តើ​កម្ចី​កើន​ឡើង​ជា​សញ្ញា​វិជ្ជមាន ឬអវិជ្ជមាន? មន្រ្តី​សមាគម​ធនាគារ​លើក​យក​ចំណុច​គន្លឹះ​ៗ​យកទៅពិចារណា

​តាម​ទិន្នន័យពី​ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា​បាន​បង្ហាញ​ថា ទំហំឥណទាន ឬ​កម្ចី​ពី​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ​និង​ហិរញ្ញវត្ថុ ដែល​ទទួល​អាជ្ញាបណ្ណ​ពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាមាន​ប្រមាណជិត ៦០​ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ ២០២៤ កន្លងទៅនេះ។

មន្រ្តី​សមាគម​ធនាគារ​នៅ​កម្ពុជា​ បាន​បកស្រាយ​ពី​ស្ថានភាព​បំណុល​នៅ​កម្ពុជា រួម​ទាំង​ពន្យល់​ពី​ផល​ជះ​នៃ​ឥណទាន​កើន​ឡើង ជា​សញ្ញា​នាំ​ផល​វិជ្ជមាន​ឬ​អវិជ្ជមាន?

លោក សុខ ចាន់ នាយកបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងទំនាក់ទំនងសាធារណៈ នៃ​សមាគមធនាគារ​នៅ​កម្ពុជា បាន​កត់សម្គាល់ឃើញថា នៅ​ឆ្នាំ ២០២៤ នេះ ឥណទានក្នុងវិស័យធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ កើន​ឡើង​ក្នុង​ល្បឿន​យឺត ប្រមាណ​ជា ៣% ប៉ុណ្ណោះ ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣ ដែល​មាន​កំណើន​ប្រមាណ ៥%។ ក្នុងនោះអតិថិជនប្រើប្រាស់សេវាឥណទាន មានប្រមាណជាង ៤ លានគណនី ឬ​ប្រមាណជា ៥លាននាក់។

លោក សុខ ចាន់ នាយកបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងទំនាក់ទំនងសាធារណៈ នៃ​សមាគមធនាគារ​នៅ​កម្ពុជា

ការ​ថមថយ​នេះ លោក សុខ ចាន់ បានពន្យល់​ថា គឺដោយសារកត្តាតម្រូវការនិងផ្គត់ផ្គង់។ ចំពោះ​កត្តា​តម្រូវការ គឺ​ដោយសារ​ការងើបឡើងយឺតនៃវិស័យមួយចំនួនដូចជា វិស័យ​សំណង់​និង​អចលនទ្រព្យ ទេសចរណ៍ និង​លក់ដុំនិងរាយ ដែលនាំឱ្យអតិថិជនកាត់បន្ថយការខ្ចី។ ហើយ​ចំពោះ​កត្តាផ្គត់ផ្គង់​វិញ គឺដោយសារគ្រឹះស្ថានធនាគារ​និងហិរញ្ញវត្ថុ​បង្កើនការ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​ក្នុងការផ្តល់​ឥណទាន ក្នុង​ស្ថានភាព​ដែលសេដ្ឋកិច្ចតំបន់ និងពិភពលោកមានភាពមិនប្រាកដប្រជាខ្ពស់។

យ៉ាងណាមិញ បើ​តាម​មន្រ្តី​សមាគម​ធនាគារ​រូបនេះ បើ​ក្រឡេកមើល​មួយជ្រុងទៀត ប្រាក់​បញ្ញើ​បាន​បន្ត​កើន​ឡើងល្អ ដោយ​មាន​អត្រា​កំណើន ១៦,៣%។ ជាមួយនឹងស្ថានភាព​រឹងមាំនៃ​ដើមទុន និង​លទ្ធភាព​បញ្ចេញ​សាច់ប្រាក់​មាន​កម្រិត​ខ្ពស់ ដែល​បង្ហាញ​ថា ប្រព័ន្ធធនាគារមានភាពធន់ ជាមួយ​នឹង​ជំនឿ​ទុក​ចិត្តរឹងមាំ។

លោក​បញ្ជាក់ថា គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២៤ បញ្ញើ​អតិថិជនក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារ មានរហូតដល់ ៥៧ ​ពាន់​លានដុល្លារ ។

លោក​ សុខ ចាន់ បានលើកពីបំណុល ដែល​ធៀបបំណុល ជាមួយនឹងតម្លៃទ្រព្យ ឬទ្រព្យសុទ្ធ​។ ឧទាហរណ៍ លោកពន្យល់ថា «យើង​ថាបំណុលយើងមានការកើនឡើង ប៉ុន្តែតម្លៃទ្រព្យរបស់​យើង ដែល​កើត​ចេញ​ពី​បំណុលក៏​មាន​ភាពប្រសើរ​ឡើង​ច្រើនជាងមុន នេះឆ្លុះបញ្ចាំង​ថា ស្ថានភាព​បំណុល​របស់​យើង​វិជ្ជមាន ព្រោះ​វាបានបង្កើនតម្លៃទ្រព្យសកម្មរបស់យើង»។

ជា​ឧទាហរណ៍​ដ៏សាមញ្ញមួយ ដែល​គឺ​ថា «ខ្ញុំជំពាក់​ធនាគារ​ចំនួន ៥០ ០០០ ដុល្លារ ដើម្បីយកទៅទិញ្ញផ្ទះ ហើយ​តម្លៃទ្រព្យ ឬផ្ទះរបស់ខ្ញុំ​មានតម្លៃ ៦០ ០០០​ ដុល្លារ ដូចនេះតម្លៃទ្រព្យសម្បត្តិសុទ្ធរបស់ខ្ញុំនៅ ១០ ០០០ ដុល្លារ។ យើងនិយាយថាយើងជំពាក់កាន់តែច្រើន ប៉ុន្តែ​យើង​ក៏មាន​ទ្រព្យសម្បត្តិ​កាន់តែ​ច្រើន​ផង​ដែរ»។

តើ​ឥណទានកើនឡើង​ជាសញ្ញាវិជ្ជមាន ឬ​អវិជ្ជមាន?

លោក​ សុខ ចាន់ បាន​បកស្រាយ​ថា យើង​ត្រូវ​ក្រឡែក​មើល​អំពី​ការវិភាជន៍​ឥណទាន​នោះ​ទៅកាន់​វិស័យ​ណា​ខ្លះ និង​ការប្រើប្រាស់​ឥណទាន​នោះត្រឹមត្រូវដែរឬទេ ហើយ​គុណភាព​ឥណទាន​មិនល្អ​មាន​កម្រិត​ណា? និយាយរួម ឥណទាន​ក្នុងវិស័យ​ធនាគារ បែងចែក​ទៅ​ស្ទើរតែ​គ្រប់​វិស័យ​ទាំងអស់។

នៅក្នុងរយៈពេល ២ ឬ ៣ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ឥណទានរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ ផ្តោត​ទៅ​លើវិស័យផលិត (Productive Sector) ច្រើន​ដូចជា កម្មន្តសាល សហគ្រាស​ធុនតូច និង​មធ្យម កសិកម្ម ដឹកជញ្ជូន ការ​លក់រាយ លក់ដុំ កម្ចី​ទិញផ្ទះផ្ទាល់​ខ្លួនជាដើម។ បន្ថែម​លើនេះ គុណភាព​ឥណទាន​មិនដំណើរការ បានកើនឡើងបន្តិចបន្តួចប្រមាណជា ៦% ប៉ុន្តែ​នៅតែ​អាច​គ្រប់គ្រង​បាន។

លោក​បាន​លើក​ឡើង​ពី​សារអប់រំ​ថា មនុស្សគ្រប់គ្នាខ្ចីប្រាក់​គ្រឹះស្ថានធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​សម្រាប់​ប្រើប្រាស់ និង​បំពេញ​នូវ​គោលដៅ​ជីវិត​រៀងៗខ្លួន។ ប៉ុន្តែ​ត្រូវយល់ថា ឥណទាន ឬកម្ចី ពីគ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ) ផ្សារភ្ជាប់​ជាមួយ​នឹង​ការប្រាក់ ដែលត្រូវបង់សងត្រឡប់ប្រចាំខែ​ទៅ​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុវិញ។

ការ​សម្រេចបាននូវគោលដៅហិរញ្ញវត្ថុបានល្អប្រសើរ នៅពេល​ប្រើប្រាស់​ប្រាក់កម្ចី​ទាំងនោះ​បាន​ត្រឹមត្រូវ។ នេះបើតាមលោក សុខ ចាន់។

ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើ​យើង​ប្រើប្រាស់ប្រាក់កម្ចីនោះខុសគោលដៅ និងមិនត្រឹមត្រូវ វានឹង​ជាបន្ទុក​ដែល​នាំឱ្យ​មានបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ។

លោក សុខ ចាន់ ក៏​បាន​លើកយក​សុភាសិតមួយរបស់លោក Benjamin Franklin ថា៖ “ត្រូវប្រយ័ត្ន​ប្រយែង​ចំពោះ​ការ​ចំណាយ អ្នកដឹង​ទេ​ថា «ចំណុច​ធ្លុះតូច​មួយ ក៏អាច​ឱ្យកប៉ាល់​ធំអស្ចារ្យ​លិច​បាន​ដែរ»។ កុំទៅខ្ចីលុយគេដោយគិតថា ងាយស្រួល ព្រោះរាល់ប្រាក់​កម្ចីសុទ្ធតែ​មាន​ហានិភ័យ​ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។

លោក​លើក​បំណុលមាន ០២ ប្រភេទ៖ បំណុលល្អ និងអាក្រក់។ បំណុលល្អ រួមមាន៖ ទិញផ្ទះ ឥណទាន​អប់រំ ឥណទាន​​អាជីវកម្ម។ បំណុល​អាក្រក់៖ របស់របរដែលធ្លាក់តម្លៃដូចជារថយន្ត គ្រឿង​អេឡិចត្រូនិក​ដូចជា ម៉ាស៊ីនត្រជាក់ និងទូរសព្ទទំនើបៗជាដើម។ របស់របរ​ដែល​មិន​មាន​តម្លៃ​តបស្នងមកវិញ ដូចជា៖ សំបុត្រកុន វិស្សមកាល ទិញរបស់ថ្លៃដើម្បីបង្ហាញគេជាដើម៕