ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
កោះណូរូ ធ្លាប់ជាដែនដីមានបំផុតលើលោក តើក្លាយទៅជាក្រីក្រដោយរបៀបណា?
ណូរូ (Nauru) គឺជាកោះទោលដែលមានទីតាំងនៅជិតប្រជុំកោះ Kiribati មានផ្ទៃដីត្រឹមតែ ២១ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដោយមិនមានរដ្ឋធានីផ្លូវការទេ ប៉ុន្តែការិយាល័យរដ្ឋាភិបាលមានទីតាំងនៅស្រុក Yaren និងជាសាធារណៈរដ្ឋតូចជាងគេលើពិភពលោក។

ដោយសារណូរូគឺជាដែនកោះរាងពងក្រពើ ដែលមានថ្មផូស្វាត ហ៊ុំព័ទ្ធដោយថ្មប៉ប្រះទឹកផ្កាថ្ម តំបន់ខ្ពស់បំផុតនៃកោះ គឺ៦៥ ម៉ែត្រពីលើនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ។ ភាគច្រើនជាតំបន់មានជីជាតិនៃ Nauru មានទីតាំងនៅតាមបណ្ដោយឆ្នេរសមុទ្រ ជាកន្លែងមានដើមដូង ដើមត្នោត រួមទាំងតំបន់ជុំវិញបឹងទឹកសាប Buada ដែលជាតំបន់ខ្ពង់រាបនៃតំបន់កណ្តាល។ ជាតំបន់ដែលដាំដំណាំដូចជា ចេក និងម្នាស់ និងបន្លែផ្សេងៗ។
តាមពិត កោះនេះមិនមែនក្រនោះទេ! នៅឆ្នាំ ១៩៨០ ណូរូបានក្លាយជាដែនកោះមានជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក។ អំណោយទានធនធានធម្មជាតិរបស់កោះ ត្រូវបានទទួលរកឃើញដោយផូស្វាតនៅចុងសតវត្សទី ១៩ ខណៈដែលការជីកយករ៉ែដែលពឹងផ្អែកខ្លាំង បានបង្កើនប្រាក់ចំណូលមួយនេះយ៉ាងខ្លាំង។
ទន្ទឹមនោះដែរ ប្រជាជនណូរូ មានចំនួនសរុបត្រឹមតែ ១០ ៦៧០ នាក់ អាចរកបានជិត១៨០០លានដុល្លារពីអណ្ដូងរ៉ែ។ ហើយក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗ បានផ្តល់ឲ្យពួកគេនូវស្តង់ដារនៃការរស់នៅខ្ពស់បំផុតក្នុងចំណោមបណ្ដាប្រទេសនៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក។

យ៉ាងណាមិញ នៅពេលដែលរ៉ែចាប់ផ្ដើមអស់ មនុស្សកាន់តែជីកខ្លាំងឡើង ហើយបន្តកាន់តែទូលំទូលាយ រហូតបំផ្លាញធម្មជាតិនៃកោះ។ នៅទីបំផុត ៧០% នៃដីត្រូវបានបំផ្លាញ ហើយមិនអាចរស់នៅឬដាំដុះបាន។ ធនធានផូស្វ័រដែលនៅសល់ ក៏មិនអាចស្រោចស្រង់ត្រលប់មកវិញ រហូតជួបប្រទះនឹងការដួលរលំសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដែលនាំទៅដល់ការក្ស័យធនជិតដល់ឆ្នាំដើមនៃសតវត្សទី២១។
ក្រោយមក កោះនេះត្រូវបានទុកចោលជាមួយនឹងបញ្ហារយៈពេលវែងជាបន្តបន្ទាប់។ ក្នុងពេលដែលសព្វថ្ងៃនេះ គ្រួសារ ៥០ ភាគរយនៅ Nauru រស់នៅជាមធ្យមត្រឹមតែ ៩ពាន់ដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ។ ដោយសារការជីកយករ៉ែផូស្វាតមានការបំផ្លិចបំផ្លាញដល់បរិស្ថាន ៨០ភាគរយនៃកោះនេះត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថាជាដីសំណល់ និងគំរាមកំហែងដល់ធនធានដែលនៅសេសសល់។ ចំណែកអ្នកឯកទេសផូស្វាតបានរុញច្រានអាជីវកម្មផ្សេងទៀតដែលបានអភិវឌ្ឍពីមុននៅក្នុងប្រទេស ឥឡូវនេះវាទទួលបានប្រាក់ចំណូលមានកម្រិត ហើយអត្រាគ្មានការងារធ្វើបានឡើងដល់ ២៣ ភាគរយ៕

ប្រែសម្រួល៖ សាង ស្រីល័ក្ខ
ចុចអាន៖កប៉ាល់ដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក គ្រោងបើកនៅឆ្នាំ២០២៤ តាមពិតធំជាងទីតានិក ៥ដង
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ មុន
៣០ ឆ្នាំចុងក្រោយ ឥស្សរជនចំនួន១៤រូប ទទួលបានគោរមងារជា “សម្ដេច”
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ មុន
លោកឧកញ៉ា ចាន់ សុឃាំង បង្ហាញមូលហេតុបង្កឱ្យស្រូវប្រែប្រួលតម្លៃ
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ មុន
បងថ្លៃស្រីចាក់សម្លាប់ប្អូនស្រី និងកូនអាយុជាងមួយឆ្នាំប្លន់យកលុយជាង៤០លានរៀល
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ មុន
ថ្ងៃសៅរ៍នេះ ទូតបារាំង បើកឱកាសជាថ្មី ឱ្យសាធារណជនចូលទស្សនាឧទ្យានដ៏ស្រស់ស្អាតទំហំជិត៥ហិកតា
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ ថ្ងៃ មុន
ហេតុផល ៥យ៉ាង ដែលព្រលានយន្តហោះឡាវ មិនមានជើងហោះហើរត្រង់ទៅកាន់អឺរ៉ុប
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ម៉ោង មុន
តើធ្វើដូចម្ដេចទើបរៀនភាសាអង់គ្លេស ឆាប់ចេះអាន និយាយ និងសរសេរបានល្អ?
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ មុន
តើពិតជាមានមនុស្សក្រៅភពមែនឬ? ពេលនេះ អង្គការ NASA បញ្ចេញរបាយការណ៍ហើយ
-
សន្តិសុខសង្គម៥ ថ្ងៃ មុន
អគ្គិភ័យឆេះផ្ទះតារាចម្រៀងលោក ណូយ វ៉ាន់ណេត ខូចខាតសម្ភារៈមួយចំនួន