សុខភាព
ការញ៉ាំអាហារដែលយើងច្រើនធ្វេសប្រហែស អាចនាំផ្លូវទៅរកជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ
យោងតាមអ្នកជំនាញ ការញ៉ាំ ឬផឹកភេសជ្ជៈក្តៅពេក អាចបណ្តាលឲ្យខូចបំពង់អាហារ និងសូម្បីតែមហារីកបំពង់អាហារ។ មហារីកបំពង់អាហារ គឺជាដុំសាច់សាហាវដែលមានប្រភពចេញពីកោសិកា epithelial នៃបំពង់អាហារ។ មហារីកបំពង់អាហារត្រូវបានបង្ហាញថា ទាក់ទងនឹងរបបអាហារ និងទម្លាប់ផឹកស្រា។
វេជ្ជបណ្ឌិតនៅ CKI លោក Dinh Tran Ngoc Mai នាយកដ្ឋានអាហារូបត្ថម្ភ និងរបបអាហារ នៃសាកលវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្ត្រ និងឱសថស្ថានទីក្រុងហូជីមិញ បាននិយាយថា ការប្រើប្រាស់ភេសជ្ជៈដែលក្តៅពេក អាចប៉ះពាល់ដល់បំពង់អាហារ ថែមទាំងបង្កមហារីកបំពង់អាហារទៀតផង។ មូលហេតុគឺដោយសារកោសិកាភ្នាសបំពង់អាហារត្រូវខូចខាតនៅពេលប៉ះពាល់នឹងអាហារដែលមានសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ចាប់ពី ៦៥ អង្សាសេ ឬខ្ពស់ជាងនេះ។
ទម្លាប់នៃការញ៉ាំអាហារក្តៅពេក ក្លាយជាដំណើរការដដែលៗជាញឹកញាប់ ដែលនាំឲ្យមានស្នាមសង្វារ និងការរីកសាយមិនធម្មតានៃកោសិកាភ្នាសនៃបំពង់អាហារ។ នេះជាកត្តាចាប់ផ្តើមដែលបង្កជាជំងឺមហារីក។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិតរូបនេះបានវិភាគថា មហារីកបំពង់អាហារមានកត្តាហានិភ័យជាច្រើនដូចជា៖
– ទម្លាប់ប្រើគ្រឿងស្រវឹង និងជក់បារី
– របបអាហារដែលប្រើអាហារជាច្រើនដែលមានសារធាតុ nitrosamines ដូចជាត្រសក់ជ្រក់ និងត្របអាំងក្ដៅៗជាដើម។
– បរិភោគអាហារដែលមានផ្សិតដែលមានផ្ទុកសារធាតុ aflatoxins។
– ភេសជ្ជៈ និងអាហារកែច្នៃនៅសីតុណ្ហភាពខ្ពស់។
– ទម្លាប់ទំពារស្លាម្លូ។
– របបអាហារដែលមានជាតិសរសៃទាប។
លើសពីនេះទៀត មានកត្តាផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានគេជឿថាបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ ដូចជាការធាត់ ការឆ្លងមេរោគ Human Papilloma Virus (HPV) ជំងឺច្រាលក្រពះពោះវៀន ឬប្រវត្តិនៃការរលាកក្រពះពោះវៀន ជំងឺក្រពះពោះវៀន មហារីកមាត់ និងសូម្បីតែកត្តាហ្សែន។

យោងតាមអ្នកជំនាញខាងជំងឺមហារីក ជំងឺមហារីកបំពង់អាហារក៏ទាក់ទងទៅនឹងអាយុផងដែរ ដែលជារឿយៗកើតឡើងចំពោះអ្នកជំងឺវ័យចំណាស់ ដោយអ្នកជំងឺភាគច្រើនកើតជំងឺនេះក្នុងវ័យ ៥០ ឆ្នាំ និង ៦០ ឆ្នាំ ហើយអ្នកដែលមានជំងឺដំបៅបំពង់អាហាររយៈពេលវែង ក៏បង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកបំពង់អាហារផងដែរ។
ចំណែកឯរបបអាហារដែលសម្បូរទៅដោយបន្លែ និងផ្លែឈើជួយផ្តល់វីតាមីន និងជាតិសរសៃច្រើន កាត់បន្ថយអាហារកែច្នៃ អាហារចៀន អាហារដុតនៅសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ គ្រឿងស្រវឹង និងឈប់ជក់បារី ជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ។
ដើម្បីការពារជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ម៉ៃ ណែនាំអ្នកគ្រប់គ្នាឲ្យមានផែនការពិនិត្យ និងពិនិត្យសុខភាពជាប្រចាំ ដើម្បីរកឲ្យឃើញជំងឺនេះឲ្យបានឆាប់។ វាចាំបាច់ក្នុងការព្យាបាលជំងឺដែលទាក់ទងដូចជាការច្រាលក្រពះពោះវៀន រលាកក្រពះ atrophic និងការពារការឆ្លងមេរោគ HPV ។ ការរក្សារបបអាហារសមហេតុផល និងការធ្វើលំហាត់ប្រាណដើម្បីចៀសវាងការធាត់គឺមានសារៈសំខាន់ដូចគ្នាក្នុងការជួយការពារជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ។
សញ្ញានៃជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ
– ការលេបទឹកមាត់ គឺជារោគសញ្ញាដែលងាយនឹងមានអារម្មណ៍ និងកើតមានចំពោះអ្នកជំងឺភាគច្រើនដែលមានជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ។
– ការហៀរទឹកមាត់ញឹកញាប់ អមដោយក្លិនមិនល្អក្នុងដង្ហើម ក្រហាយ និងស្លាក់នៅពេលញ៉ាំ និងផឹក។
– ស្រកទម្ងន់គួរឲ្យកត់សម្គាល់ ខ្សោះជាតិទឹក និងអស់កម្លាំងបន្តិចម្តងៗ ដោយសារអសមត្ថភាពក្នុងការញ៉ាំ និងលេប។
– ឈឺខ្នងញឹកញាប់ នៅពីក្រោយ ឆ្អឹងជំនីរ ឬ blades ។
– អ្នកអាចនឹងមានអារម្មណ៍ថាមានអារម្មណ៍ក្រហាយក្នុងបំពង់ក ក្អកយូរ ឬរហូតដល់ក្អកមានឈាម។
– ជាញឹកញាប់មានអារម្មណ៍ចង់ក្អួត ឬចង្អោរ។
– រោគសញ្ញាផ្សេងទៀតអាចត្រូវបានគេមើលឃើញថា ដុំសាច់ដុះឡើងដូចជា សម្ពាធខ្លាំង អារម្មណ៍តឹងក្នុងបំពង់ក ពិបាកដកដង្ហើម ថប់ដង្ហើម ស្អក។
នៅពេលមានរោគសញ្ញាខាងលើ អ្នកជំងឺគួរតែទៅជួបគ្រូពេទ្យឲ្យបានឆាប់ ដើម្បីកំចាត់ហានិភ័យមហារីកបំពង់អាហារ។ មហារីកបំពង់អាហារ ប្រសិនបើរកឃើញនៅដំណាក់កាលដំបូង និងព្យាបាលបាន មានការព្យាករណ៍ល្អ៕

ប្រែសម្រួល៖ សាង ស្រីល័ក្ខ
ចុចអាន៖បុរសវៀតណាម មានជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ ដែលកើតចេញពីទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃ

-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ ago
ស្គាល់អត្តសញ្ញាណអ្នកបើកបររថយន្តបង្កគ្រោះថ្នាក់ស្លាប់មនុស្ស ៤ នាក់ នៅស្រុកស្នួល
-
ព័ត៌មានជាតិ១៣ ម៉ោង ago
មណ្ឌលគិរី! ជន្លង់ម្រេចរបស់កសិករ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចរឹបអូសដោយពុំមានមូលហេតុ
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
បន្ថែមពីថវិកា៧០លានរៀល កុមារី ស៊ុន ស្រីតី ទទួលបានផ្ទះ ដីទំហំជាងកន្លះហិកតា ដែលដាំស្វាយរួចរាល់
-
សន្តិសុខសង្គម១ សប្តាហ៍ ago
ព័ត៌មានបឋម ៖ បាក់ស្រុតផ្លូវអមមាត់ប្រឡាយលូស្ទឹងមានជ័យធ្លាក់កង់បីឥណ្ឌា ១ គ្រឿង ក្រោយភ្លៀងមួយមេ
-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ ago
ថៃបិទច្រកអានសេះ ដោយមិនជូនដំណឹងប្រាប់មុន
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២ ថ្ងៃ ago
បាតុករថៃចេញតវ៉ា ខណៈគណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅកម្ពុជា-ថៃជួបប្រជុំនៅបាងកក
-
សេចក្ដីជូនដំណឹង១ សប្តាហ៍ ago
ក្រុមហ៊ុន វឌ្ឍនៈ ហ៊ានចេញមុខប្រកាសគាំទ្រ “ចំណាត់ការ របស់សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ផ្អាកការផ្តល់រង្វាន់តាមរយៈក្រវិលកំប៉ុងស្រាបៀរនិងគម្របភេសជ្ជៈ”
-
ព័ត៌មានជាតិ១ ថ្ងៃ ago
សមត្ថកិច្ចចាត់ទុកការចែកចាយលុយបង្កប់សារប្រឆាំងរដ្ឋជាសកម្មភាពបដិវត្តន៍ព័ណ៌ និងកំពុងចាត់វិធានការ