ព័ត៌មានជាតិ
បុគ្គល ឬបក្សណារារាំងការទៅបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នឹងត្រូវដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះ៥ឆ្នាំ
នៅថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋសភា នឹងបើកសម័យប្រជុំពេញអង្គ ដើម្បីពិភាក្សា និងអនុម័តទៅលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត សំដៅកែទម្រង់ «សិទ្ធិឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោត» ដែលក្នុងន័យនេះ គឺពលរដ្ឋដែលមានបំណងឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោតត្រូវមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ចំពោះជាតិ និងប្រជាជន ដោយត្រូវអនុវត្តសិទ្ធិចេញទៅបោះឆ្នោតឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។

សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ មាន ៨មាត្រា ដែលមាត្រា១ ចែងអំពីគោលបំណងនៃការធ្វើវិសោធនកម្មលើច្បាប់បោះឆ្នោតនានានៅកម្ពុជា រួមមាន ច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ ច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា និងច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត-ក្រុង-ស្រុក-ខណ្ឌ។
មាត្រា១ ដដែលនេះ ក៏បានចែងអំពីគោលបំណងនៃការធ្វើវិសោធនកម្មនេះ គឺដើម្បីលើកស្ទួយគុណតម្លៃនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សដែលបានចារឹកនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃកម្ពុជា ដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ និងលើកកម្ពស់ការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកដឹកនាំនយោបាយដែលត្រូវជ្រើសរើសតាមរយៈការបោះឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ទាំងនៅថ្នាក់ជាតិ ទាំងនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
តែយ៉ាងណា នៅថ្ងៃនេះ សារព័ត៌មាន «កម្ពុជាថ្មី» សូមលើកនូវខ្លឹមសារត្រឹមមាត្រា២ នៃសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតនេះ ដែលទាក់ទងនឹងច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ។ មាត្រា២ នៃសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ បានចែងអំពីការធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា២៣ មាត្រា១៤២ និងមាត្រា១៤៣ នៃច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ។

ត្រង់មាត្រា២៣ ថ្មី បានកំណត់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានសិទ្ធិ និងមានបំណងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងជាតំណាងរាស្ត្រ ត្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌ ដូចជា មានសញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត មានអាយុ ២៥ឆ្នាំឡើងទៅ (គិតដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោត) មានលំនៅឋាន ឬទីសំណាក់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងមានការតែងតាំងពីគណបក្សនយោបាយ ដែលបានចុះបញ្ជីឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត។
មាត្រា២៣ ថ្មីនេះ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានសិទ្ធិ និងមានបំណងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រ ត្រូវមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត និងមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត ហើយបានអនុវត្តសិទ្ធិចេញទៅបោះឆ្នោតសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជាសកលចំនួនពីរលើកចុងក្រោយជាប់គ្នា លើកលែងតែករណីដែលមិនអាចអនុវត្តសិទ្ធិបោះឆ្នោតនេះមានមូលហេតុសមស្រប។
ចំពោះមាត្រា១៤២ ថ្មី បានចែងអំពីវិធានការចំពោះជនទាំងឡាយណា ដែលបានប្រើគ្រប់មធ្យោបាយទុច្ចរិត ដូចជា រារាំង ឬញុះញង់ប្រជាពលរដ្ឋមិនឱ្យទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ឬរារាំងមិនឱ្យចុះឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត បង្កការអុកឡុកនៅទីកន្លែងសម្រាប់ការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ទន្ទឹមនេះ ក៏ត្រូវចាត់វិធានការចំពោះជន ណា ដែលញុះញង់ឱ្យអ្នកគាំទ្រ ឬអ្នកបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភបំពាន ការគំរាមកំហែង អំពើហិង្សាលើបេក្ខជន ឬគណបក្សដទៃ រារាំង ឬញុះញង់ប្រជាពលរដ្ឋមិនឱ្យទៅបោះឆ្នោត ឬណែនាំឱ្យអ្នកបោះឆ្នោតបំផ្លាញ ឬធ្វើឱ្យខូចសន្លឹកឆ្នោត រារាំងបេក្ខជន ឬអ្នកគាំទ្រគណបក្សមិនឱ្យឃោសនាបោះឆ្នោត ធ្វើឱ្យបាត់ទំនុកចិត្តលើការសម្ងាត់នៃការបោះឆ្នោត រួមទាំងធ្វើឱ្យខូចរបៀបរៀបរយក្នុងពេលបោះឆ្នោត ជាដើម។

មាត្រា១៤២ ថ្មីនេះ បានកំណត់ចាត់វិធានការចំពោះជនណា ដែលបានប្រព្រឹត្តឱ្យមានសកម្មភាពទុច្ចរិតខាងលើនេះ នឹងត្រូវផាកពិន័យជាប្រាក់ពី ៥លានរៀល ទៅ ២០លានរៀល ត្រូវលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត លុបបេក្ខភាព និងដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោតរបស់ជននោះ សម្រាប់រយៈពេល ៥ឆ្នាំយ៉ាងតិច ដោយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដោយមិនទាន់គិតដល់ទោសព្រហ្មទណ្ឌផ្សេងទៀត។
សម្រាប់មាត្រា១៤៣ ថ្មី ក៏បានចែងអំពីវិធានការចំពោះគណបក្សនយោបាយដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើល្មើសដូចបានចែងក្នុងមាត្រា១៤២ ថ្មី ខាងលើនេះដែរ ដោយបានកំណត់លុបបេក្ខភាពឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សនយោបាយ ហើយអាចត្រូវបានដកសិទ្ធិមិនឱ្យចូលរួមការបោះឆ្នោតសម្រាប់រយៈពេល ៥ឆ្នាំ និងត្រូវផាកពិន័យជាប្រាក់ពី ១០លានរៀល ទៅ ៣០លានរៀល ដោយមិនទាន់គិតដល់ទោសព្រហ្មទណ្ឌដទៃទៀតផងដែរ៕
ដោយ៖ ធឿន វ៉ាន់សុង

-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ ថ្ងៃ ago
ព្រះអង្គម្ចាស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដែលសន្លប់២០ឆ្នាំ ពេលនេះ សោយទិវង្គតហើយ
-
ព័ត៌មានជាតិ២ ថ្ងៃ ago
អគ្គនាយកស៊ីម៉ាក់បង្ហាញរូបភាពទ័ពថៃជីកដីដាក់មីនខណៈនៅឡាំប៉ាចោទកម្ពុជា
-
បច្ចេកវិទ្យា៥ ថ្ងៃ ago
OPPO Reno14 Series 5G សម្ពោធផ្លូវការហើយ ជាមួយស្ទីលរចនាបថកន្ទុយទេពមច្ឆា និងមុខងារ AI សំខាន់ៗ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ថៃ អះអាងថា ជនកំសាកដែលលួចវាយទាហានកម្ពុជា គឺជាទេសចរ ប៉ុណ្ណោះ
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
កម្ពុជា រងឥទ្ធិពលពីព្យុះមួយទៀត គឺជាព្យុះទី៥ ឈ្មោះ ណារី (Nari)
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងថាមពលថៃ ប្រាប់ពលរដ្ឋកុំជ្រួលច្របល់ បើសង្គ្រាមផ្ទុះឡើង អ្នកខាតធំគឺខ្លួនឯង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៩ ម៉ោង ago
មេភូមិភាគ២ថៃ ប្រកាសលែងចាំស្តាប់បញ្ជារដ្ឋាភិបាលក្រុងបាងកកទៀតហើយ រឿងឆ្លើយតបជាមួយកម្ពុជា
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
«នាយករដ្ឋមន្ត្រី៣នាក់ក្នុងពេល៣ថ្ងៃ» ជារឿងដែលមួយពិភពលោក មិនអាចធ្វើបានដូចថៃ