ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ថៃបញ្ជូនសត្វព្រៃជិត១០០០ក្បាលទៅប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្កាវិញ
ប្រទេសថៃបញ្ជូនសត្វព្រៃដែលខ្លួនរឹបអូសបានពីការជួញដូរខុសច្បាប់ក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនបំផុតមិនធ្លាប់មានទៅកាន់ប្រទេសម៉ាដាស្កានៅតំបន់អាហ្វ្រិកខាងកើត។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន Al Jazeera នៅថ្ងៃទី១៩ខែធ្នូនេះ។
សត្វដែលត្រូវបញ្ជូនទៅប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការវិញនោះ រួមមានសត្វសំពោច (ring-tailed)១៦ក្បាល សត្វ Brown lemurs ចំនួន៣១ ក្បាល អណ្តើក (radiated tortoise) ចំនួន១៥៥ក្បាល និងសត្វអណ្តើកពីងពាង (spider tortoise) ចំនួន៧៥៨ក្បាល។ វាជាប្រវត្តិសាស្រ្តនៃការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍សត្វព្រៃដ៏ច្រើនបំផុតមិនធ្លាប់មានសម្រាប់ទាំងប្រទេសថៃ និងម៉ាដាហ្គាស្កា។
គួររម្លឹកថា កាលពីខែឧសភា អាជ្ញាធរថៃបានរឹបអូសសត្វនានា និងអណ្តើកជិតផុតពូជចំនួន១១០៩ក្បាល ដែលមានប្រភពមកពីប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្កា នៅក្នុងការបង្ក្រាបការជួញដូរសត្វព្រៃដ៏ធំបំផុតមួយរបស់ប្រទេសនេះ។ ការវាយឆ្មក់នេះគឺជាលទ្ធផលនៃការស៊ើបអង្កេតជាអន្តរជាតិដែលកំពុងបន្តក្នុងគោលបំណងរុះរើបណ្តាញឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនដោយការសហការរវាងប៉ូលិសថៃ គណៈកម្មការយុត្តិធម៌សត្វព្រៃ ការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកគ្រឿងញៀន និងឧក្រិដ្ឋកម្ម (UNODC) និង Interpol ។
ដោយធ្វើសកម្មភាពលើព័ត៌មានជំនួយ អាជ្ញាធរថៃបានតាមដានផ្លូវនៃការដឹកជញ្ជូនសត្វព្រៃខុសច្បាប់ ខណៈដែលវាបានផ្លាស់ទីពីម៉ាដាហ្គាស្ការឆ្លងកាត់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី និងម៉ាឡេស៊ី មុនពេលចូលប្រទេសថៃ។ ប៉ូលិសថៃបានវាយឆ្មក់បាន ខណៈដែលអ្នករត់ពន្ធបានឆ្លងកាត់ខេត្ត Chumphon ដោយស្ទាក់ចាប់ការនាំចេញដោយជោគជ័យ។ ប្រសិនបើពួកវាមិនត្រូវបានជួយសង្គ្រោះទេ សត្វទាំងនោះប្រាកដជាត្រូវបានលក់ទៅក្នុងទីផ្សារសត្វចិញ្ចឹមកម្រនិងអសកម្មពិភពលោកដែលមានតម្លៃរាប់ពាន់លានដុល្លារ។
លោក Giovanni Broussard អ្នកសម្របសម្រួលអាហ្វ្រិកនៃក្រុមបរិស្ថាននៅ UNODC មានប្រសាសន៍ថា៖«មានបណ្តាញឧក្រិដ្ឋកម្មដែលមានសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់សត្វចិញ្ចឹមកម្រនិងអសកម្មគ្រប់ប្រភេទ ចាប់ពីសត្វល្មូន រហូតដល់សត្វស្លាប និងអណ្តើក រហូតដល់ទីផ្សារងងឹតជាមួយនឹងតម្រូវការសកល»។ លោកបានបន្តថា៖ «មានអ្នកទិញនៅគ្រប់ជ្រុងនៃភពផែនដី ហើយការធ្វើប្រតិបត្តិការរបស់អ្នកជួញដូរបានផ្លាស់ប្តូរជាបន្តបន្ទាប់»។
ប្រទេសថៃគឺជាមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការជួញដូរសត្វព្រៃតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ ទាំងស្របច្បាប់ និងខុសច្បាប់ ខណៈពេលដែលការជួញដូរសត្វព្រៃខុសច្បាប់បំពានច្បាប់ជាតិ ឬអន្តរជាតិ ដូចជាអនុសញ្ញាស្តីពីពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិក្នុងប្រភេទសត្វជិតផុតពូជនៃសត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិ (CITES) ពាណិជ្ជកម្មស្របច្បាប់ដំណើរការក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃច្បាប់។
របាយការណ៍មួយក្នុងឆ្នាំ២០២៣បានកំណត់ថាប្រទេសថៃជាអ្នកនាំចូលសត្វព្រៃដែលជួញដូរដោយស្របច្បាប់ពីប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្កាធំជាងគេនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ចន្លោះពីឆ្នាំ២០០១ ដល់ឆ្នាំ ២០២១ ប្រទេសថៃក៏បានកត់ត្រាចំនួនខ្ពស់បំផុតនៃការរឹបអូសសត្វព្រៃខុសច្បាប់ពីប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការ ទីពីរបន្ទាប់ពីប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការ។ របាយការណ៍នេះបានព្រមានថាវិសាលភាពនៃពាណិជ្ជកម្មខុសច្បាប់ទំនងជាធំជាងកំណត់ត្រារឹបអូសជាផ្លូវការដែលបានរកឃើញ។
ជីវចម្រុះរបស់ប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការ មាន៩០ភាគរយនៃប្រភេទរបស់វាមិនមានកន្លែងណាផ្សេងទៀតនៅលើផែនដីទេ ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាគោលដៅចម្បងសម្រាប់អ្នកប្រមាញ់និងអ្នកជួញដូរ។ លោក Max Andonirina Fontaine រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានរបស់ប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការបាននិយាយថា ការជួញដូរសត្វព្រៃអន្តរជាតិគឺជាការគំរាមកំហែងដ៏ធំមួយសម្រាប់ប្រទេសនេះ។
កាលពីខែមិថុនា រដ្ឋាភិបាលប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការបានបង្ហាញចេតនាធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍សត្វដែលត្រូវបានគេជួយសង្គ្រោះនៅប្រទេសថៃ។ ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍នៃសត្វព្រៃដែលត្រូវបានជួញដូរ ជាពិសេសក្នុងទំហំនេះគឺកម្រណាស់ ដោយសារផលប៉ះពាល់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងផលលំបាកក្នុងការបញ្ជូន ខណៈប្រទេសថៃបានគាំទ្រការសម្រេចចិត្តនេះ ប៉ុន្តែមិនអាចផ្តល់មូលនិធិបានទេ។
ជាសំណាងល្អនៅក្នុងខែសីហា ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Qatar Airways និងក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អាហ្វ្រិកខាងត្បូង Airlink បានផ្តល់ជូនដើម្បីឧបត្ថម្ភការហោះហើរដែលនឹងដឹកជញ្ជូនសត្វពីទីក្រុងបាងកកទៅកាន់ទីក្រុង Antananarivo របស់ម៉ាដាហ្គាស្កា៕
អត្ថបទ៖ ប៊ុន សុភាព

-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
សពទ័ពមួកខៀវកម្ពុជា២រូប កំពុងត្រូវបានបញ្ចូនមកកម្ពុជាតាមយន្តហោះ ដែលនឹងមកដល់មាតុភូមិឆាប់ៗនេះ
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ ago
នគរបាលជំនាញព្រមានចាត់វិធានការលើម្ចាស់គណនីហ្វេសប៊ុកមួយ ដែលតែងបង្ហោះព័ត៌មានក្លែងក្លាយសុំជំនួយដើម្បីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន
-
សន្តិសុខសង្គម១ សប្តាហ៍ ago
ជនដៃដល់៣នាក់ត្រូវបានឃាត់ខ្លួនក្នុងករណីរំលោភសម្លាប់ក្មេងស្រីវ័យ១៥ឆ្នាំនៅខណ្ឌព្រែកព្នៅ
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
សពកងទ័ពមួកខៀវកម្ពុជាទាំង២រូប មកដល់មាតុភូមិកំណើតវិញហើយនៅល្ងាចថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា នេះ
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ ago
តុលាការសម្រេចឃុំខ្លួនអតីតអ្នកឧកញ៉ា ហេង សិទ្ធី ដាក់ពន្ធនាគារព្រៃស
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ម៉ោង ago
អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារជម្លៀសពលរដ្ឋពីតំបន់ជួរមុខទៅកាន់ទីកន្លែងសុវត្ថិភាព
-
ព័ត៌មានជាតិ២០ ម៉ោង ago
អ្នកនាំពាក្យថាកម្ពុជាកំពុងមានចំណាត់ការលើករណីថៃចូលបាញ់ដែលធ្វើឱ្យស្លាប់ទាហានខ្មែរ
-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ ago
មន្ទីរធម្មការនិងសាសនា ចុះធើ្វកិច្ចសន្យាបុគ្គល២នាក់ តាំងខ្លួនជាអ្នកស្នងបារមី