សម្ដេចតេជោ៖«ខ្ញុំមិនមែនត្រឹមតែកសាងប្រទេសពីបាតដៃទទេទេ រឿងអាស៊ានក៏ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមពីលេខសូន្យដែរ ទោះបីមានឧបសគ្គ ក៏ខ្ញុំចូលអាស៊ានឱ្យបាន»

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ដែលធ្លាប់ធ្វើជាប្រធានអាស៊ានចំនួន៣ដង ថ្លែងរម្លឹកថា សម្ដេច មិនត្រឹមតែចាប់ផ្ដើមកសាងប្រទេសកម្ពុជាទាំងបាតដៃទទេ គ្មានអ្វីសោះឡើយប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែរឿងរ៉ាវដែលកម្ពុជាចូលជាសមាជិកសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហៅកាត់ថាអាស៊ាន ក៏សម្ដេចដឹកនាំកម្ពុជាចូលចាប់ពីចំណុចសូន្យមកដែរ ហើយទម្រាំក្លាយកម្ពុជាជាសមាជិកអាស៊ាន សម្ដេចប្រឹងជម្នះឧបសគ្គខ្លាំងណាស់។ សម្ដេចតេជោ ថ្លែងបែបនេះ ក្នុងពេលធ្វើបាកថាស្តីពីបញ្ហាអាស៊ាន នៅអគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន នាល្ងាចថ្ងៃទី០៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥។

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្លែងរម្លឹកដូច្នេះ៖«ខ្ញុំមិនមែនត្រឹមតែកសាងប្រទេសពីបាតដៃទទេទេ រឿងអាស៊ានក៏ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមពីលេខសូន្យដែរ ទោះបីមានឧបសគ្គ ក៏ខ្ញុំចូលអាស៊ានឱ្យបាន ហើយធ្វើប្រធានអាស៊ាន៣ដង»។

គួរជ្រាបថា កម្ពុជាក្លាយជាសមាជិកទី១០ នៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហៅកាត់ថាអាស៊ាន(ASEAN)នៅថ្ងៃទី៣០ មេសា ១៩៩៩។ ចាប់តាំងពីបានក្លាយជាសមាជិកអាស៊ានមក កម្ពុជាបានធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយសមាជិកដទៃទៀត ក្នុងការកសាងសហគមន៍អាស៊ានមួយ ដែលផ្តោតលើប្រជាជន និងយកប្រជាជនជាស្នូល ក្នុងស្មារតីនៃភាពម្ចាស់ការ និងការទទួលខុសត្រូវរួម។

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បន្តរម្លឹកថា បន្ទាប់ពីកម្ពុជាចូលជាសមាជិកនៅឆ្នាំ១៩៩៩ រយៈពេល៣ឆ្នាំក្រោយមក គឺនៅឆ្នាំ២០០២ កម្ពុជា ត្រូវបើកទ្វារធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំអាស៊ានជាលើកដំបូងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេស ខណៈនោះប្រទេសជាមិត្តបានស្នើឱ្យសម្ដេចផ្ទាល់ យកក្រុមជំនួយការ ដើម្បីជួយរៀបចំកិច្ចប្រជុំ ប៉ុន្តែសម្ដេចបានអរគុណ និងស្នើសុំទៅវិញថា កម្ពុជា នឹងខិតខំប្រឹងប្រែងរៀបចំកិច្ចប្រជុំដោយខ្លួនឯង។

តាមសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ានកាលពីឆ្នាំ២០០២ កម្ពុជា បានផ្ដួចផ្ដើមលើគំនិតជាច្រើន ក្នុងនោះក៏មានចំណុចពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងការនាំឥណ្ឌាឱ្យចូលប្រជុំជាលើកដំបូង ដែលជាច្រកទ្វារដ៏សំខាន់ជួយឱ្យឥណ្ឌា មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអាស៊ានរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ។

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្លែងថាបន្តថា បច្ចុប្ប​ន្នអាស៊ានកំពុងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ពោលប្រែខ្លួនពីស្ថាប័នក្នុងតំបន់ ទៅជាស្ថាប័នពិភពលោកមួយ ដែលទទួលបានការទទួលស្គាល់ពីស្ថាប័នសកលផ្សេងទៀត។

សម្ដេច ហ៊ុន សែន សង្កត់ធ្ងន់ដូច្នេះ៖« អាស៊ានលែងជាតួអង្គ ស្ថាប័នក្នុងតំបន់ទៀតហើយ អាស៊ាន បាននិងកំពុងក្លាយទៅជាតួអង្គសកលដែលមានភាពសកម្ម និងរស់រវើក ព្រមទាំងមានការទទួលស្គាល់ពីតួអង្គសកលផ្សេងទៀត »។

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន មើលឃើញថា អា៊សាន និងក្លាយទៅប៉ូលនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ចមួយដ៏សំខាន់ក្នុងពិភពលោក។ សម្ដេចបន្ថែមថា ជាមួយនឹងប្រជាជនជាង៦៧០លាននាក់ដែលជាទំហំបំផុតទី៣នៅលើពិភពលោក  និងទំហំសេដ្ឋកិច្ចធំទី៥ តួនាទីអាស៊ានក្នុងការកំណត់របៀបវារៈអភិបាលកិច្ចសកលពិតជាមិនអាចមើលរំលងបានឡើយ សណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោកកំពុងតែវិវត្តឈានទៅរកពហុប៉ូល ដែលមាន​តួអង្គកាន់តែច្រើនឡើង ដែលបានបង្កើន ទាំងទំហំសេដ្ឋកិច្ចអំណាចការទូត និងយោធា ដែលធ្វើឲ្យតួអង្គទាំងនោះខិតខំទាមទាប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ច ដែលមានអនុលោមភាពទៅនឹងតថភាពថ្មី នៃស្ថានភាពតុល្យភាពអំណាចនៅលើពិភពលោក។

​សម្ដេច ហ៊ុន សែន បន្ថែមថា តួអង្គដែលលេចឡើងថ្មីចង់មានតួនាទីកាន់តែធំឡើង នៅក្នុងការសម្រេចរបៀបវារៈនៃអភិបាលកិច្ចពិភពលោក លក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យជាងមុន យុត្តិធម៌ជាងមុន ដូច្នេះការប្រទាញប្រទង់អំណាចបានរុញច្រាន ឱ្យមហាអំណាចមួយចំនួន ដើរប្រាសចាកពីវិធាននៃអភិបាលកិច្ចសកល ដែលខ្លួនបានខិតខំបង្កើតឡើងក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ដែលបាននិងកំពុងធ្វើឲ្យសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិមានការរង្គោះរង្គើជាពិសេសយន្តការពហុភាគីនិយម ដែលផ្អែកលើច្បាប់ ។

​«ក្នុងកាលៈទេសៈបែបនេះ  អាស៊ាន ពិតជាមានតួនាទីសំខាន់របស់ខ្លួន នៅក្នុងការជួយរៀបចំសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ដែលផ្អែកលើវិធានការច្បាប់ផង និងកាន់តែមានភាពប្រជាធិបតេយ្យ និងយុត្តិធម៌ផង។ ទៅថ្ងៃអនាគតទៀត អាស៊ាន  នឹងអាចផ្លាស់ប្ដូរតួនាទី ការធ្វើប្រតិកម្មចំពោះពិភពលោក ទៅជាអ្នកដែលលទ្ធភាពជួយរៀបចំពិភពលោក»។ សម្ដេច តេជោ ហ៊ុន សែន បន្ថែមបែបនេះ៕

ដោយ៖ ង៉ិល ណារ៉ាត់