកស្ទួយការសំពះនេះគឺមាន ៤ភាគី។ ទី១ គឺកត្តាចេញពីគ្រួសារ ម្តាយឳពុកមានតួនាទីបង្រៀនកូនឱ្យចេះជម្រាបសួរ ដោយលើកដៃសំពះ។ ទី២ កត្តាគ្រូបង្រៀននៅកម្រិតថ្នាក់មត្តេយ្យ និង បឋមសិក្សា គឺត្រូវជម្រុញឱ្យសិស្សចេះសំពះតាំងពីថ្នាក់តូចៗទៅ។ ទី៣ គឺការអនុវត្តក្នុងកម្រិតមនុស្សធំ ដូចជានៅតាមសាលារៀន ឬ ស្ថាប័នផ្សេងៗ វត្តអារាមជាដើម ត្រូវអនុវត្តន៍នូវការសំពះនេះឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន។ ចុងក្រោយគឺ តួនាទីរបស់អ្នកជំនាញគ្រប់កន្លែង មានដូចជាអ្នកជំនាញនៅ ក្រសួងវប្បធម៌ ឬ ក្រសួងស្ថាប័នផ្សេងៗ ឧស្សាហ៍បង្កើតឱ្យមានសិក្ខាសាលា ធ្វើបទបង្ហាញពី រឿងវប្បធម៌ដោយមានបញ្ចូលពីប្រពៃណីនៃការសំពះកាន់តែច្រើនគឺកាន់តែល្អ ដោយបច្ចុប្បន្ន លោកឃើញថាមានការបង្កើតជាវីដេអូ ការសរសេរជាអត្ថបទ និយាយពីបញ្ហានេះច្រើន ណាស់។
ទន្ទឹមនឹងក្តីបារម្ភនេះ លោក ឈត ប៊ុនថង ក៏បានសំណូមពរដល់កូនខ្មែរគ្រប់រូបឱ្យយល់ពីតម្លៃ នៃប្រពៃណីវប្បធម៌របស់ខ្មែរថាមានសារៈសំខាន់ និងមានតម្លៃខ្លាំងណាស់។ ជាពិសេសកំលុង ពេលកូវីដ-១៩ នេះប្រទេសជាច្រើន សូម្បីតែប៉ែកអឺរ៉ុបក៏បានប្តូរពីការសា្វគមន៍ដោយការឱប មកជាសំពះវិញ។ ដូច្នេះកូនខ្មែរគួរមានមោទនភាពចំពោះការសំពះនេះ ហើយត្រឡប់មក អនុវត្តន៍ការសំពះឡើងវិញ ឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមក្បួនខ្នាតរបស់ខែ្មរ។ លោកក៏បានសំណូមពរ មនុស្សគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ទាំងក្មេងទាំងចាស់ ទាំងអ្នកមាន និងអ្នកក្រ គួរអនុវត្តន៍ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ពិសេសគឺមនុស្សចាស់ គួរសំពះតបទៅក្មេងវិញ នៅពេលពួកគេសំពះមកកាន់ខ្លួន ដើម្បីចូលរួមលើកកម្ពស់ ប្រពៃណីវប្បធម៌ខ្មែរ៕
ដោយ៖ អុន ស្រីមាន
-
កីឡា៥ ថ្ងៃ ago
ឈ្នះខ្សែក្រវាត់ថ្ងៃជាមួយ ឈឿង ល្វៃ កីឡាករ Erdene ក៏មានរថយន្តទទួល
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
ម្ចាស់សំណង់របងថ្មនៅរមណីយដ្ឋានឆ្នេរនេសាទ នៅតែរឹងទទឹងមិនព្រមវាយកម្ទេចរបងចេញ
-
សេដ្ឋកិច្ច១ សប្តាហ៍ ago
តាសក់ផ្អែម ៥ តោន របស់ កសិករម្នាក់ លក់ចេញអស់ ក្រោយសហគមន៍កសិកម្មជួយរកទីផ្សារ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
នាឡិកា ៦ គ្រឿងរបស់កូនពៅសេដ្ឋី ឥណ្ឌា ដែលខំសន្សំទុក មានមួយមេ Facebook ទាក់ចិត្តខ្លាំង
-
សន្តិសុខសង្គម៦ ថ្ងៃ ago
ដកហូតមុខតំណែង មេបញ្ជាការរងស្រុកស្វាយជ្រុំ៣នាក់ ពាក់ព័ន្ធករណីទារប្រាក់ពីអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនជាង១ពាន់ដុល្លារ
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៦ ថ្ងៃ ago
មនុស្សស្និទ្ធស្នាលទម្លាយពីស្ថានភាព Ngoc Trinh ក្រោយចេញពីពន្ធនាគារជាង៣ខែ
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
ដើម្បីកុំឱ្យភោជនីយដ្ឋានដួលរលំបះជើងទាន់ សម្ដេចធិបតី បញ្ជាឱ្យកែម៉ោងពិនិត្យជាតិអាល់កុល
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៤ ថ្ងៃ ago
តួជនទី៣ Benz ត្រលប់មកតំណែងស្រីស្អាតម្ដងទៀត ទោះឈានដល់អាយុ៤៣ឆ្នាំ