៣ ឆ្នាំនៃរដ្ឋប្រហារយោធា លោក Min Aung Hlaing កាច់ចង្កូតនាវា មីយ៉ាន់ម៉ា ធ្លាក់ជ្រោះកាន់តែជ្រៅ

រយៈពេល ៣ ឆ្នាំទៅហើយដែលប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាធ្លាក់ក្នុងរបបសឹកជាថ្មីតាមរយៈរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ហើយរហូតមកដល់ពេលនេះ សង្គ្រាមស៊ីវិល ក៏ដូចជាការបង្ក្រាបដោយហិង្សាទៅលើក្រុមអ្នកគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសក៏មិនទាន់ផុតរលត់ទៅណានោះដែរ ពោលមានតែក្ដៅឡើងៗ ស្របពេលដែលផ្នែកខ្លះក៏ត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញទៅទៀត ។

ពិតណាស់ ទោះចាយពេល ៣៦ ខែហើយក៏ដោយ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ានៅតែមានការរៀបជើងព្រួល ជាពិសេសបានចាត់វិធានការចាស់ដៃលើលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី តាមរយៈការកាត់ទោសឲ្យបន្តជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ២៧ ឆ្នាំនៅក្នុងរឿងអាស្រូវរាប់មិនអស់ ចាប់តាំងពីអំពើពុករលួយ រហូតដល់ការបំពានច្បាប់រឹតត្បិតជំងឺកូវីដ ១៩ ហើយបើតាមមើលទៅប្រហែលជាគ្មានផ្លូវដែលម្ចាស់ពានរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពវ័យ ៧៩ ឆ្នាំរូបនេះអាចវិលត្រឡប់ចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយបានវិញនោះឡើយ ។

របាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីតម្រូវការមនុស្សធម៌របស់មីយ៉ាន់ម៉ាបាននិយាយកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ថា ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំនាវាមីយ៉ាន់ម៉ាតែងតែស្ថិតនៅមាត់ជ្រោះនៃវិបត្តិមនុស្សធម៌ ។ ចំនួនប្រជាជនប្រមាណ ១ ភាគ ៣ ឬប្រហែល ១៨ លាននាក់គឺកំពុងស្រេកឃ្លានជំនួយមនុស្សធម៌ និង ២.៣ លាននាក់ផ្លាស់ផ្ទះសម្បែង និងចង់រត់ភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេស ខណៈបញ្ហាទាំងអស់នេះបានដាក់បន្ទុកឲ្យមេដឹកនាំលោក Min Aung Hlaing ចុះចេញពីតំណែង ព្រោះតែស្ថានភាពក្នុងប្រទេសកាន់តែត្រដាបត្រដួស ។

ជាក់ស្ដែង ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ក្រុមគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសម្ព័ន្ធក្រុមប្រដាប់អាវុធជនជាតិភាគតិច ឬសម្ព័ន្ធបងប្អូន ៣ នាក់មិនបានទុកឲ្យមេរដ្ឋប្រហារលោក Min Aung Hlaing ជិះសេះលែងដៃនោះទេ ពោលពួកគេចាប់ផ្ដើមកាន់អាវុធតតាំង និងបើកប្រតិបត្តិការវាយប្រហារ “Operation 1027” ប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលយោធា ហើយជាលទ្ធផលទាហានទាំងនោះបានបាក់ទ័ពជាបណ្ដើរៗហើយ ខណៈយន្តហោះចម្បាំងរបស់យោធាត្រូវបានបាញ់ទម្លាក់ ហើយទាហានជិត ២,៤០០ នាក់នៅក្នុងទីក្រុងដែលជាប់នឹងប្រទេសចិននៅភាគខាងជើង និងភាគខាងត្បូងរដ្ឋ Shan ត្រូវបង្ខំចិត្តទម្លាក់អាវុធសុំចុះចាញ់ និងរត់ប្រាស់អាយុទៅកាន់ប្រទេសជិតខាងដូចជា ឥណ្ឌាជាដើម ។

នេះគឺជាសញ្ញាបាក់ធ្មុងជាបណ្ដើរៗក្រោមការកាច់ចង្កូតនាវាមីយ៉ាន់ម៉ារបស់លោក Min Aung Hlaing ខណៈរាប់ចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារយោធាឆ្នាំ ២០២១ រហូតមកដល់ពេលនេះ កងកម្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលយោធាបានបាត់បង់បន្ទាយទ័ពជិត ៥០០ និងទីក្រុងសំខាន់ៗជាង ៣០ ដោយសារតែចលនាតស៊ូប្រដាប់អាវុធរបស់ក្រុមស្នេហាជាតិ ។

ចាប់តាំងពីឡើងកាន់អំណាចមក លោក Min Aung Hlaing បាននិយាយជាសាធារណៈថា ក្ដីសុបិនរបស់លោកគឺចង់ប្រែក្លាយកងទ័ពមីយ៉ាន់ម៉ាទៅជាស្តង់ដារមួយ ប៉ុន្តែពាក្យសម្ដីទាំងនោះកំពុងតែដើរបញ្ច្រាសទិស ពោលក្រុមចលនាតស៊ូបានបែរកាណុងកាំភ្លើង និងប្រើប្រាស់យន្តហោះគ្មានមនុស្សបាញ់សន្ធាប់ដាក់កម្លាំងទ័ពអាកាសរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាទៅវិញ ហើយសូម្បីតែបក្ខពួកអ្នកគាំទ្រយោធាក៏បានអំពាវនាវជាសាធារណៈឲ្យមេរដ្ឋប្រហាររូបនេះចុះចេញពីតំណែងផងដែរ ។

ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ សេដ្ឋកិច្ចរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាក៏ស្ទើរតែហៅលែងឮផងដែរ បើទោះបីជាលោក Min Aung Hlaing ប្ដេជ្ញានឹងផ្តល់អាទិភាពដល់សន្តិសុខស្បៀងអាហារក្នុងប្រទេស ធ្វើទំនើបកម្មឧស្សាហកម្មកសិកម្ម ជំរុញការនាំចេញផលិតផលក្នុងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ក៏ដូចជាធានាការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងចម្អិនក្នុងស្រុកឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ក៏ដោយ ប៉ុន្តែរយៈពេល ១៤៤ សប្ដាហ៍មកនេះ គ្មានផែនការណាមួយសម្រេចចេញជាផ្លែផ្កានោះឡើយ ។

អ្វីដែលកាន់តែអាក្រក់ទៅៗកើតចេញពីភ្លើងសង្គ្រាមនេះទៀតនោះ គឺទិន្នផល​កសិកម្ម​បានដាំក្បាល​ចុះក្រោម ដោយសារមាន​ការ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច ​ វិនិយោគិនបរទេសអស់សេចក្ដីទុកចិត្តដកខ្លួនចេញឆ្ងាយ តម្លៃស្បៀងអាហារ និងសម្ភារចាំបាច់ផ្សេងទៀតដូចជាថ្នាំពេទ្យ និងប្រេងឥន្ធនៈបានងើបថ្លៃ អតិផរណាហក់ឡើងខ្ពស់ ប្រាក់ដុល្លារធ្លាក់ចុះ ហើយតម្លៃផលិតកម្មកើនឡើងទ្វេដង ក៏ព្រោះតែរោងចក្រទាំងប៉ុន្មានប្រើម៉ាស៊ីនចាក់ម៉ាស៊ូត ។

ទន្ទឹមនោះ តំបន់ឧស្សាហកម្មនៅក្នុងរដ្ឋធានីពាណិជ្ជកម្មរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាគឺទីក្រុងយ៉ាំងហ្គោន និងក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀតរបស់ប្រទេស គ្មានថ្ងៃណាដែលមិនដាច់ភ្លើងនោះទេ ដោយសារតែការផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីក្រោមរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Min Aung Hlaing មិនមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាប់សម្រាប់ការផលិត ហើយក្នុងរយៈពេល ៣ ឆ្នាំមកនេះ ទិដ្ឋភាពប្រជាពលរដ្ឋដែលតម្រង់ជួរបន្តកន្ទុយគ្នាចាំចាក់សាំងនៅស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈ និងរង់ចាំទិញប្រេងដើម្បីចម្អិនអាហារបានក្លាយជារឿងធម្មតាថ្នឹកនឹងភ្នែកអន្តរជាតិទៅហើយ ។

មិនត្រឹមតែដឹកនាំឲ្យកម្លាំងទ័ពបាក់ស្បាត និងត្រដាបត្រដួសផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនោះឡើយ លោក Min Aung Hlaing ក៏បានកាច់ចង្កូតនាវាមីយ៉ាន់ម៉ារេចូលជ្រោះកាន់តែជ្រៅផងដែរលើផ្នែកការទូត ។ ក្នុង​ចំណោម​របប​សឹក​ទាំង​អស់​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មីយ៉ាន់ម៉ា មានតែអាណត្តិមេរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ២០២១ រូបនេះប៉ុណ្ណោះ ​គឺជាសម័យកាលដ៏ឯកាបំផុត ។

មេដឹកនាំផ្ដាច់ការដំបូងបំផុតរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាគឺលោក Ne Win បានធ្វើដំណើរទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក ចិន និងអឺរ៉ុប ខណៈលោក Than Shwe ក៏បានហោះទៅកាន់ចិន និងបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) ផងដែរ ប៉ុន្តែខុសគេតែលោក Min Aung Hlaing អាចជាន់បានតែដី​ប្រទេស​រុស្ស៊ី​ប៉ុណ្ណោះក្នុងរយៈពេល ៣ ​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅនេះ ។

ចាប់តាំងដឹកនាំរដ្ឋប្រហារមក លោក Min Aung Hlaing ត្រូវបានបដិសេធមិនឲ្យចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានជាហូរហែ ដោយសារតែមេដឹកនាំមីយ៉ាន់ម៉ារូបនេះមិនស្ដាប់តាម ក៏ដូចជាអនុលោមតាមកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ ចំណុចរបស់ប្លុកអាស៊ានដែលអំពាវនាវឲ្យបញ្ចប់ជាបន្ទាន់ចំពោះអរិភាព និងបើកចិត្តចរចារកសន្តិភាពក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ។

បន្ថែមពីនេះ ប្រទេសលោកខាងលិច រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងអង់គ្លេស បានបន្ទាបទំនាក់ទំនងការទូតរបស់ពួកគេជាមួយមីយ៉ាន់ម៉ា បន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារ ហើយសូម្បីតែរុស្ស៊ី និងប្រទេសអាស៊ានមួយចំនួនក៏បានសម្រេចមិនតែងតាំងឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្មីប្រចាំប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាផងដែរ ស្របពេលដែលនៅខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលយោធាបានបណ្តេញភារធារីទីម័រខាងកើតចេញពីទីក្រុងយ៉ាំងហ្គោន បន្ទាប់ពីលោកប្រធានាធិប Jose Ramos-Horta ប្រកាសជាសាធារណៈពីការគាំទ្រចំពោះរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិ ។

គួរបញ្ជាក់ថា យោងតាមរបាយការណ៍ពី UN មនុស្សជាង ១,៥០០ នាក់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារយោធា និងការបង្ក្រាបដោយហិង្សាលើអ្នកគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងរយៈពេល ៣ ឆ្នាំមកនេះ ។ ក្នុងនោះមនុស្សជិត ២៦,000 នាក់ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួនដោយហេតុផលនយោបាយ និងជិត ២០,០០០ នាក់រងការធ្វើទារុណកម្ម និងការរំលោភបំពាននៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង ខណៈកាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករាកន្លងទៅ លោក Min Aung Hlaing  ក៏បានប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងស្ថានភាពអាសន្នលើកទី ៥ រយៈពេល ៦ ខែទៀតផងដែរ ៕

ដោយ ៖ សុខ ជីវ័ន្ត

ចុចអាន ៖ តុលាការ មីយ៉ាន់ម៉ា ចេញបញ្ជាឲ្យដាក់លក់ផ្ទះវីឡាលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី តម្លៃចាប់ពី ៩០ លានដុល្លារ